Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.2012, Page 47
Sport 47Helgarblað 10.–12. ágúst 2012
Bestu atvikin í sögu
Ólympíuleikanna
Berfætti
maraþon-
hlauparinn
Það hafði enginn trú á Afríkubú-
anum Abebe Bikila þegar hann
mætti til leiks í maraþonhlaupi
á Ólympíuleikunum í Róm árið
1960. Tvennt sá til þess. Í fyrsta
lagi var hann svartur á hörund en
svertingjar höfðu á þeim tíma ekki
hlaupið til sigurs í langhlaupum
áður. Hin ástæðan var sú að hann
ætlaði að keppa berfættur. Það
kom reyndar ekki til af góðu þar
sem Bikila hafði einfaldlega ekki
fundið þægilega skó í Rómarborg, í
aðdraganda mótsins. Hann ákvað
því að hlaupa berfættur, eins og
hann gerði alltaf á æfingum. Til að
gera langa sögu stutta sáu keppi-
nautarnir aðeins undir iljarnar á
Eþíópíumanninum þegar hann
stakk þá af. Hann vann hlaupið
og var sannarlega ekki síðasti
Afríkubúinn til þess.
Ian Thorpe bjargaði Áströlum
Yfirleitt er það þannig að sú þjóð sem heldur Ólympíuleikana hverju sinni vinnur til
fleiri verðlauna en hún gerir alla jafnan á Ólympíuleikum. Sú varð ekki raunin í Sidney,
þegar leikarnir voru haldnir þar árið 2000 – framan af. Ástralir unnu varla neitt og
það var farið að vekja athygli fjölmiðla um allan heim. Ástralir voru um það bil að
verða sér til skammar. Þeir vissu þó að þeir áttu efnilegan sundmann. Ian Thorpe var
haldreipið, 18 ára undrabarn. Eins og gefur að skilja var pressan á þennan unga mann
mikil – hann hafði þjóðina á herðunum.
Og þvílíkar herðar. Hann byrjaði á því að setja heimsmet í 400 metra skriðsundi
þar sem hann hirti gullverðlaun. Hann fékk tvö önnur gullverðlaun í 4x200 metra
og 4x400 metra skriðsundi. Að auki vann hann til tveggja silfurverðlauna. Thorpe
bjargaði heimamönnum svo um munaði.
Færði Írum
gullverðlaun
Mary Peters var ef til vill ekki þekktasti keppandinn
á Ólympíuleikunum í München í Þýskalandi árið
1972. Hún var hins vegar líklega sá mikilvægasti.
Peters, sem er Norður-írsk keppti í fimmtarþraut
og vann til gullverðlauna. Árið 1972 hafði ríkt mikill
ófriður í heimalandi Peters í um þrjú ár. Hermenn
höfðu meðal annars drepið 27 Íra í kröfugöngu í
Derry, í upphafi ársins 1972. Atburðurinn leiddi til
langvarandi átaka í Norður-Írlandi sem stóðu í þrjá
áratugi.
Íbúar Belfast þurftu sannarlega á einhverjum
gleðilegu að halda; einhverju til að dreifa huganum
frá ólgunni heima fyrir, sem til var komin vegna
deilna á milli sívaxandi hreyfingar fólks sem
barðist fyrir réttindum kaþólikka og mótmælenda.
Hún var reyndar um tíma sökuð um að tilheyra hópi
mótmælenda og var hótað lífláti þess vegna. En
sannleikurinn var sá að Peters var guðleysingi.
Peters hafði sjálf látið hafa eftir sér að ef hún
myndi sigra gæti það haft jákvæð áhrif heima
fyrir. Hún fór heim með verðlaunin og sýndi íbúum
Belfast sem (allavega einhverjir) sameinuðust um
stund um þjóðhetjuna Mary Peters.
Setningarathöfnin í Kína
Þó Kínverjar skori ekki alltaf hátt á alþjóðlegum mælikvörðum, til dæmis þegar mann-
réttindi eru annars vegar, sýndu þeir fyrir fjórum árum að þeir kunna svo sannarlega að
skipuleggja stórviðburði. Í Peking voru haldnir einhverjir eftirminnilegustu Ólympíuleikar
sögunnar – í það allra minnsta í hugum okkar Íslendinga.
Setningarathafnir Ólympíuleika eru alla jafnan ekki viðburður sem fólk bíður eftir með
mikilli eftirvæntingu. Hún snýst um að fanga Ólympíuandann og gera menningu og hefðum
gestgjafaþjóðar skil. Oftast eru þessar hátíðir langdregnar og fá ekki mikið áhorf.
Kínverjar brugðu ekki út af vananum hvað formið snertir en bjuggu þó til hátíð sem
lengi verður í minnum höfð. Samhæfingin, frumlegheitin og sjónarspilið var slíkt að fólk
raunverulega horfði á setningarathöfnina. Það var þó svartur blettur á kvöldinu að sjö ára
stúlku, sem söng eins og engill, var skipt út fyrir „sætari“ stúlku sem fékk það hlutverk að
mæma lagið.
10 í fimleikum
Rúmenska undrabarnið Nadia Comaneci heillaði heimsbyggðina
á Ólympíuleikunum í Montreal í Kanada árið 1976. Þar keppti hún,
14 ára gömul, í fimleikum. Hún keppti fyrst á tvíslá en fram að því
hafði engum fimleikamanni tekist að hljóta fullkomna einkunn
fyrir æfingu sína. Raunar var það svo að rafrænu stigatöflurnar
voru ekki gerðar fyrir slíka einkunn. En Nadia sló í gegn. Hún fékk
10 í einkunn fyrir sex æfingar sínar og hafði, áður en kvöldið var
úti, unnið til þriggja gullverðlauna. Að auki vann hún til silfur- og
bronsverðlauna. Hún vann líka fleira: hug og hjörtu heimsbyggðar-
innar. Nadia varð síðar erindreki fyrir íþróttina og andlit hennar
varð að einskonar einkennistákni fyrir ótrúleg ólympíuafrek.Mjúkbolti kvenna á Ól 2016
Í Peking í Kína, árið 2008, var í síðasta sinn keppt í mjúkbolta (e. softball). Greinin varð
þátttökugrein á Ólympíuleikunum í fyrsta skipti árið 1996 en aðeins var keppt í kvennaflokki.
Þegar úrslitaleikurinn fór fram í Kína, á milli Bandaríkjamanna og Japana, lá fyrir að þetta
yrði í síðasta sinn sem keppt yrði í greininni. Japanir unnu úrslitaleikinn öllum að óvörum,
3–1. En það var ekki það sem vakti mesta athygli, jafnvel þó Bandaríkin hefðu unnið í öll
3 skiptin fram til þessa. Eftir leikinn tóku keppnisliðin þrjú sem höfnuðu í efstu sætunum
þremur; Japan, Bandaríkin og Ástralía, sig saman og sendu Ólympíunefndinni skýr skilaboð,
þau vildu að keppni í mjúkbolta yrði aftur á dagskrá Ólympíuleikanna árið 2016.
baldur@dv.is