Glóðafeykir - 01.05.1967, Blaðsíða 36
36
GLOÐAFEYKIR
Vegna þessara breyttu viðhorfa ákvað Framleiðsluráð landbúnað-
arins að veita fjármagn í því skyni að reyna nýjar aðferðir við slátr-
un. Húsnæði til þessarar starfsemi fékkst í hinu nýbyggða sláturhúsi
Kaupfélags Borgfirðinga í Borgarnesi. Aður en sláturkerfi yrði sett
upp í þessu húsnæði, var ákveðið að undirritaður ásamt Gunnari
Þ. Þorsteinssyni, forstöðumanni Teiknistofu S.I.S., færu í kynnisferð
til Nýja Sjálands og Bandaríkjanna til þess að kynna sér fyrirkomu-
lag sauðfjársláturhúsa, en í þessum löndum er þessi iðngrein lengst
á veg komin. Eftir þessa ferð var svo ákveðið að reyna uppihangandi
slátrun, þar sem kindin var færð á drifinni keðju frá einum flán-
ingsmanni til annars.
Tilboð voru fengin í þannig kerfi frá Danmörku og U.S.A., en
þau reyndust of dýr og var þá ákveðið að teikna og srníða kerfið
hér, en flytja inn keðjur og drifbúnð. Fjólmundur Karlsson, vél-
smíðameistari hjá Stuðlabergi h.f. Hofsósi, tók að sér smíði og upp-
setningu kerfisins.
Slátrun með þessu kerfi er þannig háttað, að kindin er hengd upp
á aðra afturlöppina eftir að hún hefur verið skotin og stungin. Krók-
urinn, sem kindin er hengd upp á er festur í keðju (blóðkeðju), sem
drifin er áfram með jöfnum hraða. Eftir um það bil 10 mínútna
blæðingartíma kemur kindin að fyrsta fláningsmanninum, sem
stendur á palli. Hann ristir fyrir á lausa hæklinum og flær með hnífi
hækilinn og upp á lærið. Sker afturlöpp af, en lætur hana hanga
við gæruna. Kindin er því næst hengd á aðra keðju (fláningskeðju),
sem liggur samsíða blóðkeðjunni á þessu svæði, og er drifin með
sama hraða. Flegni hækilinn er hengdur á sérstakt hæklajárn, sem
hangir á fláningskeðjunni. Þegar þetta er framkvæmt, er jafnframt
losuð löppin á blóðkeðjunni og sá hækill síðan fleginn á sama hátt
og sá fyrri. Þegar því er lokið, er seinni hækillinn hengdur á hækla-
járnið.
Þessu næst eru framlappirnar hengdar í svo kallaða „glennu", sem
gengur á braut samsíða fláningskeðjunni, þannig að kindin hangir
nú á öllum fjórum. A meðan kindin er í þessari stöðu er rist fyrir
að framan, háls fleginn, gengið frá vélinda og flegið inn á kviðinn.
Þessu næst er kindin losuð úr glennunni, þannig að lnin hangir nú á
hæklunum. Lappir eru nú skornar af og rist fram úr gærunni og
nárinn fleginn. Síðan eru síður flegnar upp á bakið og gæran losuð
af mölum og jkring um rófu. Gæran síðan dregin af á venjulegan
hátt.
Endagörnin er nú losuð og bringa opnuð með exi. Skrokkurinn