Peningamál - 01.11.2002, Blaðsíða 77

76 PENINGAMÁL 2002/4
anna sem rekja má til gengisbreytingar krónunnar og
verðlækkunar á erlendum hlutabréfamörkuðum sem
nánar verður fjallað um síðar í greininni. Hins vegar
ber þess að gæta að eign í lífeyrissjóði er langtíma-
fjárfesting og reynslan er sú að sveiflur á mörkuðum
jafna sig út yfir lengri tíma litið.
Þegar hrein eign lífeyrissjóðanna er færð á fast
verðlag sést að töluverðar sveiflur hafa verið á henni
frá ársbyrjun 2000 fram til ársloka 2001. Lengst af
þessu tímabili var hún á þennan mælikvarða á bilinu
620-640 ma.kr., en hefur verið um 660 ma.kr. síðustu
mánuði (sjá mynd 2).
Innlend og erlend verðbréf
Af innlendri verðbréfaeign lífeyrissjóðanna eru
aðeins tæp 13% bundin í hlutabréfum og hlutabréfa-
sjóðum, miðað við lok ágúst sl., en af erlendu verð-
bréfaeigninni eru tæp 83% í slíkum bréfum.
Mynd 3 sýnir aukningu verðbréfaeignar lífeyris-
sjóða á hverju 12 mánaða tímabili. Aukning inn-
lendra verðbréfa hefur verið nokkuð jöfn á tímabilinu
sem myndin spannar og var t.d. um 19% á 12 mán-
uðum til ágústloka 2002.
Aðra sögu er að segja af erlendum verðbréfum í
eigu sjóðanna. Þau jukust um meira en 100% á 12
mánuðum til loka febrúar árið 2000, en að undan-
förnu hafa þau dregist saman, þannig að t.d. í lok
ágúst 2002 var erlenda verðbréfaeignin 12,7% lægri
en á sama tíma árið áður.
Hlutdeild erlendra verðbréfa í verðbréfasafni líf-
eyrissjóðanna óx stöðugt frá árslokum 1998 fram í
október 2000 en þá varð hún mest, rúm 24%. Síðan
hefur hún farið lækkandi, með nokkrum sveiflum þó,
og var nú í lok ágúst 18%. Þá stóð erlend verðbréfa-
eign lífeyrissjóðanna í 116 ma.kr. og hafði dregist
saman um 18,7 ma.kr. frá áramótum. Lífeyrissjóðir
hafa haldið áfram að fjárfesta erlendis á þessu ári og
samkvæmt upplýsingum frá þeim lífeyrissjóðum sem
skila mánaðarskýrslu til Seðlabankans voru hrein
kaup lífeyrissjóðanna á erlendum verðbréfum nálægt
13 ma.kr. fyrstu átta mánuði ársins. Hins vegar er
neikvætt endurmat erlendra verðbréfa í eigu sjóðanna
u.þ.b. 32 ma.kr. enda hafa erlendar hlutabréfavísi-
tölur lækkað mjög á þessu tímabili.
Innlend hlutabréf og hlutabréfasjóðir
Hlutdeild innlendra hlutabréfa og hlutabréfasjóða af
hreinni eign lífeyrissjóðanna var nánast óbreytt árið
1999, milli 7% og 8%, en í lok árs jókst hún og í mars
2000 fór hún hæst í rúm 11%. Eftir það fór hún
Heimild: Seðlabanki Íslands.
J M M J S N J M M J S N J M M J S
2000 2001 2002
580
600
620
640
660
680
M.kr.
Hrein eign lífeyrissjóða janúar 2000 - ágúst 2002
Mynd 2
Á föstu verðlagi í september 2002
Heimild: Seðlabanki Íslands.
J M M J S N J M M J S N J M M J S
2000 2001 2002
0
20
40
60
80
100
120
-20
-40
%
12 mánaða breyting verðbréfaeignar
lífeyrissjóða 2000-2002
Mynd 3
Erlend verðbréfaeign
Innlend verðbréfaeign
Heimild: Seðlabanki Íslands.
J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J S
1999 2000 2001 2002
10
15
20
25
%
Erlend verðbréf sem hlutfall af
verðbréfasafni lífeyrissjóða 1999-2002
Mynd 4