Peningamál - 01.08.2002, Blaðsíða 33

32 PENINGAMÁL 2002/3
Hinn 26. nóvember 2001 hófust viðskipti á óform-
legum millibankamarkaði með gjaldeyrisskipta-
samninga (e. currency swap). Viðskiptavakar á milli-
bankamarkaði með gjaldeyri og Seðlabanki Íslands
stóðu að stofnun hans (sjá grein um gjaldeyrismark-
aðinn í Peningamálum 2001/3). Almennar reglur
voru settar um tilhögun viðskipta og var þessum
óformlega markaði ætlað að vera undanfari skipu-
lagðs markaðar. Reglur um millibankamarkað með
gjaldeyrisskiptasamninga tóku síðan gildi 15. mars
2002 og eru þær í samræmi við upphaflega útfærslu.
Hvað eru gjaldeyrisskiptasamningar?
Gjaldeyrisskiptasamningur er samningur milli
tveggja aðila sem kveður á um kaup eða sölu á gjald-
eyri á stundargengi (oftast) sem síðan gengur til baka
að umsömdum tíma liðnum við ákveðið verð (fram-
virkt gengi). Samningar sem þessir eru í raun tvíþætt-
ir, þ.e. samsetning stundarviðskipta með gjaldeyri og
framvirks gjaldeyrissamnings.
Reglur um millibankamarkað
Um millibankamarkað með gjaldeyrisskiptasamn-
inga gilda reglur nr. 187 frá 8. mars 2002. Á mark-
aðnum fara einungis fram viðskipti með eina tegund
skiptasamninga, þ.e. gjaldeyrisskiptasamninga, þar
sem afhending höfuðstóls fer fram við upphaf samn-
ings og lúkningu hans. Viðskiptavakar á millibanka-
markaði með gjaldeyri geta átt aðild að millibanka-
markaði með gjaldeyrisskiptasamninga. Auk þeirra
getur Seðlabankinn átt viðskipti en er það ekki skylt
þótt eftir því sé leitað. Aðilar að millibankamarkaði
með gjaldeyri og markaði með gjaldeyrisskipta-
samninga hafa frá stofnun hans verið Búnaðarbanki
Íslands hf., Íslandsbanki hf., Kaupþing banki hf. og
Landsbanki Íslands hf.
Á markaðnum fara viðskipti fram í íslenskum
krónum og Bandaríkjadölum og er markaðsaðila
skylt að gefa bindandi kaup- og söluverð Banda-
ríkjadals, óski annar markaðsaðili þess, í 8 tíma-
lengdir. Viðmiðunarfjárhæð er 3 milljónir Banda-
ríkjadala en markaðsaðilum er frjálst að semja um
aðrar fjárhæðir. Tímalengdirnar eru vika (S/W), 2
vikur (T/W), mánuður (1 M), 2 mánuðir (2 M), 3
mánuðir (3 M), 6 mánuðir (6 M), 9 mánuðir (9 M) og
eitt ár (12 M). Aðilar geta samið sín á milli um aðrar
tímalengdir.
Fyrir hverja tímalengd skal verðbil (e. spread) í
vöxtum vera að hámarki 0,25 prósentur. Tilboðin
skulu uppfærð eigi sjaldnar en á 5 mínútna fresti og
eru þau birt á sérstakri síðu í upplýsingakerfi Reuters
sem einungis markaðsaðilar hafa aðgang að. Við-
skipti geta farið fram frá kl. 9:30 til kl. 14:00 hvern
viðskiptadag. Markaðsaðili sem gefið hefur upp verð
sem leitt hefur til viðskipta skal tilkynna það Seðla-
Gerður Ísberg1
Millibankamarkaður með gjaldeyrisskiptasamninga
1. Höfundur er staðgengill framkvæmdastjóra peningamálasviðs Seðla-
banka Íslands. Hún þakkar Hauki C. Benediktssyni fyrir góða aðstoð.
Seint á árinu 2001 var stofnaður millibankamarkaður með gjaldeyrisskiptasamninga (e. currency
swap). Reglur voru settar fyrir markaðinn í mars á þessu ári og er Seðlabankanum heimilt en ekki skylt
að eiga viðskipti á markaðnum. Millibankamarkaði með gjaldeyrisskiptasamninga er ætlað að auðvelda
fjárstýringu viðskiptavaka á gjaldeyrismarkaði og vonast er til að markaðurinn styrki vaxtamyndun.
Velta á markaðnum var rúmlega 123 ma.kr. fyrstu 7 mánuði starfrækslu hans og hafði Seðlabankinn átt
ein viðskipti á honum. Flest viðskipti á markaðnum hafa verið til 3 mánaða eða skemmri tíma.