Peningamál - 01.09.2005, Qupperneq 15

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
3
15
2007 er gert ráð fyrir að útflutningur aukist um rúm 6%, en þá mun
álútflutningur aukast verulega.
Raungengi hækkar á ný
Gengi krónunnar hefur hækkað á ný undanfarna mánuði eftir að
hafa náð lágmarki á þessu ári um miðjan maí síðastliðinn. Náði gengi
krónunnar nýju hámarki nú um miðjan september. Í spá Seðlabankans
að þessu sinni er gert ráð fyrir óbreyttu gengi frá 12. september, en
það felur í sér að í ár verði meðalgengi krónunnar um 7½% hærra en
miðað var við í síðustu spá og um 9,2% hærra en á síðasta ári.
Eftir að hafa náð hámarki á fyrsta ársfjórðungi, lækkaði
raungengi á öðrum ársfjórðungi þegar gengi krónunnar veiktist á ný
og heldur dró úr verðbólgu. Á þriðja ársfjórðungi hækkaði raungengi
á ný, bæði sakir hærra nafngengis og aukinnar verðbólgu. Að gefnu
óbreyttu nafngengi frá 12. september mun raungengi, skilgreint sem
hlutfallslegt neysluverðlag, verða að meðaltali rúmlega 10% hærra í
ár en í fyrra og hækka um 6½% á næsta ári.
Á fyrstu sjö mánuðum ársins jókst útflutningur þrátt fyrir hátt
gengi krónunnar. Hins vegar hefur útflutningur verið veikastur í
þeim mánuðum sem gengi krónunnar hefur verið sterkast. Þetta
kann að stafa af hliðrun útflutnings þegar gengið er talið hafa styrkst
tímabundið, en einnig er hugsanlegt að ákveðinn þröskuldur sé við
tiltekið stig raungengis. Útflutningsgreinar munu því sennilega eiga á
brattann að sækja á næstunni haldist gengi krónunnar hátt. Hækkun
raungengis gæti jafnvel verið heldur meiri en þær raungengisvísitölur
sem Seðlabankinn hefur reiknað undanfarin ár gefa til kynna. Nýjar
gengisvísitölur sem greint er frá í viðauka 2 sýna meiri hækkun. Skýrist
það einkum af meira vægi evru í nýju vísitölunum en þeirri eldri.
Breyting frá síðustu
Núverandi spá1 spá (prósentur)2
2005 2006 2007 2005 2006 2007
Útflutningsframleiðsla sjávarafurða 0,0 3,0 2,0 -3,0 1,0 .
Verð sjávarafurða í erlendri mynt 8,0 5,0 3,0 2,0 2,0 .
Verð áls í erlendri mynt 6,6 2,0 -0,6 3,7 5,4 .
Verð útfluttrar vöru og þjónustu í erlendri mynt 7,9 4,5 0,3 0,2 3,9 .
Verð innfluttrar neysluvöru í erlendri mynt 2,5 2,3 2,0 - - .
Eldsneytisverð í erlendri mynt 38,5 13,8 -4,9 10,6 4,2 .
Viðskiptakjör vöru og þjónustu 1,3 1,6 0,9 -2,1 3,7 .
Erlendir skammtímavextir 2,5 2,8 2,9 -0,1 -0,2 .
1. Breyting frá fyrra ári í % nema fyrir vexti. 2. Breyting frá Peningamálum 2005/2.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Tafla II-1 Helstu forsendur um þróun ytri skilyrða
1980 1983 1986 1989 1992 1995 1998 2001 2004
Raungengi krónunnar 1980-2005
Mynd II-9
Raungengi miðað við hlufallslegt neysluverð
Raungengi miðað við hlutfallslegan launakostnað

Heimild: Seðlabanki Íslands.
70
80
90
100
110
120
1980 =100