Dagblaðið Vísir - DV - 28.02.2014, Blaðsíða 15

Helgarblað 28. febrúar 2014 Fréttir Nærmynd 15
nema með blessun Þórólfs. Þegar
hann var í sveitarstjórninni í Skaga-
firði var hann mjög náinn Þórólfi
sem las honum pistil dagsins. Þó
Gunnar Bragi afneiti honum þrisvar
þá er það samt svo að þeir eru mjög
nánir.“
26 milljarða hagsmunir
Hagsmunir Kaupfélags Skagfirðinga
á því að Ísland verði áfram fyrir utan
Evrópusambandið eru miklir. Árið
2012 námu tekjur kaupfélagsins
tæplega 26,5 milljörðum króna og
var hagnaður félagsins eftir skatta
nærri 2,3 milljörðum króna.
Stærsti hluturinn af þessum
hagnaði kom frá útgerðarfélagi KS,
FISK Seafood, nærri 1,8 milljarðar
króna en tekjur þess félags
námu tæpum tíu millj-
örðum króna. FISK
Seafood er fjórði
stærsti kvótaeig-
andi á Íslandi
og greiddi fé-
lagið 351
milljón í arð
inn í kaup-
félagið af
þessum
hagnaði.
Enginn getur tekið það af
Þórólfi að hann hefur byggt upp
ótrúlega öflugt fyrirtæki í Skaga-
firði, enda segir enginn neitt ann-
að um hann. KS er „stólpi í héraði“
segir einn af viðmælendum DV
í sveitarfélaginu. Þórólfi er enda
lýst sem ótrúlega „duglegum“ og
„einrænum“ manni sem hafi tak-
markaðan áhuga á skemmtun-
um og öðru félagslífi fyrir norð-
an. Kaupfélagið og vöxtur þess
og völd eru sögð eiga hug hans.
Spurningin sem viðmælendur
blaðsins setja við KS og Þórólf eru
hins vegar aðferðirnar sem fyrir-
tækið beitir við að vernda hags-
muni sína.
„Aldrei“ í Evrópusambandið
Þegar litið er til þess hvað kaup-
félagið er umsvifamikið, sem og
til þeirrar staðreyndar að kjarna-
starfsemi fyrirtækisins byggir á at-
vinnuvegum sem hugsanlegt er
að Evrópusambandsaðild muni
koma niður á, líkt og viðmæl-
andinn segir hér að ofan, þá er
kannski ekki einkennilegt hversu
andúð stjórnenda KS á inngöngu í
Evrópusambandið er mikil.
Gunnar Bragi Sveinsson deilir
þessari andúð stjórnenda Kaup-
félags Skagfirðinga á Evrópusam-
bandinu, líkt og margoft hefur
komið fram á opinberum vett-
vangi. Meðal annars sagði utan-
ríkisráðherrann í viðtali við frétta-
veituna Bloomberg í október í
fyrra: „Ég vona að Ísland gangi
aldrei í Evrópusambandið. Það er
ómögulegt að segja til um hvað
gerist næstu 10 eða 20 ár, en að
mínu viti er ESB að færast í þá átt
að það verður sífellt óæskilegra
fyrir Ísland að gerast aðili. Mið-
stýringin er að aukast, valdið er
að færast frá fullvalda ríkjum til
ókjörinna embættismanna.“
Hefur hagnast persónulega
Hagsmunir og velgengni Kaupfé-
lags Skagfirðinga tengist hins vegar
hagsmunum Þórólfs og annarra
stjórnenda kaupfélagsins. Þannig
hefur Þórólfur stundað fjárfestingar
persónulega í fyrirtækjunum sem
kaupfélagið hefur átt í eða ætlað að
kaupa. Þannig hefur DV greint frá
því að Þórólfur hafi á árunum 2007
og 2008 tekið sér 155 milljóna króna
arð út úr eignarhaldsfélagi sínu
Háahlíð 2. ehf.
Þórólfur stundaði fjárfestingar
með aðstoðarkaupfélagsstjóranum
Sigurjóni Rúnari Rafnssyni og eins
og forstjóra FISK Seafood, Jóni Eð-
vald Friðrikssyni. Allir eiga þeir
eignarhaldsfélög sem heita Háahlíð
en þeir búa við götu á Sauðárkróki
sem ber það nafn. Sigurjón Rúnar
og Jón Eðvald hafa einnig tekið
háar arðgreiðslur út úr eignarhalds-
félögum sínum. Þeir fjárfestu meðal
annars í hlutabréfum í Kaupþingi,
stofnfjárbréfum í Sparisjóði Reykja-
víkur og nágrennis, í FISK Seafood.
Líkt og áður segir þá er FISK dóttur-
félag Kaupfélags Skagfirðinga og
seldu þremenningarnir eigin hluta-
bréf í útgerðinni inn í kaupfélag
sem þeir sjálfir stýrðu.
Viðskipti þremenninganna
voru flókin og tengdust mörg-
um eignarhaldsfélögum sem voru
í eigu kaupfélagsins og dóttur-
félaga þess. Lykilatriðið í málinu
er að stjórnendur kaupfélagsins
Valdamaðurinn
notuðu aðstöðu sína til að hagn-
ast persónulega á viðskiptum með
fyrirtæki sem KS fjárfesti í. Þannig
má segja að hagsmunir þeirra og
hagsmunir kaupfélagsins hafi farið
saman.
Báðum megin við borðið
Þegar viðskiptasaga Kaupfélags
Skagfirðinga síðastliðin ár er skoðuð
koma í ljós mörg dæmi þess að
fyrir tækið hafi notið tengslanna
„Aldrei í
Evrópu-
sambandið
Fulltrúi frá KS Sigurður Ingi Jóhannsson, umhverfis- og
auðlindaráðherra, skipaði fulltrúa frá kaupfélaginu í hóp
sem endurskoðar tollalög frá Íslandi.
Á níu prósent í Mogganum Dótturfélag KS á níu pró-
senta hlut í Morgunblaðinu sem Davíð Oddsson ritstýrir. Þeir
Þórólfur eru frændur, nánar tiltekið þremenningar.
Kaupfélagslínan Þegar Gunnar Bragi Sveinsson var
sveitarstjórnarmaður í Skagafirði var hann náinn Þórólfi. Þeir
deila andúð sinni á Evrópusambandinu.
E
itt af dótturfélögum Kaup-
félags Skagfirðinga, Ís-
lenskar sjávarafurðir
ehf., á eignir upp á rúm-
lega fimm milljarða króna
sem rekja má til viðskipta með
hlutabréf í tryggingafélaginu
VÍS og fjármuna sem áður voru
inni í fjárfestingarfélaginu Gift.
Eignarhald félagsins á þessum
fjármunum kemur fram í árs-
reikningi félagsins fyrir árið
2012 sem samþykktur var í lok
október á síðasta ári.
Félagið eignaðist þessa
fjármuni á árinu 2008 þegar
fjögurra milljarða aukning
varð á eignum þess árið 2008.
Þá runnu eignir tíu annarra
eignarhaldsfélaga inn í Ís-
lenskar sjávarafurðir og leiddi
það til þessarar aukningar hjá
félaginu. Meðal þessara félaga
voru Fjárfestingarfélagið Fell,
sem meðal annars hafði komið
að viðskiptum fjárfestingarfé-
lagsins Giftar. Alls höfðu verið
um 13 milljarðar króna inni í
Fjárfestingarfélaginu Felli en
ekki liggur fyrir hvert hinir millj-
arðarnir úr Felli fóru. Þórólfur
Gíslason var stjórnarmaður
í Felli á þeim tíma sem fjár-
munirnir runnu inn í Íslenskar
sjávarafurðir.
DV hefur heimildir fyrir því
að undir í rannsóknum sérstaks
saksóknara á Gift hafi verið
skoðun á Felli.
Aðstoðarkaupfélagsstjórinn
í KS, Sigurjón Rúnar Rafnsson,
neitaði því í samtali við DV
árið 2013 að nokkuð óeðlilegt
hefði átt sér stað í rekstri Fjár-
festingarfélagsins Fells á Sauð-
árkróki: „Að gefnu tilefni vil ég
taka það fram að þeir fjármunir
sem komu inn í Fjárfestingar-
félagið Fell árið 2006 voru allir
í formi hlutafjár. Við formleg
skipti á Felli árið 2008 fór
eignarhlutur dótturfélags Gift-
ar, Fjárfestingarfélagsins EST
ehf., aftur til þess félags, sem
skilaði fjármununum að fullu
með peningagreiðslu til Giftar,
rúmir 6 milljarðar króna, sem
greitt var til Giftar í mars 2008.
Þessu til staðfestingar vísa ég til
Kristins Hallgrímssonar hrl. hjá
Advel lögfræðistofu sem annast
hefur samskipti við lánadrottna
Giftar. Hlutur Kaupfélags Skag-
firðinga rann síðan með sam-
runa aftur til dótturfélags KS.
Skrif varðandi meinta óeðlilega
starfsemi Fjárfestingarfélagsins
Fells og að fjármunir hafi horf-
ið í ofangreindum viðskiptum
eru því algjörlega tilhæfulaus.
Allir fjármunir sem lagðir voru
í félagið skiluðu sér til baka til
eigenda að fullu með ásættan-
legri ávöxtun.“
KS fékk
fjármuni
frá Gift
n Pólitísk áhrif í gegnum Framsókn n Umdeild viðskiptasaga
Einn Viðmælendur DV segja að
Þórólfur Gíslason kjósi að sitja
einn að mörkuðum, vera í einok-
unarstöðu. Hann þykir einrænn,
ófélagslyndur, duglegur og sér-
staklega klókur rekstarmaður.