Peningamál - 01.11.2002, Page 92

Peningamál - 01.11.2002, Page 92
PENINGAMÁL 2002/4 91 hagsnefndin (e. International Monetary and Financial Committee, áður Interim Committee) sem fundar að jafnaði tvisvar á ári, vor og haust. Nefndin er ráðgef- andi fyrir sjóðráð og mótar áherslur í starfi fram- kvæmdastjórnar sjóðsins (e. Executive Board)6. Dag- leg yfirstjórn Alþjóðagjaldeyrissjóðsins er í höndum framkvæmdastjórnarinnar sem heldur fundi tvisvar til þrisvar í viku. Fyrir fundi framkvæmdastjórnar eru lagðar fram skýrslur sérfræðinga sjóðsins. Fram- kvæmdastjórnin fjallar meðal annars um framvindu og stöðu efnahagsmála í aðildarlöndunum og stöðu heimsbúskaparins, lánveitingar til einstakra ríkja, ráðstafanir til að fyrirbyggja fjármálakreppu, stuðn- ing við fátækustu aðildarríkin og síðast en ekki síst stefnu sjóðsins og eftirlitshlutverk hans. Helstu verkefni Meðal helstu mála sem unnið hefur verið að síðustu misserin eru leiðir til að koma í veg fyrir og leysa fjármálakreppu. Einnig má nefna umræður um eftir- litshlutverk sjóðsins, fjármálastöðugleika, fram- kvæmd áætlunar um skuldaeftirgjöf fátækra landa, lánastarfsemi sjóðsins og aðstoð við Tyrkland, Argentínu og Brasilíu. Umfjöllun um mikilvægi stjórnfestu (e. governance) og gagnsæis (e. trans- parency) hefur jafnframt verið áberandi hjá sjóðnum. Hér á eftir verður gerð nánari grein fyrir þessum verkefnum. 1. Lausn á greiðsluerfiðleikum Algengt er að skuldsett ríki, einkum þróunarríki og nýmarkaðsríki, lendi í greiðsluerfiðleikum. Þegar er- lend lán til ríkja voru aðallega sambankalán var tiltölulega einfalt að kalla saman lánardrottna og semja um skuldbreytingu. Með ört vaxandi útgáfu markaðsskuldabréfa þar sem kaupendur bréfanna eru fjölmennur og dreifður hópur er ekki jafn einfalt og áður að ná samkomulagi um skuldbreytingar. Því hefur verið talin þörf á að finna lausn á þessu vanda- máli. Annars vegar hefur verið fjallað um að setja upp samstarfsvettvang lánardrottna og skuldara með breytingum á viðbótarákvæði í skilmála skuldabréfa (e. Collective Action Clauses, CACs) sem heimila boðun funda þar sem meirihluti skuldabréfaeigenda getur samþykkt aðgerðir til að skuldbreyta. Hins vegar eins konar formlegt vinnuferli undir verndar- væng sjóðsins þar sem fylgt verður ákveðnu verklagi við lausn greiðsluerfiðleika ef ríki lýsa yfir greiðslu- stöðvun (e. Sovereign Debt Restructuring Mech- anism, SDRM). Hægt yrði að fara fram á greiðslu- stöðvun og leita eftir samkomulagi við alla lánar- drottna til að leysa úr fjárhagskreppu viðkomandi ríkis. Fylgt yrði svipuðum reglum og gilda um gjald- þrot fyrirtækja víða um lönd, einkum í Banda- ríkjunum. Tilgangurinn er að flýta fyrir og tryggja viðunandi lausn á greiðsluerfiðleikum ríkja og draga þannig úr truflandi áhrifum á alþjóðlega lánamarkaði og því langvarandi vantrausti sem getur fylgt því að ríki hætti að greiða af lánum sínum. 2. Eftirlitshlutverk Alþjóðagjaldeyrissjóðsins Almennt eftirlit (e. surveillance) með efnahagslífi aðildarlandanna er eitt af meginverkefnum Alþjóða- gjaldeyrissjóðsins. Eftirlitið er einkum með tvennum hætti. Annars vegar eru aðildarríkin heimsótt árlega af sérfræðingum sjóðsins sem gera úttekt á stöðu og horfum í efnahagslífi og hins vegar er gerð heildstæð úttekt á stöðu og horfum á heimsbúinu og á alþjóða- fjármálakerfinu. Eftirlitið í aðildarríkjunum felst einkum í því að sjóðurinn metur hvort efnahagsþróun og efnahagsstefna í aðildarríkjunum leiði til sjálfbærs hagvaxtar og stöðugleika. Í viðræðunum við aðildar- ríkin er meðal annars fjallað um gengismál, ríkisfjár- mál, peningamál, greiðslujöfnuð og fjármálastöðug- leika. Í lok hverrar heimsóknar afhendir sendinefnd sjóðsins álit (e. concluding statement) og í kjölfar þess semur sendinefndin skýrslu. Fjölmörg aðildar- landa sjóðsins birta nú þessar skýrslur opinberlega, þ.m.t. Ísland. Hverju aðildarríki er í sjálfsvald sett hvort það fylgir efnahagsráðgjöf sjóðsins. Eftirlits- starfsemi Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hefur þróast talsvert í tímans rás. Á fyrstu starfsárum sjóðsins var aðallega fylgst með peningamálum, ríkisfjármálum og viðskiptajöfnuði en í kjölfar frjálsari fjármagns- flutninga hefur eftirlit beinst í vaxandi mæli að öðrum þáttum, ekki síst fjármálastöðugleika og leið- um til þess að afstýra fjármálakreppu. 3. Lánastarfsemi Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn býður aðildarríkjum sem eiga í greiðsluerfiðleikum lánafyrirgreiðslu. Þessi lán eru yfirleitt með hagstæðari kjörum en lán sem bjóð- 6. Ólafur Ísleifsson: Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (seinni grein), Vís- bending 7. desember 2001, 48.tölublað 19. árgangur.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126

x

Peningamál

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Peningamál
https://timarit.is/publication/1144

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.