Lögmannablaðið - 01.06.2008, Blaðsíða 20
20 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 4 / 2007
Á fyrstu dögum aprílmánaðar dvaldi hér á landi Alan
Dershowitz prófessor í refsirétti við Harvardháskóla en
hann hefur jafnframt haft það sem aukabúgrein í
gegnum tíðina að taka að sér vörn í sakamálum. Hingað
kom hann á vegum staðarhaldarans í Skálholti en
heldur varð fámennara á námskeiðinu en að var stefnt
sem var okkar gróði sem mættum því okkur gafst þá
meira svigrúm til skrafs og skoðanaskipta við
Dershowitz. Hljóp þannig vel á snærið þegar tekið er
tillit til þess að í kúrsa hjá honum í Harvard komast að
hámarki 25 manns sem er ekki hátt hlutfall þeirra 2500
nema sem leggja þar stund á laganám.
Um Dershowitz
Nafn Dershowitz er mjög tengt umtalaðasta
dómsmálinu sem hann hefur átt aðild að en það er mál
O.J. Simpsons. Sem hluti af verjandateyminu fór hann
yfir sýnileg sönnunargögn málsins auk þess að miðla af
sérfræðiþekkingu sinni um sönnunarmat í refsimálum.
Starfsferill hans er þó merkur fyrir fleiri sakir og má sem
dæmi nefna að hann gat sér svo gott orð á námsárum
að hann var nánast ráðinn beint inn í kennarastöðu í
Harvard. Var það löngu áður en hann varð þrítugur og
var þá, og er reyndar enn, einn sá yngsti sem gegnt
hefur slíku starfi.
Sem fræðimaður og kennari á sviði refsiréttar hefur
hann gefið út fjölda fræðibóka, bæði hefðbundinna
kennslubóka, þar sem málefnin eru krufin til mergjar,
og bóka sem draga upp stærri mynd af viðfangsefninu.
Ein slík, Letters to a Young Lawyer, rak á fjörur mínar í
tengslum við kúrs um hlutverk verjenda í opinberum
málum sem við Guðrún Sesselja Arnardóttir hdl. höfum
kennt við Háskólann í Reykjavík. Býsna glúrin bók sem
vakti áhuga minn á Dershowitz. Hann hefur þó ekki
takmarkað sig við ritun fræðibóka heldur hefur líka
ritað tvær skáldsögur og er með þá þriðju í smíðum.
Auk þessa hefur hann lagt stund á verjandastörf. Þegar
hann kom hingað til lands var hann að koma frá slíkum
störfum fyrir stríðsglæpadómstólnum í Haag, Hollandi
þar sem hann átti hlut að málsvörn fyrrum
efnahagsmálaráðherra Bosníu Serba. Núorðið sagðist
hann taka að sér þrjú mál á ári en hefði lengst af haft
þau fimm. Helmingur þeirra mála sem hann flytti væru
pro bono mál og hinn helmingurinn væru fyrir vel
stæða skjólstæðinga. Öll þyrftu málin hins vegar að
vera lögfræðilega áhugaverð út frá fræðunum, eins og
til dæmis mál manns sem skaut lík og var ákærður fyrir
morðtilraun. Meira væri umfangið ekki á verjenda-
störfunum þar sem einungis fimmtungur vinnutíma
hans væri laus til slíkra verka en aðrar stundir væru
helgaðar fræðistörfunum.
Sagnamaður á seminari
Seminarið í Skálholti með Dershowitz er áhugaverðasta
lögfræðiseminar sem ég hef tekið þátt í. Þar réð mestu
algerlega afslappað andrúmsloft þar sem umfjöll un-
arefnið var nánast einvörðungu reifað með
skoðanaskiptum milli Dershowitz og þátttakenda.
Honum var það einstaklega lagið að laða fram skoðanir
annarra og nota þær síðan til að skerpa á umfjöllunar-
efninu auk þess sem hann hlustaði algerlega
fordómalaust á skoðanir allra sem þannig sátu við sama
borð án tillits til aldurs, menntunar eða starfa. Efninu
Með Dershowitz í Skálholti