Vestfirska fréttablaðið - 17.12.1985, Blaðsíða 13

Presturiiui þarf alltaf að vera reiðubúinn að hlusta á vandamál sóknarbamanna.
hverjum stað, bæði með texta
og lag. Það getur alveg komið
upp sú staða að presturinn vilji
láta syngja einhvem sálm sem
ekki er venja til að hafa á efnis-
skránni, það er alveg ástæðu-
laust að vera að stuða söfnuðinn
með einhverjum svoleiðis upp-
átækjum. En til þess að geta
forðast slíkt þá þarf hann að
vita um venjumar.
í hverjum söfnuði er ákveð-
inn kjarni fólks sem kemur allt-
af til messu, í kringum þennan
kjama er svo stærri hópur sem
kemur stundum og stundum
ekki. Svo er ennþá stærri hópur
sem kemur bara á jólunum og
svo er kannski stærsti hópurinn
sem hefur ekki tengsl við kirkj-
una nema gegnum ákveðnar
athafnir, skírnir, giftingar, jarð-
arfarir etc.
Svo eru vissir aðilar sem
þurfa annarskonar þjónustu til
að mynda heimsóknir. Ég er að
vonast til þess að margt breytist
till betri vegar þegar safnaðar-
heimilið verður tekið í notkun
sem verður vonandi mjög bráð-
lega.
Þegar presturinn er kominn
með skrifstofu þar, þá er hann
kominn niður í bæjarkjarnann
og þá er miklu auðveldara að
líta inn til hans þar heldur en að
brölta hingað uppeftir. Þá
verður líka grundvöllur fyrir því
að hafa fasta viðtalstíma í vik-
unni svo að fólk viti hvenær
presturinn er við. Með tilkomu
safnaðarheimilisins aukast
möguleikar á öðru safnaðar-
starfi, ég hef í hyggju að fara af
stað með biblíulestur, ég vildi
gjaman að menn gætu litið
þama inn og fengið sér kaffi
annað slagið, svo hefði ég viljað
auglýsa til lengri tíma messur
þar sem fólki gæfist kostur á að
koma í safnaðarheimilið eftir
guðsþjónustu og ræða við
prestinn um efni prédikunar-
innar. Þetta er þjónusta sem ég
þekki frá Þýskalandi og er mjög
góð. Það er oft þannig að prest-
urinn getur verið alveg hreint
óskiljanlegur í prédikuninni,
það er kannski einhver í söfn-
uðinum sem ekki er á sama
máli, eða hefur ekki skilið til
fulls hvað átt er við, þá getur
hann komið og rætt málið við
prestinn. Þetta er líka gott að-
hald fyrir prestinn, þetta forðar
honum frá því að halda að hann
geti farið upp í stólinn og sagt
þar bara eitthvað og síðan flúið
í skjól.
PRESTAR ÆTTU EKKI AÐ
VERA FRÆGIR
Prestar ættu ekki að vera
frægir, það er svo mikil hætta á
að þeir falli í þá freistni að fara
að spila upp á frægðina meira
en uppá söfnuðinn. Það er ekki
nema einn og einn af þessum
sem verða frægir, sem verða svo
frægir að þeir hafa mikið gott
að segja öllum.
Gott dæmi um þetta er Sig-
urbjöm Einarsson, hann var í
rauninni prestur fyrir allt landið
og miðin, því það var hlustað á
hann um allt og fyrir það varð
hann frægur. Það er ekki nema
einn af hundrað sem geta orðið
svona jákvætt frægir, flestir
prestar verða frægir fyrir ein-
hverja bommertu sem þeir hafa
gert og þá bíða allir eftir því að
þeir geri aðra.
Ef presturinn er sæmilega
skynsamur maður, þá hefur
hann náttúrulega pólitískar
skoðanir. Allt sem presturinn er
að gera með söfnuðinum snertir
manninn í heild og þar af leið-
andi líka hans pólitísku skoð-
anir.
Það er mjög erfitt fyrir prest
að vera í forystusveit einhvers
pólitísks flokks og taka þar með
í rauninni afstöðu gegn ein-
hverjum ótilgreindum hluta
safnaðarins.
Þetta þýðir það að mín per-
sónulega skoðun er sú að það
komi söfnuðinum ekki við hvað
presturinn kýs.
PRESTURINN ER
STARFSMAÐUR
FAGNAÐARERINDISINS
Presturinn er í raun starfs-
maður fagnaðarerindisins,
þannig að það getur komið upp
sú staða og gerist raunar oft að
presturinn getur ekki þagað. Þá
verður hann eðli málsins sam-
kvæmt að mæla skýrt gegn
pólitísku óréttlæti. í Þýskalandi
eru mörg dæmi um þetta, þar
voru prestar sem gátu ekki þag-
að gegn nasismanum. Þeir urðu
pólitískir af því að þeir gátu
ekki horft upp á þetta. Þetta
skeður oft í dag við ýmsar að-
stæður, að presturinn getur sem
kristinn maður ekki þagað.
Það er ekki það sama hvort
presturinn sem þjónn fagnað-
arerindisins bendir á það í
prédikun hvaða afleiðingar
fagnaðarerindið hefur fyrir
persónuna, eða hvort hann
stofnar til útifundar um þjóðfé-
lagsmál. Það er hinsvegar hlut-
verk prestsins sem þjóns fagn-
aðarerindisins að ýta við þeim
kristnu, og ýta við því kristna í
hverjum manni, þannig að
hann taki síðan ákvörðun á
þeim grundvelli.
Jón Jónsson er í kirkju,
skírður maður og pólitískur að-
ili líka. Hann á að heyra fagn-
aðarerindið í kirkjunni, ef ein-
hverjar pólitískar skoðanir hans
fá ekki staðist samkvæmt fagn-
aðarerindinu, þá á hann að
skipta um skoðun, og það er
prestsins, í gegnum predikun-
ina, að verða bess valdandi.
Á þessum síðustu tímum eins
og svo oft áður þegar eitthvað
mikið er að gerast í pólitíkinni,
þá gleyma menn að skoða hlut-
ina fyrst og fremst út frá því
sjónarmiði að þeir eru kristnir
menn, en skoða þá í staðinn út
frá því sem flokkurinn segir.
Þannig að flokksforystan á
hverjum tíma getur farið að
keppa á móti Kristi.
Um leið og presturinn lýsir
yfir stuðningi við einhvem á-
kveðinn flokk og hvetur með-
limi safnaðarins til þess að kjósa
hann, þá er hann á villigötum,
vegna þess að flokkurinn er
ekki kirkjan og er ekki krist-
indómurinn. Og þó svo að ein-
hver flokkur geti mjög oft átt
samleið með boðskap kristn-
innar, og sumir geri það vísvit-
andi, þá er stjórnmálaflokkur-
inn oft sá aðili sem verður að
gera samkomulag eða mála-
miðlun. Og í málamiðluninni
getur falist höfnun á kristnum
gmndvallarreglum. Þessi
vandamál sjást mjög skýrt þeg-
ar skoðaðir eru í nágrenni við
okkur svokallaðir kristnir
stjórnmálaflokkar.
Kristinn stjómmálaflokkur á
ailtaf bágt og að mínum dómi er
mjög gott að ekki skuli vera til
slíkur flokkur á íslandi.
Lítum á það sem gerðist í
Noregi, Kristni Þjóðarflokkur-
inn þar var í stjóm og varð
meðábyrgur fyrir lögunum um
frjálsar fóstureyðingar, sem
hann þó barðist á móti og gat
ekki sem kristinn stjórnmála-
flokkur samþykkt.
Kristnir menn eru þó alltaf
að gera slíkar málamiðlanir
fyrir sjálfa sig, og hafa í raun
fullt leyfi til þess, maður sem
gerir vitleysu á það við sjálfan
sig, hann á kost á að öðlast fyr-
irgefningu sem kristinn maður
og einstaklingur. En það er ekki
hægt að veita flokk fyrirgefn-
ingu, vegna þess að fagnaðar-
erindið er alltaf persónulegt,
talandi til einnar persónu í einu.
Það er bara einn maður skírður
í einu, það fæðist einn í einu og
það deyr einn í einu. Það er al-
veg sama þó þú eigir hundrað
vini sem allir eru hjá þér þegar
þú deyrð, þú deyrð samt aleinn.
Þetta snertir líka spuminguna
um það hvort presturinn eigi að
vera pólitískt aktívur, en hann
má ekki, ef hann ætlar að starfa
sem þjónn safnaðarins, fagnað-
arerindisins, og kirkjunnar, fara
að verða allt í einu þjónn ein-
hverrar stjómmálastefnu. Það
fer ekki saman.
MIG LANGAR ALLTAF ÚT Á
SJÚ
„Það er nú þannig að mig
langar einna mest út á sjó. Ég
hef alltaf haft ákaflega sterk
tengsl við sjóinn, ég er fæddur
við sjóinn og reri oft til fiskjar
þegar ég var ungur drengur.
Faðir minn var oft langdvölum
að heiman við málningarvinnu
og stundum var hann allt að
þremur mánuðum í burtu. Nú
var það svo að það var fremur
þröngt í búi og stundum ekki
mikið til að borða, þannig að ég
stundaði það að róa til fiskjar
einn á skektu þegar ég var ekki
nema tólf ára gamall fyrst. Þá
sætti maður lagi og fékk lánaðar
skektur nógu snemma á
morgnana til þess að geta verið
kominn í land áður en eigand-
inn þyrfti að nota hana. Þetta
var fyrir tíma snurvoðarinnar
þannig að það var talsverð fisk-
gengd í Eyjafirði og ég lærði á
hin ýmsu mið þama næst landi.
Þetta var nú yfirleitt ekki nema
tæplega klukkutíma róður frá
landi. En þó getur þetta verið
varasamt ef hann skellur á með
sunnanátt, og ég lenti einu sinni
í því að hreppa sunnanvind og
hraktist allar götur útundir
Hrísey. Það var ansi mikill
bamingur í land. Þá varnú faðir
minn heimavið og beið eftir
mér á kambinum þegar heim
kom og var býsna þungbrýnn.
Nú, ég stundaði skíði mikið
Það er í mörg hom að líta, og margir sem þurfa að reka
sín erindi á heimili þeirra hjóna.