STARA - 01.09.2015, Blaðsíða 11

S
T
A
R
A

n
o
.4
2
.T
B
L
2
0
15
11
reglur um hámarksfjölda gesta, sem máttu sam-
kvæmt kvöðum ekki vera fleiri en um 90 í einu.
Aðstandendur íslenska skálans mótmæltu lokun-
inni og þeim forsendum sem hún byggði á; þeir
bentu á að skálinn væri í reynd samfélagslegt
listaverk sem jafnframt fæli í sér möguleika til
trúariðkunar og bryti því ekki skilmála um not-
kun húsnæðisins; einnig tóku þeir fram að leyfi-
legt hefði verið að hafa fleiri í húsinu á opnun
sýningarinnar og að fjöldinn í byggingunni
hefði aldrei farið yfir hundrað manns í einu eftir
það. Þessar mótbárur hlutu engan hljómgrunn
hjá yfirvöldum. Aðstandendur skálans freist-
uðu þess þá að fá ákvörðuninni hnekkt fyrir
dómi, án árangurs. Þegar þetta er ritað, um miðj-
an ágúst 2015, er skálinn því enn lokaður þótt
heyrst hafi að umræður séu í gangi um að reyna
að finna leiðir til að opna hann á ný.
Í aðdraganda lokunar
Saga undanfarinna 10 ára sýnir að verk sem
vinna með eða vísa í málefni tengd íslamskri
menningu hafa átt erfitt uppdráttar og að mörg
þeirra hafa af ýmsum ástæðum ekki orðið að
veruleika. Áður en sýningin var opnuð liggur
fyrir að yfirvöld í Feneyjum voru undir miklum
þrýstingi að leyfa ekki opnun hennar vegna
ótta við viðbrögð ofstækishópa sem annaðhvort
voru sagðir tengjast íslam eða rótttækum hægri-
mönnum á Ítalíu. Eftir að sýningin opnaði hélt
þessi þrýstingur greinilega áfram og ef marka
má gögn málsins er nokkuð ljóst að bæði opin-
berlega og á bak við tjöldin héldu áhrifahópar
áfram að berjast gegn því að verkið yrði sýnt.
Opnunin tókst vel. Þar voru staddir íslenskir
framámenn, fulltrúar múslima á Feneyja-
svæðinu og frá Íslandi, aðstandendur sýningar-
innar auk þess sem kaþólskur prestur tók þátt
í opnunarathöfninni. Þarna tókst greinilega að
ná fram því markmiði að sýna samstöðu ólíkra
menningarhópa um verkið. Gagnrýnandinn
Julie Baumgardner lýsir atburðarsásinni vel í
ritstjórnargrein í listtímaritinu Artsy. Þar kemur
fram að Büchel hafi ekki rætt verkið formlega á
opnuninni, en einungis sagt að nú þegar mosk-
an væri komin á laggirnar lyki afskiptum hans
sem listamanns af verkinu, eftirleiðis væri það á
hendi samfélagsins.
Næstu daga átti greinilega margt sér stað á bak
við tjöldin. Af fjölmiðlaumfjöllun má þó ráða
að það að láta samfélaginu verkið í té án frekari
afskipta listamannsins virkaði nokkuð tvíbent.
Fulltrúum kaþólskra var greinilega misboðið
að þessi fyrrum kirkja þjónaði nú sem moska.
Enn voru uppi hótanir um að loka verkinu „veg-
na öryggishagsmuna“. Fulltrúar múslimasam-
félagsins á Feneyjasvæðinu studdu sem fyrr se-
gir gerð verksins, en þrýstingur á þá eftir opnun
leiddi að lokum til þess að þeir lýstu áfram yfir stuðn-
ingi við framtakið en hættu beinni þátttöku í
safnaðar-starfi moskunnar og hvöttu múslima á