Alþýðublaðið - 01.10.1924, Blaðsíða 2

3
næE»»HrBEX0iP
Gengið.
Það ætlar að fara svo, sam
eðlilegt er, að gengismálið verði
til þess að sýna greinilegast skilin
á milil aðaistéttaona í landinn,
alþýðustéttarinnar og auðvaids-
stéttarinnar, og draga bezt tram
í dagsbirtuna undirrót hinnar
óhjákvæmilegu baráttu milli
þeirra, meðan þjóðskipulagið
miðár að þeim ójðfnuðl, að önn-
ur stéttin hafi öii ráð á auðæf-
unum, sem fólkið skapar með
vinnu sinni, og þar af ieiðandi ait
vald í landinu til boðs og banns.
Það kemur æ betur í ljós við
reik það, sem undantarið hsfir
verið og er enn á gildi ísienzkra
peninga, að hagsmunir þeirra,
sem vinna að framleiðslunni og
lifa á kaupi, aiþýðunnar, og
hinna, sem eiga framleiðslutækin
og lifa á arði, rekast hvarvetna
á og skipá mönnum nauðugum
viljugum f andstæða flokka, þar
sem annar vill lækkun gengisins
eða stöðvun þess, þegar það er
á hækkunarleið, en hinn hækk-
un þess eða stöðvun, þegar það
fer lækkandi. Skifting manna f
fiokka um þetta fer aiveg eftir
stéttasklftingunni milli alþýðu og
burgeisá, þvf að reynslan hefir
sýnt, að kaup verður ekkl hækk-
að né Iækkað jafn auðveidlega
með venjulegum samningaieiðum
miIU atvinnurakenda og verká-
manna, burgeisa og alþýðu, sem
það rýrnar eða eflist við hækk-
un eða lækkun gengisins. Eins
og nú standa sakir, snýat stétta-
baráttan þvf um gengið, og svo
verður þangað til, að gengið er
komið f rétt horf. Alt um þetta
hafa burgeiaar ekki viljað viður-
kenna, að hér væri nein ástæða
til stéttabaráttu, ekki fremur en
þeir vilja yfitleitt viðurkenna
nokkurn sannieika, sem ekki
mlðar þeim einhiiða til hagsbóta.
Þelr h'ifa ekki viljað viðurkenna,
að tii væru nema einir hags-
munir í gengismáliau, og það
væru hagsmunir >framleiðslunn-
ar<, en svo kálla þeir stétt sfna,
og henni hata þeir talið lág-
gengið hentugást, ecdi hafa þsir
rakað saman stór!é á því ailrl
aiþýðu tii stórtjóns. En þegar
hin eiginlega framleiðsla gekk j
Konur!
Aldrei hefir Smárasmjðrlíkiö
veriö betra en nfi.
Sey niðl
L j ð s a k r ú n d r,
og alls konar hengi og berð-
lampa, höfum við i afarfjöl-
breyttu og fallegu úrvali.
Heiöraður almenningur ætti
aö nota tækifæriö, meöan tír
nógu er að velja, og fá lamp-
ana hengda upp ðkeypis.
Virðingarfylst
Hf. rafmf. Hiti & Ljös.
Laugavegi 20 B. — Sími 880.
I I
Alþýðublaðlð
| kemur út á hyerjum yirkum degi.
E I
I? Afgreiðsla ||
við Ingólfsstrœti — opin dag- ||
lega frá kl. ð árd. til kl. 8 síðd. ||
Skrifstofa j|
á Bjargarstíg 2 (niðri) öpin kl.
91/*—10Vt árd. og 8—9 síðd.
Simsr:
638: prentsmiðja.
988: afgreiðsia.
1294: ritstjórn.
I
Ver ðl ag: a
Askriftarverð kr. 1,0C á mánuði. a
Auglýsingaverð kr. 0,16 mm. eind. »
MnoosíamiflHdfaiiaiiamn
Hið margeftirspurða lundafiður
fæst fyrst um sinn í veizl. >Von<.
vel, svo að lággenginu varð ekkl
haidlð við, ekki einu sinni með
váidi, þá hafa þeir orðið að
kasta hræsnisgrfmunni og segja
tii þess hreinlega, að vcgna stétt-
srhagsmuna sinna gætu þeir ekki
þolað það, að gengi ísienzkra
peninga hækkaði, og hagur al-
þýðu, þeirra, sem lifa Í kaupi
tyrir vinnu sina, andiega og lik-
amlegá, batnaði.
Þettá kemur greinllega fram
í aðalgrein >danska Mogga< sfð-
ast liðlnn sunnudag. Einstirni (*)
það, sem nú er látið akrlfa þær
greinar, síðan >ritstjórarnlr<
reyndust óhæfir tli þess, og full-
yrt er að Óiáfur Thórs leynist
bak vlð, fagnar þar mjög yfir
því, að aðalblað atvlnnurekenda
f sveitum, >Tfminn<, hefi nú
kveðið þurftar þeirra og heimtað
stöðvun á gengishækkuninni, og
notar tiiefnið til þess að brýna
>Tímann< til meðstöðu með bur-
ge’sum gegn áiþýðu, þar sem
hagsmunir atvinnurekenda í sveit-
um og til sjávar fari saman 1
þessu. Um ieLð verður elustirnið
að viðurkenna, að hagsmunir
alþýðu séu ailir aðrir, og meira
að sec }i, að alþýða og jafnáðar-
mepn, sem það kaliar alt af út-
lenda naíninu >sociaiistar< —
sjáifsagt af elnberri þjóðræknl
og umhyggju fyrir hreinleika
móðurmálrias (!) —, séu eltt og
hlð sama, þar sem hann bregð-
ur >Tímanum< um, að í hoaorn
hafi áður stundum nokkuð gætt
>einhllða hagsmuna sociáiista,
verkamanna, s@m Íifa á vinnu
sinni. Þelr græða mest á gengis-
hækkun<. Svo er orðrétt að orði
komlst.
Þessi viðurkenning á þvf, að
jatnaðarmenn og verkámenn i
viðustu merkingu, þ. e. þeir, sem
lifa á káupi fyrir vlnnu sfna í
hverri stöðu sem er, séu eitt og
hið sama, er að vísu góðra
gjalda verð og ætti að verða
til þess, að þeir, sem hingað til
hafa betur trúað >Morgunblað-
inu< en Alþýðublaðinu um stétt-
armáiið, láti sér hana að kenn*
ingu verða og skipa sér nú þar,
sem það vísar þeim, alþýðunnar
megin. Alt um þsð er ekki hægt
að íallast á, að nú sé sérstakleg
ástæða til að stöðva geDgið.
Gengið á að vísu að varða stöð-
ugt — það vilja allir —, en ekki
fyrr en krónan er komin í sánn-
v&ði, en á það vántar mikið enn,
því að hún ætti nú að réttu lagi
að stánda f gullgildi (»pari<) við
doiiár. Arðurinn af framleiðslu
þessa árr hífir orðið svo mikill,
að auðvelt væri áð greiða því
nær allar skuldir íslendiuga við
útlönd með umframeign þessá
árs ©inni sáman, og er því ekk-
•rt vit f, aö fslenzkri krónu sé