Dagblaðið Vísir - DV - 22.08.2008, Blaðsíða 30
„Ég var að leika mér í fótbolta í lok maí árið
2006 þegar ég fékk hálfgert aðsvif,“ segir Þór-
ir Sigmundur Þórisson, þrjátíu og fimm ára
Mývetningur um fyrstu einkenni heilakrabba-
meinsins sem breyttu lífi hans á svipstundu.
„Það byrjaði allt að hringsnúast í höfðinu á mér.
Það var þrjátíu og tveggja stiga hiti úti þennan
dag og ég var viss um að ég væri að fá sólsting.
Ég lagðist niður í grasið í dágóða stund, drakk
vatn og andaði djúpt. Svo stóð ég bara upp aftur
og hélt að þetta væri búið. Þegar ég kom heim
skömmu síðar ætlaði ég að fara að kalla á yngri
börnin mín, en mér til mikillar furðu gat ég eng-
an veginn munað hvað þau hétu.“
Átti frábæra æsku
Þórir Sigmundur Þórisson er fæddur árið
1973 og er alinn upp í Mývatnssveit. Þórir seg-
ir lífið þar hafa verið einstaklega gott. „Ég átti
frábæra æsku í Mývatnssveit. Ég var í fótbolta í
marga klukkutíma á dag, lærði á blokkflautu og
hljómborð og gekk í gúmmískóm eins og sann-
ir Mývetningar gera. Reyndar ráðlagði tónlistar-
kennarinn minn mér að hætta að læra á hljóm-
borð. Ekki það að ég hafi verið lélegur, heldur
gleymdi ég oft og iðulega að mæta í tímana, því
að ég var svo rosalega upptekinn við að leika
mér í fótbolta. Lífið var einfalt á þessum tíma.“
Þórir segist hafa verið fyrirmyndarungling-
ur sem stundaði íþróttir af kappi og sinnti námi
sínu vel. „Ég var alltaf á kafi í fótbolta en æfði líka
sund og frjálsar, einnig var ég býsna liðtækur í
spjótkasti. Svo keppti ég líka í glímu með ágætis-
árangri eins og sönnum Mývetningi sæmir. Eft-
ir að ég byrjaði í Framhaldsskólanum á Laug-
um komst ég hins vegar að því að það voru til
fleiri boltaíþróttir en fótbolti. Þá fór ég líka að
stunda blak, körfubolta og handbolta. Ég held
að ég hafi bara æft allar íþróttir sem ég komst
í, til að fá að vera sem mest í íþróttahúsinu. Ég
var nokkuð liðtækur í öllum þeim íþróttum sem
ég lagði stund á. Það lá einhvern veginn allt fyrir
mér,“ segir Þórir sem þrátt fyrir áhugamálin gaf
sér tíma fyrir lærdóminn.
„Ég hef alltaf hafa átt mjög auðvelt með að
læra. Mér fannst mjög gaman í skóla og þótti
gaman að læra. Ég fékk yfirleitt mjög háar ein-
kunnir í grunnskóla. Þegar ég kom í framhalds-
skóla fóru einkunnirnar hins vegar lækkandi,
ekki vegna þess að mér fyndist námið erfiðara,
heldur vegna þess hve margar íþróttir ég stund-
aði. Svo var ég farinn að hlaupa á eftir stelpum,
og þá nennti ég ekki að stunda námið jafn vel.“
Móðurmissir
Framan af var Þórir sem sagt ósköp venju-
legur, orkumikill drengur sem naut lífsins. Árið
1993, rétt fyrir tvítugsafmælisdaginn hans, urðu
kaflaskipti í lífi þessa unga Mývetnings þeg-
ar móðir hans lést úr krabbameini. „Hún hafði
fengið brjóstakrabbamein nokkrum árum áður.
Þá var annað brjóst hennar fjarlægt. Hún var
orðin býsna frísk eftir það en svo tók krabba-
meinið sig upp aftur og með slíkum ofsa að ekki
var við það ráðið.“
Faðir hans lést áður en Þórir kom í heiminn,
aðeins tuttugu og þriggja ára að aldri. „Pabba
minn fékk ég því miður aldrei að sjá en mamma
giftist fljótt aftur þannig að fósturpabba minn
kallaði ég aldrei neitt annað en „pabba“. Ég á tvo
bræður sem eru samkvæmt bókinni hálfbræður
mínir, en ég hef alltaf litið á þá sem albræður og
ég held að það sé gagnkvæmt.“
Hálfu ári eftir að móðir bræðranna lést
ákváðu feðgarnir að flytja til Selfoss og hefja þar
nýtt líf. Ekki leið þó á löngu þar til annað áfall
reið yfir fjölskylduna. „Pabbi fékk hjartaáfall
einn góðan veðurdag með þeim afleiðingum að
hann lést. Hann hafði alltaf verið mjög heilsu-
hraustur þannig að þetta var gríðarlegt áfall. Ég
var því tuttugu og eins árs og bræður mínir átján
og fjórtán ára þegar við vorum búnir að missa
báða foreldra okkar.“
Mikið hlegið þrátt fyrir allt
Þórir segist hafa dregið sig inn í skel eft-
ir fráfall föður síns. „Ég held ég hafi byrjað að
virka mjög lokaður og sjálfsagt hálfleiðinlegur á
þá sem ekki þekktu mig. Mér fannst allt í einu
óþægilegt að umgangast ókunnugt fólk.“ Hann
stundaði nám við Íþróttakennaraskólann á
Laugarvatni á þessum tíma og var nýbyrjaður að
búa með núverandi eiginkonu sinni, Guðrúnu
Erlu Gísladóttur bútasaumshönnuði. „Hún átti
strák frá fyrra sambandi, Atla, sem var þá aðeins
tveggja ára gamall. Ég held að það hafi hjálpað
mér heilmikið að hafa þau hjá mér til að halla
höfði mínu upp að. Að vera með barn á heim-
ilinu var frábært, það leiddi hugann í átt frá
áhyggjum. Þannig að það var þrátt fyrir allt mik-
ið hlegið á heimilinu,“ segir Þórir sem virðist eiga
auðvelt með að sjá jákvæðu hliðarnar á lífinu.
„Það var svolítið skrýtið að vera rétt rúmlega
tvítugur og eiga allt í einu að sjá um tvo yngri
bræður sína. Við Guðrún vissum í raun og veru
ekkert hvernig við áttum að takast á við það, en
við gerðum okkar besta. Við hefðum sjálfsagt
getað gert betur, en miðað við aðstæður held ég
að þetta hafi gengið ágætlega.
Ég held að það sé mjög erfitt að vinna sig út úr
foreldramissi, sérstaklega þegar foreldrar deyja
fyrir aldur fram. Ég er ekki viss um að maður
geti nokkurn tímann unnið úr því að fullu. Þetta
er bara eitt af því sem maður verður að takast á
við í lífinu. Maður lærir bara smátt og smátt að
lifa með staðreyndunum og gera sér grein fyrir
því að lífið er breytt. Síðan er ekki um annað að
ræða en að halda áfram að lifa lífinu.“
Fjölgun í fjölskyldunni
Árið 2000 varð fjölgun í fjölskyldunni þegar
Þórir og Guðrún eignuðust soninn Gísla Fan-
nar og aðeins átján mánuðum síðar fæddist svo
dóttir þeirra, Svana Björk. Það var því nóg að
gera hjá hjónunum ungu en ásamt því að ala
upp þrjú börn ráku þau líkamsræktarstöðina
Styrk á Selfossi.
„Einhverra hluta vegna hafði ég ákveðið frá
upphafi að ég ætlaði að reka líkamsræktarstöð-
ina í sjö ár. Árið 2003, þegar þau tímamót voru í
nánd, vorum við því farin að opna augun og eyr-
un fyrir hugsanlegum breytingum í lífinu. Mig
langaði að fara í meira nám sem væri viðskipta-
tengt og Guðrún vildi bæta möguleika sína sem
hönnuður í bútasaumsheiminum. Við ákváðum
því að freista gæfunnar og flytjast til Bandaríkj-
anna.“ Um haustið sama ár flutti fjölskyldan til
Minnesotafylkis og kom sér vel fyrir í úthverfi
Minneapolis sem heitir Chanhassen.
Þórir hóf nám í viðskiptafræði við Minne-
sota School of Business og gekk það nám eins
og í sögu. Því til staðfestingar kláraði Þórir BS-
nám í viðskiptafræði á tuttugu og einum mán-
uði en það nám tekur venjulega fjögur ár. „Það
gerði ég með því að taka eins mikið af áföngum
í einu og ég mögulega gat ásamt því að stunda
skólann yfir sumartímann. Svo fór líka gamla
keppnisskapið á fullt og ég fékk hæstu mögu-
lega einkunn í öllum áföngum sem ég tók, nema
einum.
Að þessu loknu vildi ég halda áfram og tak-
ast á við MBA-nám, sem er meistaranám í við-
skiptafræði. Ég sótti um í skóla sem heitir Uni-
versity of St. Thomas, fékk þar inngöngu og átti
að hefja nám í september árið 2006.“
Heilaæxli á stærð við egg
Eftir að hafa rætt fortíðina, lífið og tilveruna,
beini ég á ný samtalinu að veikindum Þóris sem
er einmitt ástæðan fyrir þessu spjalli okkar. Ég
bið Þóri að halda áfram að lýsa deginum sem
krabbameinið lét fyrst á sér kræla. „Eftir að ég
kom heim þennan heita dag í maí og gat ekki
sagt nöfn barnanna minna settist ég fyrir framan
tölvu og komst að því að ég gat ekki lesið. Guðrún
hafði miklar áhyggjur af þessu og vildi fara með
mig á bráðamóttökuna hið snarasta. Ég var bara
eins og sannur karlmaður og harðneitaði því, og
sagði að þetta hlyti að fara að lagast. Á endanum
náði hún þó að draga mig á sjúkrahúsið.“ Þór-
ir var strax sendur í ýmiss konar rannsóknir og
heilamyndatökur. „Að þeim loknum var okkur
tilkynnt að ég væri með heilaæxli á stærð við egg
í vinstra heilahvelinu.“
Þar var stax fyrirséð að það þyrfti að reyna
að fjarlægja æxlið sem allra fyrst. „Ég fór í tvær
heilaaðgerðir með tveggja vikna millibili. Upp-
haflega átti þetta að sjálfsögðu bara að vera ein
aðgerð, en í fyrri aðgerðinni náðist eingöngu að
fjarlægja um sjötíu prósent æxlisins. Eftir þá að-
gerð komust læknarnir líka að því að æxlið var
illkynja sem þýddi að um krabbameinsfrumur
var að ræða.“
Eftir fyrri aðgerðina fékk Þórir hvert floga-
kastið á fætur öðru sem benti til þess að ekki væri
allt með felldu. „Flogaköstin lýstu sér þannig að
það lokaðist fyrir málstöðvarnar hjá mér og ég
gat ekki talað. Þetta voru því ekki krampaflog.“
Flogin stóðu yfir í um það bil hálftíma í senn og
gat Þórir lítið annað gert en að bíða þolinmóður
á meðan þau liðu hjá. Í seinni aðgerðinni var allt
sýnilegt krabbamein fjarlægt.
Afneitunin vék fyrir keppnisandanum
En hvað fór í gegnum huga unga og hrausta
Mývetningsins eftir að hafa hlotið þennan
þunga dóm? „Á meðan á öllu þessu stóð var
í gangi heimsmeistarakeppnin í fótbolta. Ég
skemmti mér því hið besta á sjúkrahúsinu, gat
horft á alla leikina í sjónvarpinu. Það gerði nú
lífið töluvert auðveldara og hjálpaði mér að ýta
frá mér áhyggjunum upp að vissu marki,“ segir
Þórir sem lætur þetta hljóma eins og hann hafi
skroppið til tannlæknis. „Eftir á að hyggja vil ég
nú kalla þetta algjöra afneitun sem ég held að
allir í mínum sporum gangi í gegnum að ein-
hverju leyti. Það var ekki fyrr en ég var kominn
heim og byrjaður að jafna mig eftir aðgerðirnar
sem þetta fór að síast inn hjá mér. Það tók okkur
dágóðan tíma að vinna okkur í gegnum þetta,“
segir Þórir þungur á brún.
Þórir segir góðan grunn úr íþróttunum hafa
hjálpað sér mikið eftir aðgerðina, bæði líkam-
lega og andlega. „Ég held að ég búi vel að því að
hafa verið svona mikið í íþróttum. Ég hef slitið
hásin, ökklaliðbönd og átt í alls konar meiðsl-
um í gegnum árin í fótboltanum. Þar af leiðandi
þekki ég það ferli sem maður gengur í gegn-
um þegar maður þarf að byggja sig upp eftir
meiðsli.
Ég held að ég hafi ómeðvitað litið á þetta
heilakrabbamein sem eitthvað svipað. Það kom
bara upp gamli góði keppnisandinn og metnað-
ur um að standa sig. Ég veit að það er líka mjög
mikilægt að vera í góðu líkamlegu formi til að
halda andlegri heilsu og smátt og smátt þegar ég
fór að geta æft eftir aðgerðirnar fann ég mikinn
mun á sjálfum mér og hugarfarinu. Það er miklu
betra að láta læknana hafa áhyggjur af krabba-
meininu og nota sinn eigin tíma til að njóta lífs-
ins. Lífið er allt of stutt til þess að eyða því í von-
leysi eða áhyggjur.“
Krabbameinið kemur aftur
Aðspurður um batahorfurnar bendir Þórir á
þá staðreynd að heilakrabbamein er ólæknandi
sjúkdómur.
„Þó svo að æxlið hafi verið fjarlægt eins og
hægt var verða alltaf einhverjar frumur eft-
ir því ekki er hægt að gera róttækar aðgerðir í
heilanum eins og hægt er þegar um önnur líf-
færi er að ræða. Æxli eins og mitt er upprunn-
ið í heilafrumunum og er marggreinótt þannig
að það vefur sig um heilbrigðan heilavef. Því er
eiginlega vonlaust fyrir lækna að segja til um
einhverjar áætlaðar batahorfur. Oft tala læknar
um það sem þeir telja líklegast varðandi bata-
horfur. En það er bara svipað og þegar veður-
fræðingarnir eru að spá fyrir um veðrið á morg-
un. Stundum stenst það og stundum stenst það
engan veginn.“
Þórir og Guðrún ákváðu strax að horfa ekki á
hvað líkurnar segja til um hve mörg ár krabba-
meinssjúklingur eigi að geta lifað. „Líkur gefa
mjög óraunhæfa mynd þar sem fólk á öllum
aldri og í allavega líkamlegu ástandi er tekið
fyrir og þannig er fengið meðaltal. Ég er enginn
venjulegur krabbameinssjúklingur,“ segir Þórir
ákveðinn og ég get ekki annað en trúað honum,
svo sannfærandi er hann.
„Ég er ungur, frískur og með mikinn baráttu-
anda og því tökum við það ekki í mál að hlusta
á einhver meðaltöl. Ég var mjög ánægður með
að mínir læknar voru aldrei tilbúnir að segja
mér hvað ég ætti mörg ár eftir, sem ég hef því
miður heyrt af læknum annarra krabbameins-
sjúklinga. Þeir voru raunhæfir og sögðu mér að
krabbameinið kæmi aftur, en hvort það verður
eftir tvö, fimm, eða tíu ár verður bara að koma
í ljós. Og hver veit, kannski verður loksins búið
að finna lækningu við þessum sjúkdómi þegar
að því kemur.“
Álag á fjölskyduna
Þrátt fyrir baráttuanda Þóris og jákvætt hug-
arfar hlýtur að hafa verið erfitt fyrir fjölskyld-
una að horfa upp á hann í þessu ástandi. „Yngri
börnin urðu smeyk þegar þau sáu mig á sjúkra-
húsinu, en þar sem þau voru svo ung var okkur
ráðlagt að útskýra þetta ekki fyrir þeim í smáat-
riðum. Fyrir þeim var ég bara „með yucky stuff í
höfðinu“. Þetta var svolítið erfiðara fyrir Atla þar
sem hann var á þeim erfiða aldri þrettán ára og
skildi hvað var að gerast, en við ákváðum strax
að leyna hann engu og hafa hann með í öllum
ráðum.
Þetta hafði samt langmestu áhrifin á Guð-
rúnu. Allt hennar líf umturnaðist og allur henn-
ar tími fór í að hugsa um mig. Hún var hjá mér
allan daginn, alla daga á sjúkrahúsinu þegar ég
var þar og þurfti svo í raun að sjá um mig eins og
ungbarn þegar ég var kominn heim. Fyrir utan
það þurfti hún að halda heimilinu gangandi,
sjá um krakkana og tala við þá, reyna að halda
vinnunni gangandi, auk þess sem hún sá um að
koma fréttum og upplýsingum til allra ættingja
og vina á Íslandi. Þannig að þetta var gríðarlegt
álag á hana.“
Lærði að lesa aftur
Eftir seinni aðgerðina hætti Þórir að fá floga-
köst en þurfti samt sem áður að glíma við ýmsa
aðra fylgikvilla. „Seinni aðgerðin var mjög rót-
tæk og vegna hennar gat ég ekkert lesið og
margföldunartaflan og öll stærðfræði var farin.
Ég var mjög lengi að finna réttu orðin og þegar
ég var að tala við Guðrúnu var eins og við vær-
um í Actionary, því að hún var alltaf að reyna að
giska á hvað ég væri að reyna að segja. Það var
rosalega fyndið. Ég gat ekki sagt hvað klukkan
var þegar ég leit á skífuklukku, mundi ekki nöfn-
in á sortunum þegar ég var að spila, svo fátt eitt
sé nefnt.“
Þórir léttist um tæp tuttugu kíló á stuttum
tíma, svaf mestallan daginn og var algjörlega út-
haldslaus. Hann rifjar upp göngutúr sem hann
fór í aðeins þremur dögum eftir aðgerðina. „Ég
gekk frá húsinu mínu um það bil þrjátíu metra
vegalengd, þá var ég orðinn þreyttur og gekk til
baka. Eftir þetta var ég svo þrekaður að ég fór
inn og steinsvaf í þrjá klukkutíma.“
Sex vikum eftir seinni aðgerðina fór Þórir í
sína fyrstu eftirskoðun og var þá gerð segulóm-
un. Skoðunin kom vel út og var honum ráðlagt
að hefja iðjuþjálfun og talþjálfun. Þórir sem er
ekki þekktur fyrir að sitja auðum höndum tók
ráð læknanna alvarlega og fór daglega í þjálfun.
„Í byrjun var ég settur í stöðupróf og svo var stað-
an endurmetin eftir hvert fjögurra vikna tímabil.
Til dæmis var ég látinn telja aftur á bak frá tut-
tugu og niður í núll. Í byrjun tók það mig tuttugu
og átta sekúndur og ég gleymdi tveimur tölum.
Mánuði síðar tók þetta mig aðeins sex sekúndur,
og það villulaust,“ segir Þórir stoltur.
Mestur tími fór í að æfa lesturinn. „Það gekk
nú lítið sem ekkert í byrjun og tók það mig heilar
fimmtán mínútur að komast í gegnum tuttugu
og fimm línur. Þetta fór því allt saman batnandi
og það var í raun ótrúlega merkileg lífsreynsla
að fá að læra að lesa aftur.“
Hraður bati
„Í iðjuþjálfuninni var meira farið í að endur-
vekja stærðfræðina og tengja saman alls konar
hluti, svona eins og gert er í fyrsta bekk í grunn-
skóla. Það fannst mér rosalega gaman. Stærð-
fræðin og margföldunartaflan fóru smátt og
smátt að rifjast upp fyrir mér aftur. Fyrstu dæmin
sem ég fékk voru að leggja saman tvær tölur. Það
er mesta furða hvað svona einföld dæmi eru erf-
föstudagur 22. ágúst 200830 Helgarblað DV
„Það var svolítið skrýtið að vera
rétt rúmlega tvítugur og eiga allt
í einu að sjá um tvo yngri bræð-
ur sína. Við Guðrún vissum í
raun og veru ekkert hvernig við
áttum að takast á við það, en við
gerðum okkar besta.“
Gengur vel guðrún Erla gísladóttir, eiginkona Þóris, hefur átt
góðu gengi að fagna sem bútasaumshönnuður í Bandaríkjunum.
Ríkidæmið Börn þeirra Þóris og guðrúnar. svana Björk,
gísli fannar og atli.
Þreytt feðgin Þórir með dóttur sína svönu
í fanginu.
Sannur Íslendingur Þórir nýkominn úr
aðgerð með malt og sportlakkrís í hendi.