Lögmannablaðið - 01.11.2008, Blaðsíða 27
LÖGMANNABLAÐIÐ – 3 / 2008 > 27
Í skýrslu sem Arnar Þór Jónsson
hdl. og Hjördís E. Harðardóttir hrl.
unnu að beiðni Lögmannafélags
Íslands koma fram tillögur til
breytinga á núverandi fyrirkomu
lagi gjafsóknar. Einnig er að finna
yfirlit yfir þróun íslenskra reglna
um gjafsókn, dómaframkvæmd,
samanburð á norrænum reglum og
skoðun á Mannréttindasáttmála
Evrópu. Skýrslan sjálf er birt í
heild sinni á heimasíðu Lögmanna
félagsins, www.lmfi.is, en hér á
eftir er að finna helstu niðurstöður
hennar.
Mannréttindi og jafnræði
borgaranna
Gjafsóknarákvæði íslensku einka-
málalaganna hafa það að markmiði
að aðstoða efnaminni einstaklinga
við að leita réttar síns. Byggir það á
þeim stjórnarskrárvörðu grund-
vallar réttindum að einstaklingar
hafi aðgang að dómstólum og rétt á
réttlátri málsmeðferð. Eru þessi
réttindi ekki einungis varin í 1. mgr.
70. gr. stj.skr. heldur einnig í 1. mgr.
6. gr. MSE og 1. mgr. 14. gr. samn-
ings um borgaraleg og stjórn málaleg
réttindi. Umboðsmaður Alþingis
hefur í álitum sínum lagt áherslu á
mikilvægi gjafsóknar í þeim tilgangi
að fyrrnefnd réttindi séu raunhæf
og virk.
Þegar rætt var um frumvarp til laga
um gjafsókn á Alþingi árið 1907
birtist sú meginafstaða að jafnræði
ætti að vera meðal borgara landsins
og aðgangur þeirra að dómstólum
ætti að vera sem auðveldastur. Með
setningu laga nr. 91/1991 um með-
ferð einkamála urðu grundvallar-
Listaverkið Hlust er staðsett á vegg andspænis inngöngudyrum minni dómsals Hæstaréttar. Lögmannafélag Íslands
færði Hæstarétti listaverkið að gjöf í tilefni 75 ára afmælis réttarins 16. febrúar 1995. Listaverkið er eftir Svövu
björnsdóttur myndlistarmann og minnir á hlust þess sem hlýðir á málflutning.
Úr skýrslu um gjafsókn:
Mikilvægt að endurskoða
gjafsóknarákvæði laga