Öldrun - 01.05.2007, Blaðsíða 36


www.oldrun.net ÖLDRUN – 25. árg. 1. tbl. 2007
Taugasálfræðileg langtímarannsókn
á systkinum Alzheimers-sjúklinga
Smári Pálsson,
taugasálfræðingur
Reykjalundi endurhæfingu
Ella Björt Teague
doktorsnemi í taugasálfræði við
The Graduate Center of the City
University of New York
Frá árinu 1998 til dagsins í dag hefur
verið í gangi viðamikil rannsókn á erfðum
heilabilunarsjúkdóma á vegum öldrunarlækna
á Landspítala – háskólasjúkrahúsi og Íslenskrar
erfðagreiningar. Hluti af þessari rannsókn hefur
verið taugasálfræðileg athugun á þátttakendum.
Á árunum 1997-1999 var megin áhersla á
taugasálfræðilegt mat á nýgreindum sjúklingum
með heilabilun og systkinum þeirra. Til
samanburðar var prófaður hópur sem ekki hafði
þekkta ættarsögu um heilabilun. Niðurstöður
sýndu að um 12% systkina Alzheimers-
sjúklinga á aldrinum 60-85 ára var hættara við
minnistruflunum og annarri vitrænni skerðingu
samanborið við viðmið, sem líkist mjög því sem
sést hjá nýgreindum Alzheimers-sjúklingum.
Árið 2005 fór svo fram endurprófun á þessum
hópum og niðurstöður voru á svipaðan veg og
áður, þ.e.a.s. um 15% systkina sýndu marktækt
lakari frammistöðu á sömu taugasálfræðilegu
prófunum og áður. Hinsvegar samanstóð þessi
hópur af öðrum einstaklingum því þeir sem sýnt
höfðu skerta frammistöðu á taugasálfræðilegu
prófunum um sex árum áður voru flestir komnir
með heilabilunargreiningu og voru því ekki með
í endurprófuninni. Árið 2000 voru þessi sömu
taugasálfræðilegu próf lögð fyrir börn Alzheimers-
sjúklinga og hóp fólks sem ekki hafði ættarsögu
um sjúkdóminn. Í dag er í gangi endurprófun
á þessum hópum til að athuga hvort börn
Alzheimers-sjúklinga sýni svipaðar niðurstöður og
systkinahópurinn, en taka skal fram að þetta er
mun yngri hópur.
Lykilorð:
Alzheimers-sjúkdómur,
heilabilun, taugasálfræðileg próf,
snemmgreining, ættarsaga,
systkini Alzheimers-sjúklinga,
börn Alzheimers-sjúklinga.