Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2010, Blaðsíða 50
starf litaðar af hugsmíðahyggju og af uppbygg -
ing arstefnunni. uppbyggingarstefnan er aðferð
sem þróuð hefur verið til að sporna gegn
agavanda í samfélaginu. Hún felst í því að
byggja upp sjálfsaga og ábyrgð hjá einstakl -
ingum með samræðum um lífsgildi og eigið
sjálf. Hún varar við umbunum en hefur að
leiðarljósi að setja skýr mörk um hegðun og
þróa leiðir til að halda sig innan þeirra marka
(gossen, 2006, 2007). einnig sagðist skólastjór -
inn aðhyllast jákvæða agastefnu (e. positive
discipline) sem leggur áherslu á bekkjarfundi
sem kennslutæki í samskiptum. agastefnan
leggur áherslu á að leita orsaka hegðunar og að
horft sé á þörfina á að tilheyra, og varar við
umbunum og refsingu (nelsen, Lott og glenn,
2000). skólinn ætlar að hafa þessa stefnu að
leiðarljósi í starfi sínu en að mati skólastjóra á
hann enn langt í land með að innleiða hana.
skólastjórinn taldi nám og kennslu vera
samspil kennara og nemenda og snúast um
„...að virkja nemendur þannig að þeir séu sjálfir
að pæla í hlutunum.“ Honum finnst kennslu -
stund hafa heppnast vel þegar nemendur ná
„...að grafa sig niður í eitthvert viðfangsefni og
maður er að ýta hinu og þessu að þeim og þau
grípa. Þá er hægt að koma svo mörgu inn.“
skólastjóri sagðist hafa lagt áherslu á það í
gegnum tíðina að hafa gaman í vinnunni. Hann
sagðist fá mikið út úr því að vinna og sagðist
vilja að það væri ekki bara hann sem upplifði
þetta. Hann sagðist langa mikið til að ná því
fram í skólanum að öllum liði vel, að þar væri
ríkjandi gleði, vingjarnlegt, opið og traust and -
rúmsloft, að komið væri til móts við mis mun -
andi þarfir og að börnin lærðu; að hægt yrði að
segja um skólann að hann væri „skóli sem
lærir“. Líðan og nám er samfléttað í huga skóla -
stjóra og hann sagði: „maður hefur rekið sig of
mikið í gegnum tíðina á leiða krakka. Þeir
vantreysta fullorðnum. Ég legg mikla áherslu á
að byggja upp traust.“ Þessu taldi hann vera
hægt að koma á með hreinskilnum sam ræðum,
samvinnu og uppbyggjandi sam skiptum.
Deildarstjóra og flestum kennurum fannst
stefna skólans vera skýr og stjórnun skólastjór -
ans leiðbeinandi. Þannig sagði k2 að sér hefði
fundist „verkstjórn skólastjórans svo markviss
... hún var svo skýr og ég vissi nákvæmlega að
hverju ég væri að ganga. Það kom mér eiginlega
svolítið á óvart. Ég var búinn að fá uppskrift -
ina.“ k3 sagði jafnframt að skólastjóri setti línu
sem fylgt væri eftir og legði á sig ábyrgð sem
umsjónarkennara. Þetta fannst k3 gott og hann
vildi hafa þetta svona. Deildarstjóri sagði að
skólastjórinn miðlaði vel hugsunum sínum,
breytti í samræmi við það sem hann segðist
standa fyrir, og að skólastefnan væri skýr. Hann
sagði um skólastefnuna: „Ég máta mig svo vel
inn í hana því þetta er einmitt það sem ég hef
verið að hugsa um svo lengi.“ k3 sagði hins
vegar um stefnuna að hún væri „kannski ekki
alveg skýr hér... Þetta er ekki alveg niður njörv -
að. Ég held hann sé ennþá að reyna að finna út
úr hlutunum.“
aðspurður hvernig hann teldi sig í stakk
búinn að takast á við það verkefni að veita
nýjum skóla forystu sagði skólastjóri það
leggjast vel í sig. Hann sagðist þó vera að takast
á við viðfangsefni sem hann hefði ekki prófað
áður heldur bara lesið um, þ.e. að vinna í opnu
rými þar sem áherslan væri á teymiskennslu og
samvinnu. Hann sagði samvinnuna vera þau
vinnubrögð sem lögð væru til grundvallar í
skólanum, bæði hjá nemendum og kennurum,
og hann sagðist treysta fólkinu í kringum sig.
skólastjóri sagðist vilja vera stjórnandi sem
starfaði með fólkinu „á gólfinu“ og vonaði að
fólk upplifði hann þannig og sagði: „Ég er
meðvitaður um að loka mig ekki inni, loka mig
ekki inni í pappírsflóðinu.“ Hann sagði enn -
frem ur: „Ég sé stefnu mína algjörlega endur -
spegl ast í hugmyndum vinnuhóps ... áður en ég
réð mig skoðaði ég það. Ég hefði sennilega
aldrei farið inn í þessa vinnu nema af því að
mér hugnuðust þessar hugmyndir. sá bolti var
á lofti og ég greip hann.“
í vettvangsathugunum mátti sjá að skóla -
stjór inn gekk í tilfallandi verkefni, fór í forfalla -
kennslu og vann með teymum að innleiðingu
ákveðinna kennsluaðferða. Hann var vel sýni -
legur og þátttakandi í starfinu og var á sífelldu
vappi um skólann. kennarar staðfestu þennan
sýnileika skólastjórans og sögðu hann mikinn
þátttakanda í öllu skólastarfinu. Þeir töldu það
nauðsynlegt og mikinn kost.
skólastjórinn sagðist vilja nota samræðuna
sem verkfæri, stuðla að því að fólk læsi saman
og lærði saman og lagði upp með að kynna
starfsfólki eigin sýn og kenningargrunn. mikil -
50 Birna María Svanbjörnsdóttir, Allyson Macdonald og Guðmundur Heiðar Frímannsson
Tímarit um menntarannsóknir, 7. árgangur 2010
Tímarit um menntarannsóknir_Layout 1 1/17/11 5:18 PM Page 50