Alþýðublaðið - 15.10.1924, Blaðsíða 1

,.^*-«-i» --. ...X'J.*,..,^
CataHA ö$ @f JkSh&GnBsi&aAmmsm
1924
Miðvlkudaglnn 15. okíóber
241. toiubteð.
Erlenð stosiejtí.
Khöfn, 14. okt.
Anatole Ffanee látlnn.
Frá París er símað: Anatole
France andaðist á sunnudaginn
var. Fer útför hans fram á alþjóöar-
kostnað. Verður hjarta hans og
heili tekið og geymt á safni, eins
og áður var gert við hjarta og
heila Voltaires.
Anatoie France var fæddur 16.
apríl 1844 í París, sonur bóksala
þar, Hann gerðist snemma rithöf-
undur, og kom fyrsta bók hans út
aiiö 1368. Gat hann sér mikla
frægð fyrir rifstörf sín og var síð-
ustu áratugina alfrægasti rithöf-
undur Frakka 1896 var hann tek-
inn í tölu >hinna ódauðlegu* og
kjörinn riddari heiðursfylkingarinn-
ar. Bókmentaverðlaun Nobeis hlaut
hann og. Anatole France var mjög
ákafur jafnaðarmaður, barðist af
aiefli gegn auðvaldinu og hernað-
arbrauki þess og hefir oftlega tekið
rækilega ofan í við það í ræðum
og ritum. Hafa uokkrar greinar
biizt eftir hann í þýðingu hór i
blaðinu, siðast ávarp til kvenna
um baráttu gegn hernaði 8. júlí í
sumar.
Loftsigllngin yfir Atlantshafið.
Frá Berlín er simað: Zeppelin-
loftfarið Z 3 hafði á mánudaginn
var verið komið 4000 kilómetra
áleiðis vestur yfir Atlantshaf og
stóðugt haft loítskeytasamband viö
stöðvar í Ameríku.
Noliels*verðIamL
Und&nfarið hefir nokkuð verlð
rœtt i blöðum hér um bókmenta-
verðlaun Nobels, og hefir við
þær umræður komlð f Ijós, að
talað hefir verið um það, að
nafngreint fsienzkt skáld (Einar
Hjorlelfsson að löggiltu ættar-
nafni Kvaran) fengi þessl verð-
íaun. Enn fremur hefir ordið opin-
skátt, að nafngreindir menta-
menn hér hafa skrifað bref um
þetta til Svfþjóðar og víst held-
ur látlð á sér skilja, að verð-
launin væru kærkomin, eða þá
að minsta kosti það, að þeir
legðust ekki á móti skiidingun-
um, ef úthlutun&rnefudln vlldl
henda þeim hlngað.
Alþýðnblaðið viil ekkl blanda
sér f deilur þær, er spunnist haía
út af þessu. þótt það geti ekki
stilt sig um að láta í Ijós, að
svo íramarlega ssm belnlínis
hefir verið farið fram á það héð-
án, að bókmentaverðlaun Nobels
værU veitt ákveðnum núlifandi
íslendingi, þá eru það óviður-
kvæmilegar Og fyrlrlitlegar ijár-
snfkjur, því að ísiendlngar geta
sjálfir séð bókmentamönnum s(n
um fyrir líisuppeldi, et þeir vlija,
og sýnt þeim allan þann sóma,
er þeir verðskulda. >Þatta land
á ærinn auð, ef mena kunna að
nota hann< — og verja honum.
Hitt var heldur, að Alþýðu-
blaðið vildi nota þetta Nobels-
verðlaunamál til þess að korna
á iramfæri hugmynd, semskotlð
hefir verið að því út af þessu
tilefni, og hún er í fáum orðum
þessi:
Ef til þess kæmi, að bók-
mentaverðiaununnm Nobeis ættl
að veita hingað í eitt sklfti, þá
ætti að ánafna þau þeim manni,
sem mesta bókmentafrægð hefir
hlotlð alíra íslendinga, Snorra
Sturlusyni, en ef ekki þætti fært
að veita þau dauðum manni, þá
bókmentalegum aríþegum hans
núllfandi og þó ekki einum ein-
stökum manni, heldur allri þjóð-
inni, þvi að sem helid hefir hún
getið sér bókmentaorðstír. Hvort
sem heldur væri, ætti að nota
féð til þess ad itytkja með því
HUtavelta
heldur Sjúkrasamiag Reykjavík-
ur 2. nóvember. Væntir nefndin
almennrar aðstoðar samlags-
manna og góðra undirtekta al-
mennings við söfnunina. Nánara
augiýst siðar.
Hlataveltnnof'ndin.
Dagsbrnn.
Þeir, sem vilja fá stykki í landi
fólagsins á melunum næsta áry
gefi sig fram við fjármálaritara
Kristján V. Bjarnason, Bergþóru-
götu 41, eigi síðar en 15. nóv.
Þ. á, Helanefndín.
Kvenmaður óskast ( vist á
gott heimiii í Árnessýsiu, má
hafa með sér barn. A. v. á.
íslenzk skáld, svo sem tii hrykkl,
4n þess þó að létta af auðvaldi
rikisins þvi, sem það leggur fram
eða ættl að leggja. Verðíauna-
sjóðnum ættu skáidin sjáif að
stjórna', og hver ísSendingur, ssm
sýnt gæti, að hann hefði ort
braglýtalausa vísu, og væri hún
þó ekki tóm vitleysa, ætti að
hata atkvæðaréit um stjórn
sjóðsins og úthlutun úr hoautu
eítir veojuiegum iýðræðisreglum,
meðan skáldin viidu svo sjáíí,
en þá upp á einræði hins bezta,
er þau vildu það heldur, Með
þessu mótí yrðu skáldin varla
ver metin eða ver með þau farið
•n nú.
Að svo mæltu er hugmynd
þessi falin þelm, er vilja, til
fyrirgreiðslu og framkvæmda, ef
tæri býðst.