Alþýðublaðið - 08.12.1919, Side 1

Alþýöublaðið
Crefið út aí Alþýðuílokknum.
1919
Mánudaginn 8. desember
35. tölubl.
£anðsbókasa|ni9.
Vantar lestrastofur handa
skólafólki.
Vetur eftir vetur er lestrarsalur
X'andsbókasafnsins meira og minna
notaður af námsfólki til þess, að
Jesa þar „fögin". Komi maður
ekki fljótlega eftir að opnað er, á
öiaður það á hættu, að fá hvergi
sæti. öll sæti eru setin námsfólki.
í’etta heflr fælt og fælir ýmsa frá
t»ví, að sækja safnið, og má ekki
lengur svo til ganga. í vetur verð-
Ur því að vísu tæplega kipt í lag,
■en næsta ár ætti að vera lokið
ástæðulausum setum námsfólks í
testrarsalnum.
En hver er þá ástæðan til þess,
námsfólk notar svo mikið
lestrarsal Landsbókasafnsins? Fyrst
og fremst hafa fjólmargir náms-
menn svo léleg húsakynni hér í
bæ, að þeir geta blatt aftam ekki
lesið heima. Sumir búa með öðr-
'Um, sem þeir ekki geta lesið með
ug sumir hafa ekki efni a því að
hita herbergin, sem þeir raða yflr.
Eti allir vita, að ómögulegt er að
5esa í köldu herbergi. Það er þvi
engin furða, þó námsmenu leití
sér skjóls í lestrarsalnum, því að
ekki eru skólarnir, sem þeir ganga
■á, svo vel búnir, að þeir hafl sér
staka stofu handa nemendum síu
um, vel búna hæfum húsgögnutn
og notalega hitaða og lýsta. Það
er ekki svo mikið, að einn bekk-
hrinn sé hitaður upp og þeim
boðinn hann til afnota. Eða kann-
ske það fengist, ef nemendut
æsktu þess sérstaklega? Stjórn-
endum skólanna ætti að vera svo
ánt um hag rtemenda sinna, að
ekki þyrfti að fara bónarveg til
beirra, til þess að þetta fengist.
Xeir ættu ótilkvaddír að fá sam-
tykki hlutaðeigandi stjórnarvalda
til þess að koma upp lestraistofu
band þeim, sem hana þyrftu að
bota. Þefta hafa þeir ekki gert,
mér vitanlega, eins sjálfsagt og
það er. En eg ber það traust til
þeirra, að þeir kippi þessu í lag,
þegar þeim hefir verið bent á
þörfina.
Mór dettur ekki í hug, að am-
ast við námsfólki því, sem neyð-
ist til þess að sækja safnið, til
þess að lesa á því, meðan svo er
ástatt, sem eg nú hefi minst á.
Og það væri blátt áfram að bæta
gráu á svart ofan, ef farið væri
að takmarka á einhvern hátt setu
þess í lestrarsalnum, meðan það
ekki hefir í annað jafngott hús að
venda.
En sem sé, það verður þegar í
sumar komandi að gera ráðstaf-
anir til þess, að námsfólk fái ein-
hversstaðar stað, helzt hver í sín-
um skóla, þar sem því er heimilt
að vera og lesa námsbækur sínar.
Lesstofum þessum ætti náms-
fólkið sjálft að stjórna, með um-
sjón einhvers kennara, sem það
sjálft kysi til, og taka vildi starfið
að sór. Því það lyftir undir ábyrgð-
artilfinningu námsmanna, engu
siður en annara, ef þeim er trúað
fyrir eiuhverju. Ef þeir eru ekki
alt af höfuÖsetnir eins og, mér
liggur við að segja, glæpamenn.
Lestrarstofur þessar eru bráð-
nauðsynlegar, og hefir alt of lengi
verið dregið að koma þeim upp.
En þegar kominn verður upp alls-
herjarbústaður námsmanna, eða
bústaðir handa námsfólki hvers
sköla, ætti ekki að þurfa þeirra
lengur við. Því, hafi menn sæmi-
)ega góða íbúð og aðhljmningu,
kjósa menn heldur að lesa heima.
Þar er færra til að glepja mann,
en hjá því verður aldrei algerlega
komist, þar sem margir eru um-
hverfis mann, jafnvel þó stein-
bljoð sé. Það gerir því enginn.að
gamni sínu, að sækja almenna
lestrarstofu til þess að læra náms-
greinar. En svo má ilíu venjast,
að manni verði tamt. Og af tvennu
illu er þó betra að sitja þar, sem
maður veit að engum er til miska.
Eg efast ekki um að þetta, sem
eg hér hefi minst á, verði lagfært
svo fljótt sem unt er, og í þeirri
von læt eg greinarkorn þetta frá
mér fara.
Ingólfur Jónsson.
^ímskeyti.
IQiöfn 5. des.
Pjóðverjar bíða.
Símfregn frá Berlín hermir, að
þýzka stjórnin bíði úrslitasvara
Bandamanna, með einhverjum
fresti til undirskriftar gerðabók-
anna.
Clemenceau þvertekur fyrir
munnlegar samningatilraunir.
Ógnanir Bolsevika.
„Times* segir, að Bolsevikar
hóti að skjóta enska liðsforingja,
sem þeir hafa í vörzlu sinni, verði
sendiför Litvinovs til Kaupmanna-
hafnar árangurslaus.
Flandern krefst sjálfstæðis.
Frá París er símað, að Fland-
ern (norðausturhluti Frakklands)
krefjist af yfirráði friðarráðstefn-
unnar i París fulls sjálfstæðis.
Erlend mynt.
Sænskar krónur (100) — kr. 115.50
Norskar krónur (100) — kr. 109.50
Þýzk mörk (100) — kr. 11.60
Pund sterling (1) — kr. 20.49
Dollars (100) — kr. 526.00
Kliöfn 7. des.
Bandaríkin lána Anstnrríki fé.
' Stjórn Bandaríkjanna getur ekki
strax lánað Austurríki, vegna þess
að heimild hennar nær að eins
til Bandamanna. Sameinaður hóp-
ur amerískra fjármálamanna hefir
þegar lofað 100 miljónum (króna).