Alþýðublaðið - 10.09.1924, Blaðsíða 2

3
I'
Þj ððræði.
Flestir þykjast viíja stjórn
>brztu macna<, og flestlr geta
verið sammála um það, að eng-
inn gé góður tll stjórnar, nema
hann hafi vit og þekkingu á
sínu sviðl. En þetta er ekki nóg.
I>rátt fyrlr vit og þekkingu er
engln stjórn góð, nema hún beitl
valdi sínu vel, þ. e. a s. til
hagsmuna fyrir þá, aem eiga að
lóta henni. Þjóðin verður að lúta
landsstjórninni; vetferð hennar er
urdir því komin hvernig stjórn-
valdinu er baitt. Hún verður að
fá tryggingu fyrir þvf, að það
sé gert í samræml við hagsmuni
hennar. Þess vegna er þjóðræðl
réttmæt krafa.
Enginn neitar því, að þjóð-
ræðið hefir galla eins og það er
nú. Aðalannmarki þess er sá, að
allír eiga að vasast í öílu; menn
eiga nð ráða til lykta málum, |
sem þeir hafa ekkert vit á og
ráðið velferð annara. Þetta
skipulagsleysi er eðlileg aflelð-
ing auðvaldsins, og getur ekki
lagast að fullu fyrr en það er
brotlð á bak aftur.
Þ ð eru engia rök gegn þjóð-
ræði, að þjóðin veljl stundum
þann kostinn, sem verri sé. Húa
á heimtingu á því, að vera sinn-
ar eigin gæfu smiður, en verður
vitanlega að taka afleiðlngum
athafna sinna.
í stjórnmálum á hver einastl
einstaklingur hagsmuna að gæta.
Velferð hans veltur á þvf, hvérn-
ig með þau er farið. Og þar sem
ekki er hægt að meta velferð
eins einstaklings meira en vel-
ferð annars, þá eiga aiiir eln-
staklingar að hafa jafnae rétt til
þess að hafa áhrif á stjórnmál.
Þass vegna er krafan um full-
komið þjóðræði réttmæt og sjálf-
sögð.
Almennur kosningaréttur er
viðurkeudur í orði. Nokkuð
vantar á að hann sé viðurkend-
ur í raun og veru; sumir eru
ranglega útilokaðir, en það
varður ekki gert að umtalsefni
hér. Hitt er méira atriðl, að
kosningáréttur einstaklinganna
er misjafn eftlr því hvar kjós-
enduv eru búsettir á landiuu.
Kjós<?nduír í sumum kjötdæmum
hafa mað atkvæði sínu margfdt
i meiri áhrif á skipun þingsins held-
í ur en kjósendur snnara kjördæma.
: Engin skynsamleg ástæða getur
réttlætt þetta fyrirkomulag, enda
er allur hávaði manna kominn
á þá skoðun, að þessu eigi að
breyta, Þvf verður breytt. En
til þess að bú breyting getl orðið
að gagni og til frambúðar, verð-
ur hún að vera reist á téttSætl
og hagsýni. Hún verður að vera
reist á fullkomnu þjóðræði. Eins
þarf að gera ráðstafanir til þess
að þingið getl orðið skipað hæf-
ari mönnum en nú. Það er
fyrlrmyndin, að þeir einir stjórni,
sem hafa vit og þekkingu, og
allir þeir velji stjórnendurna að
jöínu, sem eiga að lúta þeim.
Það er fyrlrmyndin, að sameina
þjóðræðl og stjórn>bestu manna<.
BæjargjOld
í Reykjavík.
Lögin um bæjargjöidln eru
gengin í gildi. Hér verður bent
á helztu breytlngarnar, sem þau
hafa í för með sér.
Sorphteinsunar og salernls-
gjöld falla niður. Vatnsskattur-
inn helst óbreyttur að öðru Ieytl
en þvf, að hann miðast við fast-
eignamatið í stað brunabóta-
virðingar. Lóðaskattur feliur nið-
ur, en fasteignagjald kemur I
hans stað. Það er o,8°/0 — 80
aurar af hverjum ioo krónum
— af ölium hÚ8uœ, 0.6% af'Ióð-
um, bygðum og óbygðum, sem
bæjarstjórn hefir ekki ætláð til
annara afnota en byggingarlóða
. og o,i°/o 8f öðrum lóðum og
löndum. Gjalddagíh.steignagjalds-
ins er 2. jan.
Utsvarið verður með líku móti
og áður, þó má leggja á hvers
konar atvlnnu, s®m stunduð er
í bættum (4 vikur eða lengur).
þetta nær t. d. til útlendra tog-
ara og Eggerts Cíassens. Þá má
leggja 4 alia þá, sem eru skrá-
settlr hér á f.kip eða hafa hér
launuð störf 3 mánuði eða lengur,
| þótt ekki séu þelr búsettir f bæn-
í um. Atvinnurekendur eiga að
1 staoda skil á útsvarinn og megá
mtauatiaixxiai:saíxxi®t>ai*ma&(®
%
i
L.
Alþýðublaðlð
kemur út á hverjum virkum degi.
Afg rei ð sla
við Ingólfsstrœti — opin dag-
lega frá kl. 9 árd. til kl. 8 síðd.
Skrifstofa
á Bjargarstíg 2 (niðri) Opin kl.
91/*—101/* árd. og 8—9 síðd.
S i m a r:
633: prentsmiðja.
988: afgreiðsla.
1294: ritstjórn.
Yerðlag:
Áskriftarverð kr. 1,0C á mánuði.
Auglýsingaverð kr. 0,15 mm.eind.

Ljðsakrónnr,
og alis konar hengi og borð-
lampa höfum viö í afar fjöl-
breyttu og fallegu úrvali.
I
Heibrabur almenningur ætti
a8 nota tækifærifi meðan úr
nógu er afi velja og fá lamp-
ana hengda upp 6 k e y p I s.
Virðingarfylst
Hf.rafifJití&Ljðs.
Laugavegi 20 B. — Sími 830.
Útbrwlðlð Albýðublaðlð
hrar aam þið as>uð ojj
hvsrt acm þlð farlSl
halda eftir alt að 10% af kaupi
manni til þess. E£ útsvarið verður
lægra þá endurgreiðist vitanlega
mismunurlnn. Gjaíddagar útsvars
ins eru tveir, 1. maí og 1. sept.
Niðurjöfnunin er óbreytt, en úr-
skurði bæjársijórnar í útsvars-
kærum má skjóta til yfirskatta-
nefndar, en áfrýjand! verður að
bera kostnaðian, ef kærá hans
er ekkl tekin til greina.
Dráttarvextir hafa veiið lög»
Islddir á útsvars- og fasteigna»
pjaldi, ei ekki er grdtt áður en
2 mán. eru llðnir frá gjalddagá,
VeXtirnir eru i°/0 á mánuði og
verða þeir teknir iögtaki eins og
gjöldin.