Frjáls Palestína - 01.11.2007, Blaðsíða 11

FRJÁLS PALESTÍNA 11
selt sig hernámsliðinu og sé á fleygiferð
niður rennibraut svikseminnar.
Áróður beggja er baneitraður, og
gagnkvæmt ofbeldið er að ná nýjum
hæðum.
Þetta lítur út fyrir að vera blindgata.
Margir Palestíumenn örvænta um að
nokkur undankomuleið finnist. Aðrir
leita að nýjum, frumlegri lausnum. Til
dæmis stingur Afif Safieh, formaður
sendinefndar PLO í Washington upp á
því að sett verði á fót palestínsk ríkisstjórn
sem verði eingöngu skipuð hlutlausum
sérfræðingum, hvorki frá Hamas né
Fatah. Líkurnar á að það gerist eru svo
sannarlega litlar.
En þegar menn ræða sín á milli í
Ramallah ber eitt nafn æ oftar á góma:
Marwan Barghouti.
„Hann hefur lausnina í hendi sér,“
segja menn, „bæði á átökum Fatah
og Hamas og á átökum Ísraela og Pal-
estínumanna.“
Sumir álíta Marwan hinn palestínska
Mandela.
Þeir koma afar ólíkt fyrir, bæði hvað
varðar í útlit og skapgerð. En þeir eiga
margt sameiginlegt.
Báðir urðu þjóðarhetjur bak við fang-
elsismúra. Báðir voru fundnir sekir
um hryðjuverk. Báðir studdu vopnaða
baráttu. Mandela studdi ákvörðun
Afríska þjóðarráðsins árið 1961 um
að hefja vopnaða baráttu gegn ras-
istaríkisstjórninni (en ekki gegn hvítu
borgurunum). Hann sat í fangelsi í 28
ár og neitaði að kaupa sér frelsi með
því að skrifa undir yfirlýsingu þar sem
hann ætti að afneita „hryðjuverkum“.
Marwan studdi vopnaða baráttu Tanzim-
hreyfingarinnar innan Fatah og hefur
hlotið nokkra lífstíðardóma.
En báðir kusu helst frið og sættir,
jafnvel áður en þeir voru fangelsaðir.
Ég sá Barghouti í fyrsta sinn árið 1997
þegar hann tók þátt í mótmælagöngu
Gush Shalom í Harbata, nágrannaþorpi
Bil’in, gegn byggingu Modiin-Illit-
landtökubyggðarinnar, sem var þá
rétt að hefjast. Fimm árum seinna
mótmæltum við fyrir utan dómshúsið, á
meðan á réttarhöldin yfir honum stóðu
yfir, undir slagorðinu „Barghouti að
samningaborðinu, ekki í fangelsi!“
Í síðustu viku heimsóttum við fjölskyldu
Marwans í Ramallah.
Ég hafði hitt Födwu Barghouti í fyrsta
sinn við jarðarför Yassers Arafat. Þá var
andlit hennar tárvott. Það var þröngt
um okkur innan um fjölda syrgjenda,
hávaðinn var yfirgnæfandi og við náðum
ekki að skiptast nema á nokkrum
orðum.
Í þetta sinn var hún stillt og yfirveguð.
Hún hló bara þegar hún heyrði að Teddy
Katz, aktívisti í Gush Shalom, hefði fórnað
tánögl fyrir Marwan: Þegar við vorum að
mótmæla í réttarsalnum veittust verðirnir
að okkur með ofbeldi og einn þeirra steig
þungu stígvélinu sínu á fótinn á Teddy,
sem var aðeins klæddur ilskóm.
Fadwa Barghouti er lögfræðingur og
fjögurra barna móðir, þriggja sona og
einnar dóttur. Hár hennar er ljósleitt – hún
útskýrði fyrir mér að allir í fjölskyldunni
væru ljóshærðir nema Marwan, og bætti
við, með sjaldséðu brosi: „Kannski er
það arfur frá krossferðunum.“
Barghouti-ættin er afar stór og býr í
sex þorpum nálægt Bir Zeit. Læknirinn
Mustafa Barghouti, sem er vel þekktur
fyrir starf sitt í þágu mannréttinda, er
fjarskyldur ættingi þeirra. Marwan og
Fadwa – sem er líka fædd Barghouti
– fæddust bæði í Kobar-þorpi.
Fjölskylda Barghoutis býr í huggulegri
íbúð í raðhúsi. Á leið minni þangað tók ég
eftir byggingaframkvæmdum, sem má sjá
víða í Ramallah, fólk virðist vera að vinna
að nýjum byggingum á hverju horni, þar
á meðal háreistu atvinnuhúsnæði.
Nálægt dyrunum að íbúðinu er
útsaumað merki þar sem stendur á ensku:
„Velkomin á heimili mitt.“ Íbúðin sjálf er
skreytt mörgum myndum af Marwan
Barghouti, þar á meðal stórri teikningu
sem er innblásin af myndinni frægu sem
sýnir hann í réttarsalnum, þar sem hann
heldur járnuðum höndunum sigurviss yfir
höfði sér eins og hnefaleikamaður. Þegar
öryggissveitirnar leituðu hans lögðu þeir
íbúðina undir sig í þrjá sólarhringa og
flögguðu með ísraelska fánanum út af
svölunum.
Fadwa Barghouti er ein af þeim fáu
sem fær að heimsækja Marwan. Ekki
sem lögfræðingur, heldur bara sem „ná-
inn fjölskyldumeðlimur“ – en til þeirra
teljast foreldrar, makar, systkini og börn
yngri en sextán ára.
Sem stendur eru um 11 þúsund pal-
estínskir fangar í ísraelskum fangelsum.
Ef maður áætlar að þeir eigi að meðaltali
fimm „nána fjölskyldumeðlimi“ hver, þá
gerir það 55 þúsund mögulega gesti.
Þeir þurfa leyfi fyrir hverri heimsókn og
mörgum er hafnað af „öryggisástæðum“.
Fadwa þarf líka leyfi í hvert skipti, sem
heimilar henni bara að fara beint í
fangelsið og til baka, án þess að hún
megi stoppa nokkurs staðar í Ísrael.
Synirnir þrír fá ekki lengur að heimsækja
föður sinn, þar sem þeir eru allir orðnir
eldri en sextán ára. Aðeins unga dóttirin
getur heimsótt hann.
Það er varla neinn sem er vinsælli
meðal palestínsks almennings heldur en
Marwan Barghouti. Hann líkist Mandela
líka að þessu leyti, á meðan hann var í
fangelsi.
Það er erfitt að útskýra hvaðan
þetta vald kemur. Það tengist ekki hárri
stöðu hans í Fatah, þar sem hreyfingin
er óskipulögð og það er enginn skýr
valdastigi. Allt frá því að hann var einfaldur
aktívisti í þorpinu sínu hefur vegur hans
vaxið innan hreyfingarinnar í krafti
persónuleika hans. Þetta er hið dularfulla
fyrirbæri sem kallast persónutöfrar. Það
geislar af honum einhver hljóðlát tign
sem þarfnast engrar sýndarmennsku.
Þótt Fatah og Hamas ati hvorir aðra
auri, þá hefur enginn blettur fallið á
Marwan. Hamas gæta þess sérstaklega
að ráðast ekki á hann. Þvert á móti var
hann efstur á lista yfir þá fanga sem þeir
vildu fá í skiptum fyrir hermanninn Gilad
Shalit, sem enn er haldið í gíslingu, þrátt
fyrir að Marwan sé leiðtogi í Fatah.
Það var hann sem var höfundur hins
fræga „fangaskjals“ ásamt fangelsuðum
leiðtogum hinna hreyfinganna, þar
sem var kallað eftir þjóðarsamstöðu.
Allar palestínsku hreyfingarnar sam-
þykktu skjalið. Þannig varð „Mekku-