Skírnir - 01.01.1974, Qupperneq 159

SKÍRNIR
KASTA BRAUÐI ÞÍNU Á VATNIÐ
153
20asta til 26ta desember, að þeir koma með sama hætti til byggða,
Benedikt í Aðventu og Fjalla-Bensi. Og sögulokin verða með sama
hætti, 27da desember; menn úr sveitinni hafa farið til fjalla að
leita hans og koma nú með kindurnar til byggðar (242-243).
I eftirleit er frásögn um staðreyndir sem greint er frá einni af
annarri eins og þær hefur borið að Benedikt Sigurjónssyni á að-
ventuferð hans 1925, en þar segir ekki margt, frekar en tíðkanlegt
er í slíkum söguþáttum, frá því hvernig honum leið og fann til og
livað hann hugsaði á ferðinni; Aðventa er á hinn bóginn saga um
innra líf og tilfinningar og hugarheim. Frásögn Þórðar Jónssonar
er einkar glögg, látlaus og læsileg; en sjálfsagt hefði lesandi enn
meiri not af henni en ella ef hann hefði við höndina kort af Mý-
vatnsöræfum. Meir að segja eflist hún öll af mynd sem greininni
fylgir af Benedikt í fjallagalla sínum ásamt sauðnum Eitli og hund-
inum Leó; frá myndinni er reyndar komið eitt efnisatriði í Að-
ventu, stafur sá í rekulíki sem Benedikt hefur með sér; en um jólin
1925 hafði Fjalla-Bensi ekki þann staf heldur venjulega skíða-
stafi, segir Þórður. Staðfræði kemur Aðventu ekkert við; í henni
er landslag en ekki landafræði. Sá lesandi sem ætlaði að auka sér
not af sögunni með góðu korti væri brátt rammvilltur orðinn. Þar
eru heldur engin örnefni nefnd nema örfá bæjarheiti tilbúin og
nafn Jökulsár - sem óþarft er að rugla saman við Jökulsá á Fjöll-
um, eins og það yrði bara til að rugla lesanda að blanda saman
Benedikt Sigurjónssyni sjálfum, eða mynd hans í Eimreiðinni, við
Benedikt í Aðventu.
5
Aðventa er skáldsaga um innri heim, hugarlíf - en það er heimur
sem settur er niður í raunhæfu landslagi, séðu og numdu sjón og
skilningi Benedikts sjálfs, eða því sem næst, á ferð hans um auðnina.
Svona er honum tam. lýst á leið að heiman fyrsta dag í ferðinni:
Her gik han nu i Sne, hvidt til alle Sider saa langt 0jet rakte, graahvid
Vinterhimmel, selv Isen paa Bygdevandet rimslaaet eller let tilsneet, kun de
lave Kratere, som stak op af det hist og her, tegnede Tragternes st0rre og
mindre sorte Ringe som et varslende M0nster i Snepdet. Men et Varsel om
hvad? Lod det sig udgranske? Maaske sagde disse Kratermunde: Lad alt
fryse, Sten og Vand st0rkne, lad Luften fryse og drysse ned i hvide Fnug og