Dagblaðið Vísir - DV - 03.12.2013, Blaðsíða 2
Vikublað 3.–5. desember 20132 Fréttir
S
kuldaniðurfellingar ríkis
stjórnarinnar sem kynntar
voru um helgina fela í sér að
ríkið tekur á sig byrðar hóps
skuldara. Skuldaniðurfell
ingin felur í sér að gefin séu út ný lán
í stað hluta þeirra gömlu sem ríkið
skuldbindur sig til að kaupa af kröfu
höfum skuldaranna. Ríkið ætlar sér
svo að afskrifa lánið þegar það er
sjálft orðið kröfuhafi að viðkomandi
upphæð. Þannig eru það ekki kröf
uhafarnir, eða „hrægammasjóðirn
ir“ eins og þeir voru kallaðir í að
draganda kosninganna, sem borga,
heldur ríkið. Þetta gildir um 80 millj
arða af þeim 150 milljörðum sem
stjórnin segist ætla að færa lán hluta
landsmanna niður um. Í raun eru
samt bara þessir 80 milljarðar niður
fellingar á lánum, restin á að koma
frá skuldurunum sjálfum.
Ekki sátt um skattlagningu
Þrátt fyrir að bæði Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson forsætisráðherra og
Bjarni Benediktsson, fjármála og
efnahagsráðherra, hafi talað um í
kynningu á tillögunum að fjármögn
un skuldaniðurfellingaraðgerðanna
væri trygg er erfitt að sjá að sú full
yrðing standi. Ætlunin er að skatt
leggja banka og fjármálastofnanir,
jafnt þær sem starfandi eru og þær
sem eru í slitameðferð. Ekki rík
ir sátt um skattlagninguna og hafa
forsvarsmenn slitastjórna þegar
boðað dómsmál vegna fyrirhugaðr
ar skattlagningar. Þegar er gert ráð
fyrir að hækkaður og útvíkkaður
bankaskattur skili 11,3 milljörðum í
ríkissjóð frá slitastjórnum bankanna
á næsta ári. Það er langt frá því fjár
magni sem kynnt var um helgina að
ætti að koma í tekjur af skattinum en
talað var um 37 milljarða árlega.
Í fjárlögunum segir: „Að lokum
skal nefnt að gert er ráð fyrir að sér
stakur skattur á fjármálafyrirtæki
í slitameðferð sem áformað er að
taka upp frá og með næstu áramót
um muni skila ríkissjóði 11,3 mia.
kr. tekjum á árinu 2014 og sömu
fjárhæð 2015 en fjari síðan út.“ Ljóst
er af þessu að auka þarf enn við
bankaskattinn og tryggja með ein
hverjum hætti að hann skili tekjum
áfram eftir árið 2015. Aðgerðinum
lýkur árið 2017. Þá er vert að hafa
í huga að ef samið verður við kröf
uhafana um slit bankanna verða
engar frekari tekjur af sérstökum
bankaskatti á þá. Þá hins vegar er
hugsanlegt að tekjur fáist við það
svigrúm sem talað er um að myndist.
Úr hægri vasanum í þann vinstri
Ekki er hægt að tala um afganginn af
skuldaniðurfellingunum sem eigin
legar niðurfellingar. Þar er um að
ræða afnám skatts á séreignalífeyris
greiðslur sem hægt verður að greiða
inn á höfuðstól fasteignalána. Sjötíu
milljarðar af þeim 150 milljörðum
sem skuldaaðgerðirnar eiga að kosta
í heild sinni eru því fengnar beint
frá skuldurunum sem njóta góðs af
þeim. Það er því í raun verið að færa
peninga úr einum vasa skuldara
yfir í annan vasa. Það er hverjum og
einum í sjálfval sett hvort hann nýti
þessa leið eða haldi áfram að greiða
séreignasparnað inn í þar til gerðan
sjóð til ávöxtunar og útgreiðslu á efri
árum.
Aðkoma ríkisins að þessum hluta
aðgerðanna er fyrst og fremst með
því að gefa eftir skatttekjur. Í svör
um um leiðréttingaraðgerðina á
vef forsætisráðuneytisins kemur
fram að gert er ráð fyrir tugmilljarða
tekjumissi. „Tapaðar tekjur ríkissjóðs
nema um 24 milljörðum króna til
skemmri tíma litið en 40 milljörðum
sé horft til lengri tíma. Þau áhrif
koma fram á næstu áratugum þegar
annars hefði reynt á skattgreiðslu
vegna úttektar séreignalífeyris
sparnaðar,“ segir í svari um hvort
ríkis sjóður verði af skatttekjum.
Allt lagt undir
Allar þær aðgerðir sem ráðist hefur
verið í í þágu skuldsettra heimila,
það er þeirra sem skulda fasteigna
lán, koma til frádráttar í þessari nýju
aðgerð. Ekki verður þó dregið frá
vegna ólögmætrar gengistryggingar
lána. Þetta þýðir að allir þeir sem
fóru 110 prósent leiðina fá ekki
fulla leiðréttingu nú sem og þeir
sem fengu til að mynda greiddar
sérstakar vaxtabætur. Þetta þýðir að
þeir sem enn telja sig í vanda eftir
110 prósent leiðina eða eftir að hafa
fengið myndarlegar vaxtabætur
greiddar á síðustu árum geta allt
eins átt von á því að fá lítið sem ekk
ert niðurfellt í þessari nýju aðgerð.
Mjög stór hluti þeirra sem ný
kynnt aðgerð stjórnvalda á að ná til
fékk hins vegar greiddar þessar sér
stöku vaxtabætur, fóru í 110 prósent
leiðina, greiðsluaðlögun eða sértæka
skuldaaðlögun. Samtals 66 þúsund
heimili fengu sérstakar vaxtabætur
sem þeim var frjálst að nota hvern
ig sem þau vildu en var ætlað að
kæmu til niðurgreiðslu á húsnæðis
lánum. Þá voru tæplega tólf þúsund
sem fengu niðurfellingu í 110 pró
sent leiðinni, tæplega þrjú þúsund
fóru í greiðsluaðlögun og um 800
sem fóru í sértæka skuldaaðlögun.
Allt þetta kemur til frádráttar og eru
því þeir sem ekki áttu rétt á þessum
aðgerðum þeir sem koma best út úr
skuldaniðurfellingum ríkisstjórnar
innar nú. Í kynningu Sigurðar Hann
essonar, formanns leiðréttingarhóps
ins svokallaða, kom fram að af öllum
125 þúsund heimilunum í landinu
séu um 70 þúsund sem skulda í
fasteign. Það þýðir að aðeins fjög
ur þúsund heimili hafa ekki þegar
fengið einhverjar niðurfellingar eða
greiðslur sem koma til frádráttar. n
Ríkið borgar
n Skuldarar mega líka nota eigin sparnað n Allt kemur til frádráttar„Tapaðar tekjur rík-
issjóðs nema um
24 milljörðum króna til
skemmri tíma litið en 40
milljörðum sé horft til
lengri tíma.
Aðalsteinn Kjartansson
adalsteinn@dv.is
Borgar Aðgerðirnar
sem Sigmundur Davíð
boðaði og kynnti um
helgina fela í sér að
ríkissjóður tekur á sig 80
milljarða af verðtryggð-
um íbúðalánaskuldum í
landinu. Mynd Sigtryggur Ari
Skerðist Allar sértækar skuldaaðgerðir sem ráðist hefur verið í koma til frádráttar almennu
aðgerðinni nú. Hún gagnast því best þeim sem ekki uppfylltu skilyrði fyrir fyrri aðgerðum.
Bankaskattur Bjarni þarf að biðja Alþingi
um að hækka bankaskattinn enn meira ef
hann á að standa undir skuldaniðurfelling-
um stjórnarinnar.
Starfsleyfi
Vodafone verði
endurskoðað
Birgitta Jónsdóttir segir fyrir hönd
þingflokks Pírata að eðlilegt sé
að endurskoða starfsleyfi Voda
fone vegna alvarlegs gáleysis.
„Þingflokkurinn gerir alvarlegar
athugasemdir við vinnubrögð
Vodafone þegar kemur að varð
veislu persónuupplýsinga og
persónulegra samskipta viðskipta
vina fyrirtækisins,“ segir Birgitta í
fréttatilkynningu til fjölmiðla. Hún
segir það ljóst að fyrirtækið hafi
ekki dulkóðað lykilorð nægilega
vel og því ekki varið viðskipta
vini sína fyrir árás tölvuþrjóta en
persónuupplýsingar fjölmargra
viðskiptavina fóru í dreifingu á
netinu. „Það sem hefur ekki kom
ið fram og nánast ómögulegt er
að vita er hvort að óprúttnir aðilar
hvort heldur einka eða njósn
aaðilar hafi nú þegar náð í allar
þessar viðkvæmu og persónulegu
upplýsingar án vitneskju þeirra
sem eiga þær og fyrirtækisins eða
annarra sambærilegra fyrirtækja.
Tímabært er að tryggja að fjar
skiptafyrirtæki og þeirra ábyrgð sé
tekin föstum tökum þegar kemur
að öryggismálum,“ segir hún.
Að lokum segir Birgitta að þing
flokkur Pírata muni óska eftir því
að öll helstu fjarskiptafyrirtæki
landsins verði kölluð fyrir þing
nefndir til að útskýra framkvæmd
geymslu persónugagna og ræða
öryggismál.
Stútar sviptir
ökuréttindum
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
greinir frá því á vefsíðu sinni að
1.200 ökumenn hafi um helgina
verið stöðvaðir í sérstöku um
ferðareftirliti. Fimm þeirra reynd
ust ölvaðir við stýrið og eiga yfir
höfði sér ökuleyfissviptingu.
Aðrir fjórir höfðu fengið sér að
eins neðan í því – en sluppu fyrir
horn. Þeim var þó gert að hætta
akstri á staðnum.
Mögulegt
eignarnám
Bæjarráð Ísafjarðarbæjar hefur
lagt til að eignin við Seljalandsveg
102 verði tekin eignarnámi.
Þetta kemur fram í frétt Bæjarins
bestu á Ísafirði. Helsta markmið
með kaupum á eignin við Selja
landsveg, sem er að jafnaði kölluð
Engi, er að tryggja ofanflóðavarnir
neðan Gleiðarhjalla. Þorbjörn H.
Jóhannesson, eigandi Engis, segir í
samtali við Bæjarins bestu að hús
ið hafi ekki verið til sölu en segist
þó ekkert hafa á móti því að bær
inn fái eignina. „Ég veit ekki hvað
eignarnám felur í sér, ég hef aldrei
lent í svona atburðarás áður,“ seg
ir Þorbjörn. Bæjarstjóri Ísafjarðar
segist vonast til þess að ekki komi
til eignarnáms og fullreynt verði að
fara samningaleiðina.