Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2010, Blaðsíða 85
áhugasamt, það sem ég hef kynnst því.“
erna hefur verið tæplega 30 ár í kennara -
starfinu og alltaf starfað við sama skóla, þar
sem hún er mjög ánægð. Hún hefur margra ára
reynslu af kennslu innflytjendabarna. erna var
ekki með umsjón þennan vetur, en sinnti meira
kennslu erlendra nemenda. Hún sagði: „Ég var
mjög tilbúin að fara í smábreytingar því að ég
hef alltaf verið umsjónarkennari í öll þessi ár.“
Fríða hefur starfað sem kennari í tæplega 30 ár,
flest árin í leikskóla og þrjú þau síðustu við
grunnskóla. Hún hafði umsjón með kennslu
innflytjendabarna í yngri deildum og var mjög
ánægð með það, einna helst hversu skapandi
það var. alda hefur rúmlega 30 ára kennslu -
reynslu og hefur sýnt sama skólanum tryggð
öll þessi ár. Hún hefur kennt í flestum árgöngum
en var þennan vetur umsjónarkennari á yngsta
stigi. alda sagði: „Þetta hefur veitt manni
ánægju í starfinu frekar en nokkuð annað, þó
að þetta sé miklu meiri vinna og allt öðruvísi.“
eftir nokkur ár í kennslu tók erna sér hlé og
fór í viðbótarnám. Henni fannst að kennarar
þyrftu að fá undirbúning fyrir kennslu inn -
flytjendabarna, til að fá betri innsýn og skilning
á henni. svo bætti hún við: „Þetta er allt öðru -
vísi kennsla og allt öðruvísi nálgun á móður -
málið.“ inga taldi þörf á námskeiði um ýmis
atriði sem kennarar þyrftu að vita hvernig ætti
að bregðast við, eins og um trúmál, matarvenjur
og heilsugæslu. Lára var mjög áhugasöm og
hafði hún farið í nám um tvítyngi, lesið sér til
og sótt fundi um kennslu innflytjendabarna.
svo bætti hún við: „Það væri gaman ef maður
gæti kynnst öðrum kennurum sem kenna
íslensku sem annað tungumál. Og líka jafnvel
að hafa sameiginlega fundi og fylgjast með því
hvernig þetta er gert í öðrum skólum.“ Dóra
hefur bætt við sig námi eftir að hún lauk
kennaranámi sínu og hefur líka lesið sér
heilmikið til um fjölmenningu. Hún taldi líka
mikilvægt að halda námskeið fyrir kennara sem
kenna innflytjendum. Dóra sagði:
áður en ég fór í þetta hafði ég enga hug mynd
um hvernig ætti að kenna nemendum með
annað tungumál en íslensku. Ég þurfti alveg
að eyða miklum tíma í að setja mig inn í það
og er náttúrulega alltaf ennþá að leita mér
upplýsinga.
Bára hefur lesið sér til og heimsótt skóla á
höfuðborgarsvæðinu sem sérhæfa sig í kennslu
innflytjendabarna. einnig hefur hún lært af sam -
kennurum sínum. Þóra hefur farið á námskeið í
fjölmenningarfræðum, sem hún taldi hafa
hjálpað sér mikið. Hún sagði þetta: „Ég hugsa
að ef að ég hefði ekki farið á þessi nám skeið,
þá hefði ég bara alveg verið eins og lok uð bók,
ég hefði ekkert vitað.“ alda var sann færð um
að menntayfirvöld þyrftu að sinna þessum
málaflokki betur, kennararnir ættu að hafa minni
kennsluskyldu og meiri undirbún ings tíma vegna
þess hversu mikið álag fylgdi svona kennslu.
Fríða var ekki í nokkrum vafa um að undir -
búningur væri nauðsynlegur fyrir kennslu
innflytjendabarna. svo bætti hún við: „Því að
maður er miklu betur undirbúinn og ég hefði
ekki getað unnið þetta eins og ég geri í dag ef
ég hefði ekki farið í gegnum þetta nám.“
Samskipti nemenda og foreldrasamstarf
Það kom fram í viðtölunum að þátttakendur
rannsóknarinnar gættu þess allir að erlendu
nemendurnir kæmust inn í hópinn með því að
raða til sætis, vera með hópavinnu og fela þeim
hlutverk. Þeir væru því ekki félagslega einangr -
aðir í skólanum. Þegar skóladeginum lyki
virtust þó ekki vera mikil samskipti milli þeirra
og íslensku barnanna, en inn í það blandaðist
líka menningarmunur. sumir af eldri nemend -
unum héldu sig saman í hópum, til dæmis
pólskir og víetnamskir krakkar. Þegar rætt var
við Þóru um þátttöku nemenda talaði hún um
hve samvinna gæti hjálpað þessum krökkum
og sagði: „ ... það er mjög gott að fela þeim
hlutverk, það virkar mjög vel.“ Fríða sagði að
hún og samstarfsfólk hennar hefðu mikla
reynslu af því að taka á móti erlendum nemend -
um, það væri allt í ákveðnu ferli. í yngri bekkj -
unum væri þróunin sú að meira væri um
hópa vinnu. Þá ynnu börnin oft verkefni saman
og væru því ekki ein eða útundan. Hún sagði:
„Þó að þau geti ekki talað saman, þá eru þau að
vinna saman, þau eru að teikna eitthvað og svo
getur einhver annar skrifað textann við
teikninguna og það þarf að klippa og líma og
margt að gera.“
erna talaði um að kennararnir ræddu stund -
um um samskipti nemenda sín á milli og þeir
væru mjög meðvitaðir. Hún sagði líka að
85Kennarar og kennarastarf í fjölmenningarlegu samfélagi
Tímarit um menntarannsóknir, 7. árgangur 2010
Tímarit um menntarannsóknir_Layout 1 1/17/11 5:18 PM Page 85