Morgunblaðið - Sunnudagur - 05.07.2015, Blaðsíða 14
Greinarstúfar um súkkulaðiát sjást víst ekki á
heilsusíðum dagblaða á hverjum degi en engu
að síður er full ástæða til að benda á kosti
þessarar dökku og unaðslegu fæðu. Margir
hafa líklega heyrt á það minnst að súkkulaði
innihaldi andoxunarefni, en sýnt hefur þótt
fram á það að slík efni geti hjálpað til við að
verja frumur líkamans gegn skemmdum sem
svokölluð sindurefni geta ollið, með því að
hvarfast við sindurefnin áður en þau valda
skaða. Sindurefni eða „frjálsir radíkalar“ (e.
free radicals) eru óstöðugar sameindir sem
myndast t.d. við reykingar, þegar sól skín á bera húð
og við aðra geislun.
Ekki er þó allt súkkulaði skapað jafnt þegar að andoxunar-
efnum kemur. Að jafnaði er súkkulaði hollara og inniheldur meira af
andoxunarefnum eftir því sem hlutfall kakóþurrefna í því er hærra – oft er miðað við 70% eða
hærra. Nautnaseggjum meðal lesenda má benda á að andoxunarefni er einnig að finna í
nokkru magni í víni, þá sér í lagi rauðvíni. Vínberjaát hefur líklega svipuð áhrif í för með sér en
óvíst er að landanum þyki það jafnspennandi. Rétt er þó að gæta hófs í þessu sem öðru.
ÞEGAR ÓHOLLT VERÐUR HOLLT
Súkkulaði og „frjálsir radíkalar“
Heilsa og
hreyfing *Magaóþægindi eru hvimleið til lengdar en sum fæðagetur hjálpað til. Bananar eru til dæmis auðmelt-anlegir og innihalda auk þess pektín sem geturstyrkt þarmahreyfingar. Epli innihalda líka pektín oggeta stemmt stigu við niðurgangi. Elduð epli eruauðmeltari en hrá. Piparmyntute getur hjálpað tilvið ógleði og saltkex sömuleiðis. Ef ekkert lagast er
rétt að leita læknis.
Fæðutegundir sem róa magann
Vandfundin er sú manneskja sem ekki hefur
mikið að gera öðru hvoru. Einfalt er að
benda fólki á að „hafa minna að gera“ en það
er hins vegar oft hægara sagt en gert. Þá má
reyna slökunaræfingar.
Nauðsynlegt er að gera æfinguna í eins
hljóðlátu og rólegu umhverfi og kostur er.
Leggstu á gólfið og lokaðu augunum. Slakaðu
á og reyndu að hugsa sem minnst – verkefnin
geta beðið í tíu mínútur. Einbeittu þér fyrst
að öllum hljóðum sem þú heyrir úti. Eru
bílar þar? Geltir hundur, hrópa börn? Færðu
svo athyglina að hljóðum inni við. Suðar ís-
skápurinn, mjálmar kötturinn? Einbeittu þér
loks að hljóðum þíns eigin líkama. Heyrirðu
þinn eigin hjartslátt eða andardrátt? Gott er
að dvelja nokkrar mínútur á hverju stigi æf-
ingarinnar og standa svo rólega upp að henni
lokinni. Opnaðu augun líka varlega – þú mátt
búast við því að litir sýnist bjartari en áður.
HUGAÐ AÐ ANDLEGRI HEILSU
Einföld og stutt slökunaræfing
Slökun getur farið fram á ýmsan hátt en mjög
mikilvægt er að huga að henni í amstri dagsins.
Morgunblaðið/Þorkell
L
íklega hefur það ekki farið framhjá
neinum að Reykjavíkurmaraþon
nálgast óðfluga. Hlauparar fara nú í
hópum um götur borgarinnar, en
hvað með þá sem ekki tilheyra neinum
hlaupahóp og hafa kannski lítið hlaupið
hingað til en langar að taka þátt í þessu
árvissa æði sem heltekur Íslendinga sum-
arlangt?
Sjö vikur eru til stefnu og í fyrsta lagi
er rétt að gera sér grein fyrir því að of
seint er orðið að hefja undirbúning fyrir
lengstu vegalengdirnar, þ.e. hálft og heilt
að hlaupa. Sniðugt er að þjálfa á fjölbreyti-
legum hraða, þ.e. stundum hægar og stund-
um hraðar. Góðir skór eru að sjálfsögðu
mikilvægir og að lokum má nefna að ýmis
öpp fyrir síma eru fáanleg sem mæla vega-
lengdir og hraða. Mjög hvetjandi er að sjá
framfarir svart á hvítu.
Alltaf getur þó komið upp á að lífið
þvælist fyrir og að undirbúningur gangi
ekki sem skyldi. Fari svo, skyldi enginn ör-
vænta. Það er alltaf hægt að fá lánað barn
– eða nýta sitt eigið – og skella sér í Lata-
bæjarhlaupið. Góða skemmtun!
hvers konar áætlun til að þjálfa eftir.
Einkaþjálfarar geta sett saman slíka áætlun
en með nokkurra mínútna leit á netinu má
einnig finna prýðisgóðar áætlanir fyrir
flestar vegalengdir. Mikilvægt er að muna
eftir hvíldardögum til að minnka líkur á
álagsmeiðslum. Áætlunum má heldur ekki
fylgja blint, því ef hlaupið er áfram þegar
líkaminn hrópar á hvíld, geta fyrri meiðsli
versnað og hætta er á að maraþondagurinn
sjálfur fari út um þúfur. Meira máli skiptir
að koma heill í mark en að hlaupa sem
hraðast, sérstaklega þegar fólk er að byrja
maraþon. Þeir sem aldrei hafa hlaupið áður
ættu líka að útiloka 10 km hlaup því miklu
skiptir að fara ekki of skarpt af stað. Vel
gæti hins vegar náðst að hlaupa 3 km. Þeir
sem þegar geta hlaupið 5 km ráða líklega
við að þjálfa sig upp í 10 km hlaupaform á
sjö vikum en eins og alltaf er mikilvægt að
fara varlega – líkaminn þarf alltaf tíma til
að venjast breyttu eða auknu álagi og sjö
vikur eru ekki sérlega langur tími.
Fyrir þá sem ætla að taka slaginn, þrátt
fyrir þá varnagla sem slegnir hafa verið
hér að framan, er nauðsynlegt að hafa ein-
Byrjendur ættu með þjálfun að
geta hlaupið þriggja kílómetra
hlaup í haust. Lengra komnir
hafa tíma til að æfa tíu kílómetra
hlaup en orðið er oft seint að
þjálfa fyrir lengri vegalengdir.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
RAUNHÆF MARKMIÐASETNING FYRIR SUMARIÐ
Hlaupið af stað í maraþon
UNDIRBÚNINGUR FYRIR REYKJAVÍKURMARAÞON LAUGARDAGINN 22. ÁGÚST STENDUR NÚ SEM HÆST HJÁ
MÖRGUM. EN HVAÐ GETA ÞEIR GERT SEM EKKI ERU BYRJAÐIR AÐ ÆFA EN LANGAR AÐ TAKA ÞÁTT?
Guðrún Ingibjörg Þorgeirsdóttir gith@mbl.is