Alþýðublaðið - 15.10.1924, Qupperneq 1

d$’®£h& úft

1924
Miðvlkadaglna 15. október
241. tóiublað.
Erlend súnskejtl
Khöfn, 14. okt.
Anatolo France látlnn.
Frá Paría er simað: Anatole
France andaðist á sunnudaginn
var. Fer útför hans fram á alþjóðar-
kostnað. Verður hjarta hans og
heili tekið og geymt á safni, eins
og áður var gert við hjarta og
heila Voltaires.
Anatole France var fœddur 16.
apríl 1844 í París, sonur bóksala
þar, Hann gerðist snemma rithöf-
undur, og kom fyrsta bók hans út
áiið 1868. Gat hann sór mikla
frægð fyrir ritstörf sín og var síð-
ustu áratugina alfrægasti rithöf-
undur Frakka 1896 var hann tek-
inn í tðlu >hinna ódauðlegu< og
kjörinn riddari heiðursfylkiDgarinn-
ar. Bókmentaverðlaun Nobels hlaut
hann og. Anatole France var mjög
ákafur jafnaðarmaður, barðist af
alefli gegn auðvaldinu og hernað-
arbrauki þess og heflr oftíega tekið
rækilega oían í við það í ræðum
og ritum. Hafa nokkrar greinar
biizt eftir hann í þýðingu hór i
blaðinu, síðast ávarp til kvenna
um baráttu gegn hérnaði 8. júlí í
sumar.
Loftsiglingln yflr Atlantshaflð.
Frá Berlín er simað: Zeppelin-
loftfarið Z 3 hafði á mánudaginn
var verið komið 4000 kílómetra
áleiðÍB vestur yfir Atlantshaf og
stóðugt hafl loftskeytasamband viS
stöðvar í Ameríku.
NobelS'Verðlann.
Undaniarið hefir nokkað verið
rætt f biöðum hér um bókmenta-
verðlaun Nobels, og hefir vlð
þær umræður komlð f Ijós, að
talað hefir verið am það, að
oafngreint ísienzkt skáld (Einar
Hjörleifsson að löggiltu ættar-
nafni KvSrán) fengi þessl verð-
launi Enn fremur hefir orðið opln-
skátt, að nafngreindir menta-
menn hér hafa skrifað brét um
þetta til Svfþjóðar og víst held-
ur látið á sér skilja, að verð-
launin væru kærkomin, eða þá
að minsta kosti það, að þeir
Jegðust ekki á móti skildingun-
um, ef úthiutun&rnefndln vildl
henda þeim hingað.
Alþýðnblaðið viil ekkl blanda
sér f deilur þær, er spunnist hafa
út af þessu. þótt það geti ekki
stlit sig um að láta f ljós, að
svo íramarlega s»m beinlfnis
hefir verið farlð fram á það héð-
Sn, að bókmentaverðlann Nobels
væru veltt ákveðnum núlifandi
íslendingi, þá eru það óviður-
kvæmitegar og fyrlrlitlegar fjár-
snfkjur, þvf að íslendingar geta
sjálfír séð bókmentamönnum sfn
nm fyrir lífsuppeldi, et þeir vilja,
og sýnt þeim ailan þann sóma,
er þ«ir verðskulda. >Þetta Iand
á ærinn auð, ef menn kurtna að
nota hann< — og verja honum.
Hltt var heldur, að Alþýðu-
blaðið vlldl nota þetta Nobels-
verðlaunamál til þess að koma
á framfæri hugmynd, sem skotið
hefir verið að því út af þessu
tilefui, og húo er f fáum orðum
þessi:
Ef tll þess kæml, að bók-
meutaverðlaununum Nobels ætti
að veita hlngað f eitt sklftl, þá
ætti að ánafna þau þeim mannl,
sem mesta bókmentafrægð hefir
hlotið allra íslendinga, Snorra
Sturlusyni, en ef ekki þættl fært
að veita þau dauðum manni, þá
bókmentalegnm arfþegum hans
núllfandi og þó ekkl einum eln-
stökum maani, heldur allri þjóð-
Inni, því að sem heiid hefir hún
getið sér bókmentaorðstir. Hvort
sem heldur væri, ætti að nota
féð tll þecs að styrkja með þvi
Hlitavelti
heldur SjúkrasamSag Reykjavík-
ur 2. nóvember. Væntir nefndin
almennrar aðstoðar samlags-
manna og góðra undirtekta ai-
mennings við söínunina. Nánara
auglýst sfðar.
Hiataveltanefndin.
Dagsbrfin.
Peir, sem vilja fá stykki í lanði
fólagsins á melunum næsta ár,
gefl sig fram við fjármálaritara
Kristján V. Bjarnason, Bargþóru-
götu 41, eigi síðar en 15. nóv.
Þ. á. Melanefndin.
Kvenmaður óskast í vlst á
gott helmili í Árnessýslu, má
hafa með sér barn. A. v. á.
íslenzk skáid, svo sem tii hrykki,
iu þess þó að iétta af auðvaldl
ríkisins því, sem það leggur fram
eða ætti að Ieggjs. Verðlauna-
sjóðnum ættu skáidiu sjálf að
stjórna, og hver ísiendingur, ssm
sýnt gæti, að hann heítði ort
bragiýtalausa vísu, og væri hún
þó ekki tórn vitleysa, ætti ?.ð
hafa atkvæð&rétt um stjórn
sjóðsins og úthiutuu úr honum
eftir venjuiegum iýðræðisregium,
meðan skáldin vildu svo sjáif,
en þá upp á elnræði htns bezta,
er þau viidu það he'dur, Með
þessu móti yrðu skáldin varla
ver metin eða ver með þau farið
en nú.
Að svo raæitu er hugmynd
þessi faiin þeim, er vilja, til
fyrirgreiðslu og íramkvæmda, ef
tæri býðst.