Vestfirska fréttablaðið - 15.12.1984, Blaðsíða 13
13
vestfirska
rUETTABLADID
ég ekki stillt mig um að geta
þess að Bolungarvíkurbær
hefur verulegar tekjur af
loðnuVerksmiðjunni.
Eitt árið greiddi verk-
smiðjan t.d. 30% af öllum
aðstöðugjöldum sem bæjar-
sjóður innheimti, 62% af öll-
um vörugjöldum og 81% af
vigtargjöldum.
Að undanförnu höfum við
unnið að tilraunum við
meltuvinnslu og hafa til-
raunir gengið framar öllum
vonum.
Frá því í byrjun maí hefur
skuttogarinn Dagrún landað
milli 400 — 500 tonnum af
slógmeltu sem unnin er um
borð úr tilfallandi slógi úr
aflanum og úrgangsfiski,
sem að öðrum kosti er hent.
I loðnuverksmiðjunni er
síðan unnið úr þessu lýsi og
meltuþykkni sem selt hefur
verið til graskögglaverk-
smiðjunnar í Gunnarsholti,
þar sem því er blandað sam-
an við grasköggla, enda er
meltuþykkni mjög eggja-
hvíturíkt og hentar vel til
fóðurgjafar. Talið er að
verksmiðjan í Bolungarvík sé
sú fyrsta sinnar tegundar
sem vinnur meltuþykkni, en
tilrauninni hefur verið
stjórnað frá Rannsóknar-
stofnun fiskiðnaðarins.
VERSLUNIN
Eins og áður er fram
komið var lítil verslunarbúð
25 ferm. og vörulager með í
þeim eignum sem faðir minn
keypti 1. nóv. 1924. Kaup-
verðið var kr. 18 þúsund og 7
þúsund krónur átti að greiða
strax.
Faðir minn átti enga lausa
peninga. Þennan vanda varð
samt að leysa og viðskiptavit
hins unga atvinnurekanda
kom fljótt í ljós.
Hann fékk fyrir þessari
útborgun m.a. með því að
selja aftur hluta af því sem
hann var að kaupa. Semsagt
daginn eftir kaupin gerir
hann annan samning við
Högna Gunnarsson, frænda
sinn um leigu á versluninni
til 3ja ára og ársleiga skyldi
greiðast fyrirfram. Einnig
seldi hann Högna allan
vörulagerinn, að vísu ódýrt
en gegn staðgreiðslu og
þannig komst faðir minn yfir
erfiðasta hjallann.
En enn vantaði peninga í
útborgunina. Þá fékk hann
að láni hjá sjálfseignarfor-
manni í Bolungarvík gegn
góðum útlánsvöxtum.
Nú, en Högni þreyttist á
verslunarrekstrinum og faðir
minn yfirtók verslunina eftir
eitt ár. Salan fyrsta daginn, 2.
Kristjan Jónatansson,
Hálfdán Einarsson,
Einar Jónatansson og
Einar Kr. Guðfínnsson
spjalla saman á skrifstofu
fyrirtækisins.
nóv. 1925 var kr. 57.
Árið 1935 var svo keypt af
Landsbankanum íbúðar- og
verslunarhúsnæði Péturs
Odssonar, við Hafnargötu
eða 2 árum seinna en en
ýmsar aðrar eignir frá d/b
Péturs Oddsonar voru
keyptar. Þetta þótti mikið
hæð. Á tveim neðstu hæðun-
um er vefnaðarvörudeild,
skódeild og snyrtivörudeild.
Á tveim efstu hæðun-
um eru svo skrifstofur fyrir-
tækjanna. Þessi húsakynni
miðast við að hafa allt eftir
ströngustu nútímakröfum.
Við teljum að það sé mikið
íslensku krónunnar var
hækkað, var það lán föður
míns að hann hafði ekki
fengið bankafyrirgreiðslu til
að kaupa fisk sjálfur um
vorið. Þess í stað gerði hann
samning við Jóhann Þor-
steinsson, kaupmann á ísa-
firði, um að hann keypti
Þjóðhátíðardagur í Bolungarvík. — Sr. Gunnar Björnsson, frú Elísabet Hjaltadóttir og Einar
Guðfinnsson.
hús á þeim tíma og þarna var
allur verslunarreksturinn og
skrifstofan þar til 1955.
Á árunum 1954—1955 var
byggt tveggja hæða verslun-
ar- og skrifstofuhús við
Vitastíg 1, 300 ferm. gólf-
flötur hvor hæð. Nú eru
þarna búsáhalda- og gjafa-
vörudeild á götuhæð en
sportvörudeild, húsgagna-
og heimilistækja deild á 2.
hæð, en útgerðarvörudeildin
er nú í gamla Péturshúsinu.
Á árunum 1972 — 73 var
byggt áfram upp Vitastíginn
3ja hæða hús með 500 ferm.
gólffleti hver hæð. í þeirri
byggingu eru matvörudeild á
götuhæð með kjötvinnslu og
brauðgerð, en veiðarfæra-
verkstæði á neðstu hæð.
Við endann á matvöru-
deildinni var svo byggt 4ra
hæða hús 300 ferm. hver
upp úr því leggjandi að fólk
sem býr úti á landi fái hlið-
stæða þjónustu og fólk sem
býr á stór-Reykjavíkursvæð-
inu. Allt slíkt á þátt í því að
fólk uni sér vel hér og vilji
eiga hér heima.
FISKVINNSLAN
Fyrstu ársín í Bolungarvík
lagði faðir minn mesta á-
herslu á fiskkaupin, og hefur
saltfiskurinn verið þýðingar-
mikill þáttur í rekstrinum
alla tíð og allt fram á þennan
dag, þó að sjálfsögðu hafi
dregið úr þeirri starfsemi
eftir að hraðfrystihúsið kom
til sögunnar. Faðir minn hóf
fiskkaupin strax um áramót-
in 1924—25, en þann vetur
hafði hann einn starfsmann
og tók á móti afla eins báts.
Sumarið 1925 þegar gengi
fiskinn fyrir hans hönd,
verkaði hann fyrir ákveðna
upphæð, en skilaði fiskinum
fullunnum. Á sömu leið fór
með sumarfiskinn. Banka-
fyrirgreiðsla fékkst ekki til
fiskkaupanna, þannig að
hann seldi fiskinn upp úr
salti til Péturs Oddssonar og
Valdimars Þorvarðssonar.
Hann fékk því fulla greiðslu
fyrir það verk sem hann
vann. Hinsvegar lentu eig-
endur fiskins í gengishækk-
uninni sem verkaði sem
verðfall og hafði hörmulegar
afleiðingar fyrir marga fisk-
kaupmenn víða á landinu. I
þetta skipti eins og oft síðar
var gæfan föður mínum
hliðholl.
í ágústmánuði 1933
keypti faðir minn miklar
----------► 14
Áfangar
r
1
sögu
fyrir-
tækjanna
1962
Tveir tappatogarar
bætast við þegar
hlutafélagið Röst á
Raufarhöfn er yfirtekið.
Þeir hljóta nöfnin
Sólrún og Hafrún.
1963
17. maí er tekin fyrsta
skóflustunga að nýrri
síldar- og
fiskimjölsverksmiðju og
sex mánuðum síðar er
verksmiðjan komin í
fullan gang.
1964
Einar Guðfinnsson hf.
stofnað um þann hluta
rekstursins sem enn var í
einkaeigu Einars
Guðfinnssonar. Þetta
fyrirtæki á og rekur
verslanirnar,
saltfiskverkunarstöðina,
loðnuverksmiðjuna, mb.
Hugrúnu og hið nýja
skip, Sólrúnu.
Tankskipið Þyrill tekið
á leigu til síldarflutninga
um haustið. Síðan er
stofnað hlutafélagið
Dagstjarnan á móti
Fiskimjöli hf. á ísafirði
og það félag kaupir Þyril
sem hlýtur við það
nafnið Dagstjarnan.
Hugrún ís 7 kemur til
Bolungarvíkur.
1968
Fyrsta tilraun til veiða
og vinnslu hörpudisks,
sem gerð er hérlendis,
gerð af íshúsfélagi
Bolungarvíkur. Til
veiðanna var fenginn
vélbáturinn Hrímnir.