Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.2012, Blaðsíða 10

SkötuSelSkvóti
brennur inni
10 Fréttir 17.–19. ágúst 2012 Helgarblað
Háskólanám á sviði skapandi greina
Nám í alþjóðlegum fagháskólum er einstakt
tækifæri til að kynnast suðupotti hugmynda, með
stefnum og straumum víða að úr heiminum.
Í boði er hagnýtt nám, sem sameinar frumkvæði,
hugmyndir og tækni og er í góðum tengslum við
alþjóðleg fyrirtæki.
Nemendur hafa aðgang að vel búnum rannsókn-
ar- og vinnustofum og kennarar eru reyndir
sérfræðingar hver í sinni grein.
Háskólanám erlendis í hönnun, sjónlistum,
stjórnun, eða tísku opnar einnig möguleika á að
hitta rétta fólkið og komast áfram á alþjóðlegum
markaði.
Dæmi um nám í boði:
Fatahönnun • Tískumarkaðsfræði • Tískustílisti • Skartgripa-
hönnun • Grafísk hönnun • Listræn stjórnun • Ljósmyndun
Kvikmyndagerð • Margmiðlun.
Arkitektúr • Innanhússhönnun • Ljósahönnun • Húsgagna-
hönnun • Vöruhönnun • Umbúðahönnun • Viðburðastjórn
Viðskiptafræði • Markaðssamskipti.
ENGLAND • ÍTALÍA • KANADA • KATALÓNÍA • SKOTLAND • SPÁNN
Samstarfsskólar:
Istituto Europeo di Design (Italia, Spain and Catalunia)
Arts University College Bournemouth • Bournemouth University
University of the Arts London (England)
The Glasgow School Of Art (Scotland)
Acadia University (Nova Scotia)
Ú
tlit er fyrir að í kringum 700
tonn af skötuselskvóta brenni
inni vegna þess að ekki tekst
að veiða kvótann í tæka tíð fyr-
ir næsta fiskveiðiár. Að auki er
heimild til að auka kvótann um önn-
ur 500 tonn. Nýtt fiskveiðiár hefst 1.
september en Hafrannsóknarstofn-
un lagði til að skötuselsafli minnkaði
verulega á síðasta ári. Fiskveiðikvóti
næsta árs verður því 1.800 tonn, eða
tæplega 60 prósent af kvóta núverandi
fiskveiðiárs.
Meðalverð á leigukvóta í skötusel
stendur í um 250 krónum fyrir kíló-
ið þrátt fyrir að kvótinn sé um það bil
að brenna upp og erfiðlega gangi að
veiða. Kílóverð á slægðum skötusel er
tæpar 490 krónur á mörkuðum sam-
kvæmt Reiknistofu fiskmarkaða.
Heimilt er að færa 15 prósent af
óveiddum aflaheimildum þessa árs
yfir á næsta fiskveiðiár. Miðað við nú-
verandi stöðu eru það 105 tonn af
skötusel sem færa má á milli ára. Ann-
að brennur inni og verður verðlaust.
Hátt markaðsverð
Hátt leiguverð á aflaheimildum svo
stuttu áður en fiskveiðiári lýkur vekur
athygli enda styttist í að heimildirnar
verði í raun verðlausar. Árið 2009 fjall-
aði Gunnar Finnbogason, smábáta-
sjómaður á grásleppu, um vandann
sem fylgdi háu leiguverði á almenn-
um markaði. Skötuselur er oft og tíð-
um meðafli með grásleppu og því get-
ur erfitt aðgengi að skötuselskvóta
verið til trafala jafnvel fyrir útgerðar-
menn sem einbeita sér að öðrum
tegundum. Gunnar sagði að kvótan-
um hefði öllum verið úthlutað til út-
gerða á Suðurlandi. Hann gæti því
hent grálúðunni eða greitt „með-
limum LÍÚ himinháan toll í formi
kvótaleigu“. Gunnar sagði að flestir
létu sig hafa að leigja kvóta, það væri
bara ekki alltaf þannig að kvóti væri í
boði. „Menn hafa nú látið sig hafa það
að borga leiguna, en nú er svo komið
að ekkert fæst leigt …“
Vandi smábátaútgerða vegna
breyttrar göngu skötusels sem og
óstöðugs aðgengis að leigukvóta á al-
mennum kvótamarkaði varð til þess
að Jón Bjarnason, þáverandi sjávar-
útvegsráðherra, breytti lögum svo
heimilt væri að úthluta leiguheimild-
um til smábáta á föstu verði. Verðið
er samkvæmt reglugerð 176 krónur á
hvert kíló. Hins vegar eru heimildirn-
ar ekki framseljanlegar og ekki hægt
að fara fram á endurgreiðslu veiðist
ekki upp í kvótann.
500 tonnum óúthlutað
Sjávarútvegsráðherra er heimilt að
úthluta allt að 1.200 tonnum á þessu
fiskveiðiári til leigukvóta til að tryggja
leigumarkað á heimildum. 700 tonn-
um hefur verið úthlutað en eins og
áður segir er heimild til að úthluta allt
að fimm hundruð tonnum til viðbótar
í leigupott. Miklu munar fyrir þá sem
veitt hafa upp í sínar aflaheimildir að
geta leigt heimildir frá hinu opinbera
enda verðið mun lægra. Þrátt fyrir að
erfiðlega gangi að veiða heildarkvót-
ann eru útgerðir sem veitt hafa allan
sinn kvóta og þurfa því að reiða sig á
að leigja kvóta af öðrum útgerðum.
Á móti eru svo dæmi þess að útgerð-
ir sem leigt hafa heimildir frá ráðu-
neytinu hafi leitað þangað og óskað
eftir endurgreiðslu.
„Það er alveg haugur af mönn-
um, sem voru búnir að leigja, sem
vill núna helst skila heimildunum
og fá endurgreitt,“ segir Björn Val-
ur Gíslason, formaður atvinnu-
veganefndar Alþingis. „Þeir hafa
ekki komist yfir að veiða upp í heim-
ildirnar og skötuselurinn hefur ekki
skilað sér. Það er hins vegar óheim-
ilt að endurgreiða leiguna. Þú leigir
hana og borgar. Menn hafa ekki
komist í að veiða þetta. Þess vegna
ákvað ráðherrann að bíða núna með
frekari leigu á þessu,“ segir Björn
Valur.
Sögulegar skýringar
Af sögulegum ástæðum er stór
hluti skötuselskvótans í höndum
útgerðarfyrirtækja við sunnanvert
landið. Þegar skötuselurinn var
settur í kvóta hélt hann sig sunnar-
lega í íslenskri lögsögu og úthlutað
er á grundvelli veiðireynslu. Fiski-
gengd á Íslandi hefur breyst síðan og
skötuselurinn gengið kringum allt
land. Hafrannsóknarstofnun lagði
til umtalsverða minnkun á veiði-
heimildum á skötusel fyrir næsta
fiskveiðiár. „Nýliðun skötusels
mælist léleg og er nú nær því sem
hún var um aldamótin þegar stofn-
inn var mun minni. Ákvörðun afla-
marks fyrir þessa stofna tekur mið
af þessu,“ segir í ráðgjöf Hafrann-
sóknarstofnunar. Samkvæmt upp-
lýsingum frá sjávarútvegsráðu-
neytinu var tekið mið af mati
Hafrannsóknarstofnunar.
n Útgerðir í vanda n Leiguverð á markaði 250 krónur
Atli Þór Fanndal
blaðamaður skrifar atli@dv.is
Ófrýnilegur en verðmætur
Skötuselurinn er ófrýnilegur
fiskur en talsvert verðmætur.
„Það er alveg haugur
af mönnum sem voru
búnir að leigja sem vill núna
helst skila heimildunum
og fá endurgreitt
Skemmdarvargur
handtekinn
Skömmu eftir hádegi á fimmtudag
barst lögreglunni á höfuðborgar-
svæðinu tilkynning um mann sem
hafði valdið eignaspjöllum á bif-
reið sem stóð í götunni. Maðurinn
var umsvifalaust handtekinn og
færður í fangaklefa þar sem til stóð
að yfirheyra hann vegna málsins
á fimmtudag. Maðurinn gat ekki
gefið neina skýringu á því hvers
vegna hann ákvað að skemma bif-
reiðina.
Birgitta á BBC
Birgitta Jónsdóttir, þingmaður
Hreyfingarinnar, tók þátt í umræð-
um í þættinum Newsnight á BBC2
á fimmtudagskvöldið. Umræðu-
efnið var ákvörðun ekvadorskra
stjórnvalda um að forsprakka
Wikileaks, Julian Assange, skyldi
veitt hæli í landinu. Birgitta hef-
ur tjáð sig mikið um málefni
Wikileaks sem varð meðal annars
til þess að stjórnvöld í Bandaríkj-
unum drógu samskiptasíðuna
Twitter fyrir dóm til þess að fá af-
hentar upplýsingar um Birgittu af
síðu hennar.
Vitnin ekki
fyrir dóm
Bankinn Commerz-
bank AG vildi í riftunar-
máli sem slitastjórn Kaup-
þings rekur gegn bankanum
leiða vitni fyrir dóminn, þá
Dr. Marc Benzler og Ant-
ony Zacaroli QC, til þess að
staðfesta álitsgerðir fyrir dómi
og svara spurningum um þær.
Héraðsdómari hafði fallist
á að þeir fengju að vitna en
slitastjórnin áfrýjaði málinu
til Hæstaréttar. Þar var dæmt
á þann veg að vitnin væru
málinu óviðkomandi þar sem
þeir höfðu ekki orðið vitni að
málsatvikum. Commerzbank
AG fær því ekki að tefla fram
vitnunum og þarf að greiða
slitastjórninni 250.000 krónur í
kærumálskostnað.