Lögmannablaðið - 01.03.1998, Síða 19
fyrir hvernig yfirheyrsla hefur farið
fram, hvernig spurningum hefur
verið beint að aðila og hvernig
svarað hefur verið nákvæmlega.
CPT segir í áðurnefndri skýrslu
að það sé mikilvægt öryggistæki
fyrir þann, sem hefur verið hand-
tekinn, að yfirheyrslur séu hljóðrit-
aðar. Leggur nefndin því til í
skýrslu sinni að hljóðritun á lög-
regluyfirheyrslum verði gerð að
fastri vinnureglu. Er og lagt til að
slíkar hljóðritanir séu gerðar á tvö
segulbönd og að önnur hljóðritun-
in sé innsigluð í viðurvist hins
handtekna en hitt haft sem vinnu-
eintak.
Heimild til að kynna
sér gögn
Í 43. gr. OML er kveðið á um
það að ekki megi kynna sakborn-
ingi gögn máls nema dómari eða
saksóknari samþykki. Á þetta
ákvæði reyndi í áðurnefndu Hol-
lendingsmáli, en þar kröfðust sak-
borningar þess að fá að kynna sér
öll skjöl málsins. Í mjög góðum úr-
skurði, sem ástæða væri til að birta
í fullri lengd í þessu blaði, kemst
Guðjón S. Marteinsson, héraðs-
dómari, að þeirri niðurstöðu að
þegar til dómsmeðferðar sé komið,
sé það andstætt ákvæðum Mann-
réttindasáttmála Evrópu og stjórn-
arskrár og hugmyndum um nú-
tímaréttarfar að færa ákæruvaldinu
slíkt vald. Þessu hnekkti Hæstirétt-
ur og tók með því rannsóknarhags-
muni ákæruvaldsins fram yfir
ákvæði alþjóðlegra samninga um
mannréttindi fanga og sakborn-
inga. Brýnt er að ákvæði 43. gr.
verði breytt þannig að sakborning-
ur geti, um leið og ákæra hefur
verið þingfest, kynnt sér þau gögn
sem liggja til grundvallar ákæru á
hendur honum.
Niðurlag
Í þessum pistli hef ég getið
nokkurra atriða, sem ég tel miður
fara í opinberu réttarfari á Íslandi.
Því miður er þetta ekki tæmandi
talning, því víða er pottur brotinn.
Fangar og sakborningar eru ekki
öflugur þrýstihópur með mikinn
samtakamátt. Einu aðilarnir og þeir
réttu til þess að tryggja hagsmuni
þeirra eru lögmenn. Er lagt til að
Lögmannafélagið hlutist til um að
stofnaður verði sérstakur starfs-
hópur innan vébanda félagsins,
þar sem þeir félagsmenn, sem að
sakamálum og málefnum fanga
koma, geti í sameiningu beitt sér í
því skyni að ná fram úrbótum á
lögum og reglum um meðferð op-
inberra mála.
19Lögmannablaðið
. . . mikilvægt öryggistæki
fyrir þann, sem hefur
verið handtekinn, að
yfirheyrslur séu
hljóðritaðar.
BEDCO & MATHIESEN EHF
Bæjarhraun 10 - Sími 565 1000
Öryggis- og peningaskápar
Stálslegið öryggi
Öryggisskáparnir frá Rosengrens eru traust
geymsla fyrir peninga, skjöl, tölvugögn og önnur
verðmæti. Skáparnir sem eru í hæsta gæðaflokki
fást í ýmsum stærðum og gerðum. Kynnið ykkur
úrvalið.