Dagblaðið Vísir - DV - 31.08.2012, Blaðsíða 14
H
eimildir DV herma að Þor-
steini Erlingssyni, eiganda
útgerðarfélagsins Saltvers í
Reykjanesbæ, verði gert að
greiða hið minnsta 36 millj-
ónir króna til Fiskistofu vegna meints
löndunarsvindls. Þetta er ívið minna
en upphaflega var reiknað með en
málið hefur verið inni á borði hjá
stofnuninni í að verða tvö ár.
Bakreikningsrannsókn stofnunar-
innar á meintu löndunarsvindli út-
gerðarfélagsins er á lokametrunum,
en mögulegt er að Þorsteini verði gert
að reiða fram meira fé þegar henni er
að öllu lokið. Eftir því sem DV kemst
næst benda niðurstöður rannsóknar-
innar til að hundrað tonnum, hið
minnsta, hafi verið landað fram hjá
vigt. Eyþór Björnsson, forstjóri Fiski-
stofu, hafnar þessu og bendir á að slík-
ir útreikningar séu á sífelldri hreyf-
ingu og því sé ekki tímabært að vísa í
ákveðnar tölur.
Stór mál sem koma inn á borð
til Fiskistofu, í ætt við hið meinta
kvótasvindl Saltvers, eiga það til að
veltast um innan stofnunarinnar í
lengri tíma. Þetta segir heimildarmað-
ur DV sem þekkir vel til innan stofn-
unarinnar. Að minnsta kosti þrjú mál
hafa verið til bakreikningsrannsókn-
ar hjá Fiskistofu í meira en tvö ár án
þess að nokkur niðurstaða hafi fengist.
Þetta eru mál fyrirtækjanna Íslands-
sögu ehf., Þórsbergs ehf. og Saltvers
ehf.
Stór mál dagi uppi
Saltver var sakað opinberlega um
skipulega og afar grófa löndun þar
sem tugum ef ekki hundruðum tonna
væri landað fram hjá vigt. Þorsteinn
Erlingsson, eigandi Saltvers, hefur
lengi verið í framvarðarsveit LÍÚ auk
þess að vera fyrrverandi bæjarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins í Reykjanesbæ
sem og stjórnarmaður í Sparisjóðn-
um í Keflavík. Þá var hann stjórnarfor-
maður Reykjaneshafnar á sama tíma
og meint löndunarsvindl fyrirtækisins
á að hafa viðgengist við höfnina.
Heimildarmaður blaðsins segir til-
hneigingu til þess innan stofnunar-
innar að stærri mál dagi þar uppi. Þau
séu eins og heita kartaflan sem menn
kasti sín á milli og enginn vilji kann-
ast við. Þannig takist málsaðilum,
eins og Þorsteini Erlingssyni í þessu
tilfelli, til að mynda að draga rann-
sóknir á langinn með því að vefengja
í sífellu allar tölur Fiskistofu. Niður-
staða útreikninganna sé á endanum
málamyndagjörningur og langt í frá í
takt við veruleikann. Þessu hafnar Ey-
þór Björnsson, forstjóri Fiskistofu, en
hann segir eðlilegar ástæður að baki
lengd rannsókna.
Mál ekki stopp
Eyþór staðfestir nú að fleiri stór mál
liggi inni hjá stofnuninni. Þannig er
til að mynda unnið að bakreiknings-
rannsóknum á fyrirtækjunum Þórs-
bergi ehf. frá Tálknafirði og Íslands-
sögu. Bæði fyrirtækin hafa verið til
rannsóknar hjá Fiskistofu í meira en
tvö ár, en í báðum tilfellum leikur
grunur á að stórfelld löndun fram hjá
vigt hafi átt sér stað. Aðspurður hvers
vegna rannsóknir Fiskistofu í stærri
málum taki eins langan tíma og raun
ber vitni segir Eyþór: „Það er vont að
þetta taki svona langan tíma.“
Hann segir þó að þetta eigi sér allt
skýringar. „Það er ekki svo að mál séu í
einhverri stíflu eða stoppi, heldur fara
þau í gegnum eðlileg andmælaferli
þar sem jafnvel er sótt um fram-
lengingu til að afla frekari gagna. Þetta
er einfaldlega mjög umfangsmikið og
erfitt.“ Aðspurður hvort stofnunin gefi
of mikið rými til andmæla, sem geti á
endanum leitt til þess að rannsóknir
útvatnist hreinlega, segir Eyþór: „Nei,
ég myndi nú ekki segja það. Það hvíl-
ir á okkur rannsóknarskylda og við
verðum að gefa aðilum tækifæri til að
koma öllum sjónarmiðum að, annað
væri óeðlilegt.“
Eyþór bætir við að Fiskistofa eigi
við fjárhagsvanda að stríða rétt eins
og aðrar stofnanir hér á landi, og að
þar geti hluti ástæðunnar legið. „Það
er með okkur eins og aðrar stofn-
anir að við höfum þurft að draga
saman seglin síðustu ár.“ Hann bend-
ir á að ýmsar ástæður geti legið á bak
við það hvers vegna rannsóknir taki
jafn langan tíma og raun ber vitni.
„Kannski höfum við ekki nógu góð
gögn til að vinna með, kannski setj-
um við ekki nógu mikinn kraft í þetta.“
Lítil hreyfing á rannsókn
DV fjallaði ítarlega um málið í ágúst í
fyrra en þá hermdu heimildir blaðsins
að Þorsteini yrði gert að greiða yfir 200
milljónir króna í bakreikning til Fiski-
stofu vegna meints löndunarsvindls.
Síðan þá er liðið eitt ár án þess að
niðurstaða hafi fengist í málið og sú
tala er nú komin niður í 36 milljón-
ir. Eftirlitsaðilar á vegum Fiskistofu
heimsóttu útgerðarfélagið Saltver í
Reykjanesbæ þann 1. apríl í fyrra í
þeim tilgangi að afla gagna fyrir rann-
sókn stofnunarinnar á fyrirtækinu. DV
hefur fylgt málinu eftir rannsókn máls-
ins virðist lítið hafa þokast síðan þá,
en engar nýjar upplýsingar um þró-
un rannsóknarinnar hafa komið frá
Fiskistofu. Þá hafa svör stofnunarinnar
lengi vel verið á þá leið að niðurstöðu
sé að vænta í málinu.
Samkvæmt fiskistofustjóra hafa
ný gögn bæst í sarpinn á tímabil-
inu, en þau hafa verið tekin sérstak-
lega til skoðunar hjá stofnuninni og
hefur það hægt á ferlinu. „Það hafa
ýmis atriði komið fram sem við höf-
um þurft að rannsaka betur þannig
að það hefur tognað úr þessu,“ sagði
Eyþór í samtali við DV í byrjun ágúst-
mánaðar. Hann sagði málið enn-
þá vera í vinnslu hjá Fiskistofu, það
væri í löngu ferli, verið væri að vinna
úr andmælum og skýringum sem
stofnuninni hefðu borist í tengslum
við rannsóknina. Aðspurður hvenær
búast mætti við niðurstöðu í málinu
sagðist Eyþór ekki geta svarað því, „…
en ég myndi nú halda að það fari að
styttast í það.“
Fyrrverandi starfsmaður Salt-
vers, Þorleifur Frímann Guðmunds-
son, sagði frá því á sínum tíma hvern-
ig tugum tonna var landað fram hjá
vigt á meðan hann starfaði hjá fyrir-
tækinu.
14 Fréttir 31. ágúst–2. september 2012 Helgarblað
Stór mál dagar uppi
n Mál sem koma á borð Fiskistofu eiga það til að veltast þar um í lengri tíma
Jón Bjarki Magnússon
blaðamaður skrifar jonbjarki@dv.is „Kannski höfum við
ekki nógu góð gögn
til að vinna með, kannski
setjum við ekki nógu mikið
„effort“ í þetta
Á hraða snigilsins
Meira en eitt og hálft ár er
síðan fyrstu ásakanir um
gróft löndunarsvindl Saltvers
komu fram í fjölmiðlum.
Þorsteinn Erlingsson, sem
sést á myndinni hér að neðan,
er eigandi Saltvers.