Vísbending - 05.01.2015, Blaðsíða 4
4 V Í S B E N D I N G • 1 . T B L . 2 0 1 5
Aðrir sálmar
Autt blað
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575.
Net fang: visbending@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Að sumu leyti má segja að það væri óskastaða hvers stjórnmálamanns ef
hann gæti byrjað með autt blað og fyllt
það svo út eftir sínu höfði. Að hluta til
má segja að þannig sé það þegar menn
byrja sinn feril. Þeir eru sjálfir óþekktir og
ráða því algjörlega hvaða stefnu þeir taka.
Svo illa vill til að flestir þeirra sem fara í
stjórnmál hafa enga sérstaka stefnu. Þeir
eru reknir áfram af eigin metnaði, en hafa
engin ákveðin markmið önnur en þau að
ná eins langt og þeir komast.
Kannski er þetta ósanngjarnt. Margir
vita á hvaða hillu þeir vilja vera, velja sér
málstað til þess að verja. Sumir eru um-
hverfissinnar, aðrir velja frelsi og þeir þriðju
jöfnuð. Svo útfæra þeir þessa skoðun sína
ekkert meira, hafa hoppað í strætisvagninn
og láta aðra um að aka. Einstaka menn hafa
þá stefnu eina að komast að í þeim flokki
sem best býður. Sagðar hafa verið sögur af
mönnum sem mættu til þess að bjóða fram
krafta sína í einum flokki, en voru svo viku
seinna komnir í framboð í öðrum sem bauð
betur.
Í sjálfu sér er ekkert við þessu að
segja. Kjötkatlapólitíkusar verða alltaf
til, menn sem hafa þá stefnu eina að að
komast í aðstöðu til þess að úthluta gæð-
um almennings til þeirra sem þeir hafa
velþóknun á. Á Íslandi eru mörg dæmi
um slíka menn sem hafa haft litlar hug-
sjónir aðrar en þær að fá að vera með í
veislunni.
Miklu alvarlegra er þegar stjórn-
málaleiðtogar hafa enga stefnu, enga
framtíðarsýn aðra en að ná fram á næsta
horn án þess að lenda í árekstri. Hvernig
verður umhorfs á Íslandi árið 2050, og
hvernig viljum við að það verði?
Auðvitað eigum við sem nú lifum
ekki að ráða landinu um alla framtíð, en
hvaða sýn viljum við að komandi kyn-
slóðir fái í arf? Viljum við frjálst og opið
samfélag sem líklegt er að fólk vilji lifa
og dafna í eða viljum við lokað samfélag
stöðnunar og sérhagsmuna?
Fáir segjast vilja það síðarnefnda en
stefna svo að því ljóst og leynt undir því
yfirskyni að þeir séu að vernda einhverja
aðra, aldrei sjálfa sig eða sína hagsmuni.
Sagan hefur kennt okkur að nálægð stóra
bróður á hverju strái er ekki heppileg, en
óheft frelsi fárra á kostnað almennings er
það ekki heldur. bj
framhald af bls. 3
ur og öflugt starfsfólk til að auka gæði
heilbrigðisþjónustunnar.
Vatnsmýrarsvæðið er mikilvægt fyrir
framþróun spítalans með sitt þríþætta
hlutverk, því þar eru helstu mennta-
og vísindastofnanir landsins sem eiga
í sífellt fjölbreyttara samstarfi. Þver-
fagleg starfsemi eykst jafnt og þétt,
milli vísinda greina innan háskóla, milli
fræðigreina innan heilbrigðisstofnana
og milli heilbrigðisstofnana, háskóla og
atvinnulífs. Uppbygging Landspítalans
í Vatnsmýrinni er því á hárréttum stað
í næsta nágrenni við Háskóla Íslands,
sem sinnir læknisfræði, hjúkrunarfræði,
sjúkraþjálfun, lyfjafræði og öðrum
heilbrigðisvísindum og í næsta nágrenni
við Háskólann í Reykjavík, sem sinnir
hvers konar verk- og tæknifræðinámi,
heilbrigðisverkfræði og tölvunarfræði
sem skipta sífellt meira máli við
rekstur spítala. Við Hringbraut eru
einnig mikilvægir hlutar gömlu Land-
spítalabygginganna svo og barnaspítali,
kvennadeild, geðdeild o.fl. auk þess sem
mun stærri hluti starfsemi Landspítala
er við Hringbraut. Auðveldara verð-
ur að nýta Borgarspítalann í Fossvogi
undir aðra starfsemi, t.d. sem miðstöð
heilsugæslu, dvalar- og hjúkrunar heimili
og endurhæfingarmiðstöð. Auk þess
gætu þar starfað ýmsir sem eru í einka-
rekstri á sviði heilbrigðisþjónustu.
Leyfileg hæð bygginga við
Hringbraut um 6 hæðir hentar sérlega
vel þeirri stærð sjúkrahúss sem fyrirhug-
að er að byggja og því takmarkar flug-
völlurinn í Vatnsmýrinni á engan hátt
hönnun bygginga á svæðinu.
Lægra hlutfall af
ríkisútgjöldum
Hlutfall rekstrarkostnaðar við Land-
spítal ann af ríkisútgjöldunum hefur
lækkað umtalsvert frá hruni, samkvæmt
úttekt Landsbankans. Í úttektinni kemur
fram að hlutfall Landspítalans af ríkis-
útgjöldum ef fjármagnsliðir eru undan-
skildir, hefur lækkað verulega frá árinu
2007. Fram til 2007 var hlutur spítalans
af ríkis útgjöldum um 8% en lækkaði þá
niður í 5-6%, þó að hlutfallið hafi aukist
lítillega undanfarin þrjú ár. Svipaða sögu
er að segja þegar kostnaður spítalans á
hvern starfsmann er skoðaður. Kostnað-
ur var 150.000-160.000 kr./mann fram
til ársins 2008, en er nú um 120.000
kr./mann. Að auki hefur stöðugildum á
spítalanum fækkað um 200 eða um 6%
á meðan þeim hefur fjölgað hjá ríkinu í
heild.
Nýleg könnun Hagfræðistofnunar
Háskóla Íslands leiðir það sama í ljós,
þ.e. að ársverkum hjá ríkinu hafi fjölgað
um 1,3 prósent á árunum 2007-2011, á
sama tíma og stöðugildum á Landspítal-
anum fækkaði um 5,7 prósent.
Það er augljóst hagsmunamál allra
Íslendinga, núlifandi sem ófæddra, að við
stöndum saman um nauðsynlegar endur-
bætur á Landspítalanum. Leita þarf allra
leiða til að fjármagna þetta þjóðþrifaverk
og hrinda því í framkvæmd. Undirbún-
ingsvinnunni er lokið og ná verður sátt
um þá staðsetningu sem ákveðin hefur
verið og allar forsendur miðast við. Það
er kominn tími til aðgerða. Íslenska
þjóðin þarf á því að halda, enda er þetta
stærsta velferðarmál samtímans.
Heimild: Ríkisreikningur, hagfræðideild Landsbankans
Mynd: Hlutdeild rekstrarkostnaðar við Land-
spítala af ríkisútgjöldum án fjármagnsliða