Nesfréttir - 01.07.2014, Blaðsíða 10

10 Nes ­frétt ir
Nem­end­ur­Mýr­ar­húsa­skóla­hafa­
sett­nið­ur­trjá­plönt­ur­og­dreift­líf­
ræn­um­áburði­á­ör­foka­land­svæði­
á­Bola­öldu­frá­ár­inu­2005.­Þetta­
verk­efni­er­unn­ið­í­sam­starfi­við­
sam­tök­in­Gróð­ur­fyr­ir­fólk­í­land­
námi­Ing­ólfs­eða­GFF.­Verk­efn­ið­
kall­ast­LAND­NÁM­og­er­hluti­af­
úti­skóla­sem­sam­tök­in­starf­rækja­í­
sam­vinnu­við­grunn­og­fram­halds­
skóla.­Verk­efn­ið­snýst­um­að­end­
ur­heimta­gróð­ur­á­ör­foka­ landi­
með­skóla­æsk­unni,­með­áherslu­á­
að­koma­til­birki­skógi­að­nýju.
Fyr­ir­komu­lag­ið­ er­ með­ þeim­
hætti­ að­ 4.­ bekk­ing­ar­ koma­ að­
vori­til­að­setja­nið­ur­plönt­ur­eft­ir­
ákveðnu­kerfi.­Þeir­fá­fræðslu­um­
gróð­ur­setn­ingu­ og­ upp­græðslu­
lands­ins.­ Hvert­ barn­ set­ur­ nið­ur­
a.m.k.­eina­plöntu­og­mæl­ir­hæð­
henn­ar­og­sver­leika­stofns.­Á­haus­
tin­koma­svo­9.­bekk­ing­ar,­mæla­
eldri­plönt­ur­með­sama­hætti­og­
gera­út­tekt­á­ár­angri­af­plönt­un­fyrri­
ára.­GFF­held­ur­utan­um­öll­gögn­er­
varða­gróð­ur­setn­ing­una­og­gögn­
in­eru­not­uð­í­skóla­stof­unni­til­að­
reikna­út­lif­un,­vöxt­og­kolefn­is­bind­
ingu­trjá­plantn­anna.­Í­gagna­grunni­
GFF­eru­nú­18­klas­ar­sem­nem­end­ur­
af­Sel­tjarn­ar­nesi­hafa­plant­að,­eða­
upp­lýs­ing­ar­um­450­plönt­ur.­Heild­
ar­fjöldi­gróð­ur­settra­plantna­er­þó­
tölu­vert­hærri­lík­lega­nær­700.­Lif­un­
er­mis­jöfn.­Í­klös­um­frá­vor­inu­2005­
mælist­hún­um­75%­haust­ið­2013.­Í­
klös­um­frá­vor­inu­2009­mælist­hún­
100%­haust­ið­2012.­Ánægju­legt­að­
sjá­ hvað­ vel­ hef­ur­ tek­ist­ til­ með­
upp­græðslu­og­plönt­urn­ar­er­marg­
ar­hverj­ar­orðn­ar­nokk­uð­státn­ar,­
þrátt­fyr­ir­erf­ið­ar­að­stæð­ur.
Gróð ur setn ing
á Bola öldu
Nemendur huga að gróðri í Bolaöldu.
Á mynd un um má sjá breyt ing­
ar á svæð inu frá fyrstu ferð og til
dags ins í dag.
U M H V E R F I S H O R N I Ð
Með­al­elstu­forn­minja­á­Sel­tjarn­ar­nesi­er­Þver­garð­ur­(Val­húsa­garð­
ur).­Þver­garð­ur­er­forn­landa­merkja­garð­ur­sem­fyrr­um­hef­ur­lík­lega­
náð­þvert­yfir­Val­húsa­hæð­að­sjáv­ar­máli­beggja­vegna.­Leif­ar­af­garð­
in­um­sáust­á­um­80­metra­löng­um­kafla­í­brekkunni­aust­an­Bakka­var­ar­
árið­1980­og­náði­hann­þar­lang­leið­ina­nið­ur­að­sjó.­Á­Val­húsa­hæð­
sést­enn­í­garð­inn­á­allt­að­300­m­löng­um­kafla­en­það­sem­eft­ir­er­af­
hon­um­er­nokk­uð­sokk­ið­í­jörðu.­Garð­ur­inn­er­mik­ið­hrun­inn.­Víð­ast­
er­hann­um­0,5­m­á­hæð­og­1­m­á­breidd.­Skörð­eru­í­garð­in­um­á­nok­
krum­stöð­um.­
Gott­ er­ að­ átta­ sig­
á­ legu­ garðs­ins­ út­ frá­
merkja­steini,­ þ.e.­ grá­
grýt­is­bjargi­ sem­ á­ er­
klapp­að­ „landa­merki“,­
en­ hann­ er­ áber­andi­
vest­ast­á­hæð­inni.­Ekk­
ert­ er­ vit­að­ um­ ald­ur­
áletr­un­ar­inn­ar.
Þver­garð­ur­ hef­ur­ frá­
fornri­ tíð­ mark­að­ land­
milli­ Ness­ og­ bæj­anna­
aust­ar­lega­ á­ nes­inu­ og­
því­lít­il­ástæða­til­að­ætla­að­klapp­að­hafi­ver­ið­í­stein­inn­til­að­marka­
af­land­milli­aust­ur­­og­vest­ur­ness.­Lík­legra­má­e.t.v.­telja­að­steinn­inn­
hafi­átt­að­marka­land­milli­norð­an­­og­sunn­an­verðs­ness.­Þá­hugs­an­
lega­merki­Bakka­og­Ness­eða­upp­haf­marka­línu­milli­Mýr­ar­húsa/Eið­is­
og­Hrólfs­skála.
Þeg­ar­graf­ið­var­fyr­ir­hús­grunni­við­Val­húsa­braut­18­árið­1992­var­
rof­ið­skarð­í­þver­garð­inn.­Garð­ur­inn­sást­þá­all­vel­í­sniði­og­gafst­tæki­
færi­fyr­ir­forn­leifa­fræð­inga­til­að­kanna­hann.­Af­staða­ösku­laga­gaf­ekki­
ótví­ræð­ar­heim­ild­ir­um­ald­ur­garðs­ins­en­jarð­veg­ur­inn­varð­veit­ir­tvö­
áber­andi­ösku­lög.­Eldra­lag­ið,­sem­nefnt­hef­ur­ver­ið­mið­ald­ar­lag­ið,­er­
talið­hafa­mynd­ast­við­gos­í­sjó­á­Reykja­nesi­um­1226­1227.­Efna­sam­
setn­ing­efra­ösku­lags­ins­sýn­ir­að­um­Kötlu­ösku­er­að­ræða­og­féll­ask­
an­í­eld­gosi­kring­um­árið­1485­eða­1500.
Heim­ild­ir:­Guð­mund­ur­Ólafs­son,­Krist­inn­Magn­ús­son­og­Jó­hann­
Helga­son.­Forn­leifa­skrán­ing­á­Sel­tjarn­ar­nesi­sem­unn­in­var­ fyr­ir­
um­hverf­is­nefnd.­Út­gef­in­2006.
F.h. um hverf is nefnd ar,
Mar grét Páls dótt ir, for mað ur
Þver garð ur
- Landa merkja steinn
Hamarshöfði 4 - sími 587-1960 - www.mosaik.is
Vönduð vinna
Stofnað 1952
Mikið úrval af
fylgihlutum
Steinsmiðjan Mosaik
Legsteinar
Sími: 511 1188