Peningamál - 01.09.2005, Side 48

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
3
48
Á móti þessu vegur hratt vaxandi skuld setning einstaklinga sem
gæti haldið aftur af vexti einkaneyslu þegar líða tekur á spátímabilið.
Erlendir vextir gætu hækkað hraðar og meira en gert er ráð fyrir í
grunnspánni og haft neikvæð áhrif á vöxt innlendrar eftirspurnar á
seinni hluta spátímabilsins. Helstu ósamhverfu óvissuþættir spárinnar
eru teknir saman í töflu VIII-1.
Að öllu þessu samanteknu er því gert ráð fyrir að áhætta spár-
innar sé lítillega upp á við litið til næsta árs en sé orðin verulega upp
á við litið til tveggja ára. Hefur áhættumatið því verið endurskoðað
upp á við út spáferilinn. Mynd VIII-10 sýnir mat á líkindadreifingu
verð bólguspárinnar. Líkindadreifing síðustu spár er einnig sýnd til
saman burðar.
Miðað við óbreytt stýrivaxtastig hafa líkur á að verðbólgumark-
miðið náist á spátímabilinu minnkað verulega
Tafla VIII-2 sýnir mögulegt bil verðbólgu út frá líkindadreifingu
spárinnar. Líkur á því að verðbólga verði innan þolmarka eftir tvö
ár hafa minnkað verulega frá síðustu spá og eru nú einungis um
þriðjungs líkur á að verðbólga verði undir 4% eftir tvö ár að óbreyttri
peningastefnu. Líkur á að verðbólga verði nálægt 2,5% verð-
bólgumarkmiði bankans eru litlar. Þannig eru t.d. innan við 10% líkur
á að verðbólga verði á bilinu 2-3% eftir tvö ár þrátt fyrir að gengi
krónunnar haldist sterkt á tímabilinu, bregðist peningastefnan ekki
frekar við.
Tafla VIII-1 Helstu ósamhverfir óvissuþættir verðbólguspár
Óvissuþáttur Skýring Áhrif á verðbólgu
Einkaneysla Áhrif breytinga á lánamarkaði í formi lægri langtímavaxta Hætta á að eftirspurnarþrýstingur sé vanmetinn
og aukins aðgengis að lánsfé og möguleg auðsáhrif á og verðbólgu því vanspáð
einkaneyslu geta verið vanmetin
Aukin skuldsetning gæti slegið á mögulegan vöxt einka- Eftirspurnarþrýstingur til lengri tíma gæti verið
neyslu umfram það sem gert er ráð fyrir í grunnspánni ofmetinn og verðbólgu því ofspáð

Gengisþróun Mikill viðskiptahalli og væntingar um aukna verðbólgu Hætta á að gengi krónunnar lækki og verðbólgu
næstu árin geta þrýst niður gengi krónunnar því vanspáð
Launaþróun Möguleiki á að slæmar verðbólguhorfur og útkoma Hætta á að launahækkanir í hagkerfinu verði meiri
annarra kjarasamninga setji launalið kjarasamninga en er og verðbólgu því vanspáð
á almennum vinnumarkaði í uppnám
Opinber fjármál Möguleiki á að aðhald í opinberum fjármálum verði Hætta á að eftirspurnarþensla í hagkerfinu
minna en gert er ráð fyrir – sérstaklega í ljósi verði meiri en spáð er og verðbólgu því vanspáð
kosningaára framundan
Möguleiki á að áhrif skattalækkunaráætlana á
væntingar um framtíðartekjur séu vanmetin og að
eftirspurnaráhrif áforma verði því meiri
Eignaverð Möguleiki á lækkun eignaverðs sem dragi úr Hætta á að eftirspurnarþensla verði minni
einkaneyslu þegar líða tekur á spátímabilið í hagkerfinu en spáð er og verðbólgu því ofspáð
Alþjóðleg Erlendir vextir gætu hækkað hraðar og meira en Vöxtur innlendrar eftirspurnar gæti verið ofmetinn
efnahagsmál gert er ráð fyrir og aukið þannig við greiðslubyrði og verðbólgu því ofspáð
erlendra lána umfram það sem grunnspáin gerir ráð fyrir
Áhættumat Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Peningamál 2004/3 Samhverft Upp á við
Peningamál 2005/2 Samhverft Upp á við
Peningamál 2005/3 Upp á við Upp á við