Lögmannablaðið - 01.06.2008, Blaðsíða 22

22 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 4 / 2007
3. Varnaraðgerðir yfirvalda
Þriðji þátturinn fór fram að morgni næsta dags og hafði
einkum fjölþjóðlega skírskotun sem og siðferðilega.
Þemað var réttmæti fyrirbyggjandi varnaraðgerða
yfirvalda sem geta spannað allt frá fjöldabólusetningu
gegn smitsjúkdómum yfir í öfgafyllstu útgáfu sem geta
falið í sér fyrirfram refsingar áður en glæpur er framinn.
Sem dæmi tók Dershowitz mannréttindabrot Banda-
ríkjastjórnar gagnvart japönskum innflytjendum í síðari
heimstyrjöldinni sem voru settir í fangabúðir, einvörð-
ungu vegna upprunans, til að koma í veg fyrir undir-
róður og njósnastarfsemi. Engin slík starfsemi átti sér
stað í stríðinu og má varpa því fram hvort aðgerðin hafi
borið árangur. Því er í raun ómögulegt að svara en ljóst
er að brotið var gegn stórum hópi saklausra almennra
borgara sem var refsað fyrir uppruna sinn. Dershowitz
mælti svona brotum ekki bót en velti upp til umræðu
flóknum siðferðilegum spurningum er lutu að þessu
viðfangsefni sem hafa verið mjög raunhæf í svonefndu
stríði gegn hryðjuverkum. Viðfangsefnið var ögrandi til
umfjöllunar þó það kannski snerti íslenskan veruleika í
Skálholti blessunarlega ekki mikið.
Í lokin
Margt fleira bar á góma í kaffispjalli, undir borðhaldi og
morgunverði en auk annarra mannkosta við stutta
viðkynningu má hæla Dershowitz fyrir það að hann
virtist búa yfir einlægri forvitni fræðimannsins á því að
kynnast réttarkerfi Íslands. Til dæmis hafði hann mikinn
áhuga á að bera saman munnlegan málflutning fyrir
íslenska og bandaríska Hæstaréttinum, bæði hve
viðfangsefni dómstólanna eru ólík en líka framgangs-
mátinn þar sem bandaríski stíllinn er sá að málflytjandi
þarf að standa fyrir máli sínu og svara hvössum spurn-
ing um dómenda, frekar en að flytja vel undirbúna og
skipulagða ræðu án truflana eins og hér gerist helst.
Kom íslenski mátinn honum nokkuð í opna skjöldu þar
sem kvöldi fyrr, yfir kvöldverði, hafði hann setið við
hlið íslensks hæstaréttardómara sem hann tryði ekki að
myndi sitja þegjandi undir málflutningi. Ekki hafði
Dershowitz nafn dómarans á hraðbergi en af lýsingunni
að dæma voru ráðstefnugestir sammála því að þar færi
dómari vanur málflutningsstörfum sem hefði nokkuð
annað viðhorf og framgangsmáta í málflutningi heldur
en helftin af dómurum réttarins.
Staðarhaldara Skálholts ber sérstaklega að þakka góðar
móttökur og umgjörð alla sem honum er mikill sómi
að.
Björn L. Bergsson hrl.
Litlaprent ehf. | Skemmuvegi 4 | 200 Kópavogi
Sími 540 1800 | Fax 540 1801 | litla@prent.is prent.is
Stórt verk lítið mál