Peningamál - 01.02.2002, Blaðsíða 31
30 PENINGAMÁL 2002/1
Í lögum um Seðlabanka Íslands sem samþykkt voru
á Alþingi í maí 2001 var meðal annars kveðið á um
eftirfarandi í 3. mgr. 24. gr.:1
Bankastjórn setur starfsreglur sem bankaráð stað-
festir um undirbúning, rökstuðning og kynningu
ákvarðana sinna í peningamálum. Opinberlega
skal gerð grein fyrir ákvörðunum bankastjórnar í
peningamálum og forsendum þeirra.
Í skýringum við greinina í greinargerð sem fylgdi
frumvarpi til laga um Seðlabanka Íslands sagði
meðal annars eftirfarandi:
Ákvarðanir sem teknar eru á fundum banka-
stjórnar skulu skráðar með viðeigandi hætti og
staðfestar með áritun bankastjórnar. Til þess að
tryggja að ætíð séu viðhöfð bestu faglegu vinnu-
brögð við mótun og framkvæmd peningastefn-
unnar, í ljósi ákvæðanna um meginmarkmið stefn-
unnar skv. 3. gr., þykir rétt að festa í lög ákvæði
um að sérstakar starfsreglur gildi um undirbún-
ing, rökstuðning og kynningu ákvarðana banka-
stjórnar í peningamálum. Hér er t.d. átt við verk-
ferli sem gilda við undirbúning ákvarðana, við
hvaða upplýsingar skuli stuðst og eftir atvikum
hvaða embættismenn bankans aðrir en banka-
stjórar taki þátt í því ferli þótt á endanum sé það
bankastjórn sem formlega tekur ákvörðun. Mikil-
vægt er einnig að gera skýra grein fyrir ákvörð-
unum bankastjórnar, sérstaklega þeim sem varða
beitingu stjórntækja bankans í peningamálum.
Þær skal birta opinberlega þannig að skýrt sé á
hvaða forsendum þær byggjast og hvað í þeim
felst. Með ákvæðum þessarar greinar er leitast við
að tryggja að ákvarðanir bankastjórnar séu ætíð
reistar á eins faglegum grunni og kostur er, að
peningastefnan sé gagnsæ og að bankastjórn
standi reikningsskil gerða sinna gagnvart stjórn-
völdum og almenningi. Greinin felur ekki í sér
kvöð um að bankastjórn skuli birta frásagnir af
umræðum á fundum þegar ákvarðanir í peninga-
málum eru teknar eða afstöðu einstakra banka-
stjóra.
Á fundi sínum 10. janúar 2002 staðfesti bankaráð
Seðlabanka Íslands tillögu bankastjórnar að starfs-
reglum um undirbúning, rökstuðning og kynningu
ákvarðana í peningamálum og fylgja þær hér á eftir.
Í inngangi er lýst meginsjónarmiðunum sem regl-
urnar byggjast á og lúta að nýtingu upplýsinga og
þekkingar, faglegum vinnubrögðum, gagnsæi og
skráningu raka að baki ákvörðunum í peningamálum.
Samkvæmt lögum um Seðlabankann er ákvörðunar-
vald í peningamálum í höndum bankastjórnar. Regl-
urnar lýsa meðal annars meginmarkmiði Seðla-
bankans í peningamálum. Verðbólguspá gegnir lykil-
hlutverki í núverandi stefnu í peningamálum. Í sam-
ræmi við yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar og Seðla-
bankans frá 27. mars 20012 kveða reglurnar svo á að
bankinn geri ársfjórðungslega verðbólguspá þar sem
spáð er tvö ár fram í tímann. Starfsreglurnar tilgreina
að hún skuli undirbúin á hagfræðisviði bankans. Ítar-
lega skuli greint frá forsendum hennar hverju sinni.
Bankastjórn fylgist stöðugt með framvindu efna-
hags- og peningamála og metur á grundvelli þess
peningastefnuna í samhengi við verðbólgumarkmið
bankans. Svokallaðir peninga- og fjármálafundir
Starfsreglur um undirbúning, rökstuðning og kynningu
ákvarðana í peningamálum
1. Lög nr. 36/2001. Sjá grein um ný lög um Seðlabanka Íslands í Peninga-
málum 2001/3. 2. Yfirlýsingin var m.a. birt í Peningamálum 2001/2.