Morgunblaðið - Sunnudagur - 05.07.2015, Blaðsíða 48

48 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5.7. 2015
Ungt fólk er í forgrunni á Sumartónleikum í
Skálholti um helgina. Í dag, laugardag, kl. 15
kynna nemendur úr Listaháskóla Íslands og
meðlimir úr franska barokkhópnum Never-
mind afrakstur barokkvinnustofu á tón-
leikum í Skálholtskirkju. Klukkan 17 sama
dag flytur Nevermind franska tónlist frá 18.
öld. Á morgun, sunnudag, kl. 14 flytur Þor-
grímur Þorsteinsson erindi sem er byggt á
BA-lokaverkefni hans í skapandi tónlistar-
miðlun frá LHÍ. Inn í erindið verða fléttuð
verk eftir nemendur úr skólanum, Örn Ými
Arason, Þorkel Nordal, Örnólf Eldon Þórs-
son og Axel Inga Árnason. Kl. 15 á morgun
flytja Kór og Sinfóníetta LHÍ tónlist eftir sam-
nemendur sína. Stjórnendur kórsins eru
Steinar Logi Helgason og Sigurður Árni Jóns-
son, en þeir eru einnig nemendur skólans.
Nánari upplýsingar eru á sumartonleikar.is.
SUMARTÓNLEIKAR
UNGT FÓLK
Hluti franska barokkhópsins Nervermind.
Elzbieta Karolak er prófessor í Poznan.
Elzbieta Karolak leikur á tvennum tónleikum
á Alþjóðlegu orgelsumri í Hallgrímskirkju um
helgina. „Karolak er fjölhæf með eindæmum
en auk þess að vera mikilsvirtur orgelleikari
og prófessor í Poznan er hún með háskóla-
próf í efnafræði, hefur ritað bækur um sögu-
fræg orgel og stjórnað útvarpsþáttum helg-
uðum orgeltónlist. Hún hefur komið fram á
helstu tónlistarhátíðum í heimalandi sínu,
Póllandi, en einnig um alla Evrópu og í Banda-
ríkjunum. Hún er einn skipuleggjenda alþjóð-
legrar orgelkeppni sem haldin er í Poznan og
situr þar í dómnefnd,“ segir í tilkynningu. Á
tónleikum helgarinnar mun hún leika verk
eftir pólsku tónskáldin Podbielski, Krakowa,
Zelechowski og Surzynski ásamt verkum eft-
ir J.S. Bach, Buxtehude, Franck og Mozart.
Fyrri tónleikarnir hennar eru í dag, laug-
ardag, kl. 12 og þeir seinni á morgun kl. 17.
ALÞJÓÐLEGT ORGELSUMAR
PÓLSKIR TÓNAR
Í tilefni af því að 400 ár eru
í haust liðin frá Spánverja-
vígunum 1615 verður í
dag, laugardag, kl. 16 opn-
uð sýning um þessa at-
burði í Slunkaríki í Edin-
borgarhúsinu á Ísafirði.
Þar sýnir baskneski lista-
maðurinn Guillermo Zu-
biaga átta myndir sínar
sem sýna helstu atriði sög-
unnar. Sigrún Antonsdóttir skrifaði textann.
Úlfur Kolka hannaði sýningarspjöldin. Baska-
vinafélagið á Íslandi stendur að sýningunni
sem er aðgengileg á fjórum tungumálum, ís-
lensku, basknesku, spænsku og ensku.
Guðrún Jóhanna Ólafsdóttir mezzósópran
flytur nokkur lög við opnunina ásamt eigin-
manni sínum, gítarleikaranum Francisco Jav-
ier Jáuregui. Þau gáfu út disk nýlega, þar sem
má finna nokkur basknesk þjóðlög í útsetn-
ingum Javiers fyrir rödd, fiðlu og gítar og
munu þau leika nokkur lög af diskinum.
BASKNESK ÞJÓÐLÖG HLJÓMA
SPÁNVERJAVÍGIN
Guðrún Jóhanna
Ólafsdóttir
Menning
M
arkmið okkar er að vera
með fullt hús, bæði fullt af
list og fullt af áhorfendum,
enda á Tjarnarbíó að vera
lifandi heimili sjálfstæðra
sviðslista,“ segir Guðmundur Ingi Þorvalds-
son, framkvæmdastjóri Tjarnarbíós.
Hryggjarstykkið í komandi vetrardagskrá
hússins hefur verið kynnt en þegar nær
dregur munu fleiri sýningar bætast við. „Við
munum frumsýna a.m.k. eina stóra sýningu í
fullri lengd í hverjum mánuði allan veturinn
að janúar undanskildum,“ segir Guðmundur
Ingi, en samkvæmt fyrirliggjandi dagskrá
verða 13 frumsýningar á næsta leikári auk
þess sem eldri sýningar á borð við Hávamál,
Ævintýrið um Augastein, Þú kemst þinn veg
og Petra verða teknar aftur til sýningar.
„Gera má ráð fyrir að um 200 listamenn
komi að verkefnum vetrarins,“ segir Guð-
mundur Ingi, sem ásamt stjórn Menningar-
félags Tjarnarbíós velur samstarfsverkefni
inn í húsið samkvæmt fyrirliggjandi valferl-
isreglum. Meðal þess sem verkefnavals-
nefndin horfir til er nýnæmi verkefnisins í
íslensku sviðslistaumhverfi og í því ljósi seg-
ir Guðmundur Ingi mjög eðlilegt hversu hátt
hlutfall verkefna komandi vetrar er ný ís-
lensk sviðsverk. „Það er ekki markmið í
sjálfu sér hjá okkur að stuðla að nýrri ís-
lenskri leikritun, en við viljum stuðla að ís-
lenskri nýsköpun í sviðslist hvort sem unnið
er með klassísk leikrit, ný frumsamin leikrit
eða verk sett upp í óhefðbundnum rýmum
með samsettri aðferð, þ.e. devised,“ segir
Guðmundur Ingi, en á komandi vetri verða
frumsýnd a.m.k. átta ný íslensk leikverk og
þrjú dansverk auk þess sem tvö klassísk ís-
lensk verk rata á svið.
Lokaæfing fyrsta frumsýningin
Fyrsta frumsýning haustsins er uppfærsla
Háaloftsins á Lokaæfingu eftir Svövu Jak-
obsdóttur í leikstjórn Tinnu Hrafnsdóttur í
september. „Hér er á ferðinni leikgerð sem
leikin hefur verið á Akureyri, en aldrei í
Reykjavík. Það verður mjög spennandi að
sjá Nönnu Kristínu Magnúsdóttur og Stefán
Hall Stefánsson glíma við hlutverk hjónanna
í verkinu,“ segir Guð-
mundur Ingi og bendir á
að uppsetningin er hluti af
Lestrarhátíð Bókmennta-
borgar 2015 sem í ár er
helguð Svövu. Tekur hann
fram að uppfærslan sé
einn af mörgum við-
burðum haustsins sem hafi
það að markmiði að minn-
ast 100 ára afmælis kosn-
ingaafmælis kvenna. Meðal
verka sem frumsýnd verða
í Tjarnarbíói á sviðslista-
hátíðinni Lókal í sept-
ember nefnir Guðmundur Ingi megr-
unardansverkið Drop Dead Diet sem
sviðslistahópurinn Fallegt fólk frumsýnir og
heimildarverk um írönsku flóttakonuna Naz-
anin Askari sem Marta Nordal leikstýrir.
Bíða heimsendis á Bessastöðum
„Sími látins manns nefnist leikrit eftir Söruh
Ruhl sem leikhópurinn Blink frumsýnir í
október. Hér er um að ræða bráðfyndið og
súrrealískt verk um fjölskyldur og líf-
færasölu,“ segir Guðmundur Ingi, en leik-
stjórinn er Brynhildur Guðjónsdóttir. „Þetta
er frumraun hennar sem leikstjóri í atvinnu-
leikhúsi og verður því spennandi að sjá út-
komuna,“ segir Guðmundur Ingi og bendir á
að höfundur leikritsins hafi verið kennari
Brynhildar þegar hún sótti nám í handrita-
gerð við Yale-háskóla í Bandaríkjunum.
„Í nóvember frumsýnum við Kate eftir
Agnesi Þorkelsdóttur Wild sem sló í gegn á
Edinburgh Fringe og fjallar um stríðsárin á
Íslandi,“ segir Guðmundur Ingi og bendir á
að verkið verði leikið á ensku af upprunalega
leikhópnum. „Það er einstaklega ánægjulegt
að geta boðið upp á íslenskt verk sem búið
er að sanna sig erlendis,“ segir Guðmundur
Ingi og tekur fram að í nóvember verði einn-
ig frumsýnt dansverkið
The Valley úr smiðju Ingu
Huldar Hákonardóttur og
Rósu Ómarsdóttur, en
uppfærslan er hluti af
Reykjavík Dance Festival.
„Í desember frumsýnir
Sómi þjóðar Könnunarleið-
angur til Koi, sem er ann-
ar hluti þríleiks um geim-
farana tvo sem hófst með
MP5 sem sýndur var hér í
fyrra við mikið lof,“ segir
Guðmundur Ingi og bendir
á að þeir Tryggvi Gunn-
arsson og Hilmir Jensson muni líkt og í
fyrra vinna verkið á aðeins 30 dögum og
kryfja það samfélagsmál sem hæst ber þegar
þeir byrja að vinna.
„Sokkabandið, sem sló í gegn með
Hystory, frumsýnir Old Bessastaðir eftir
Sölku Guðmundsdóttur í leikstjórn Mörtu
Nordal í febrúar. Þetta er mjög spennandi
verkefni sem fjallar um þrjár konur sem
samankomnar eru á Bessastöðum þar sem
þær bíða heimsendis,“ segir Guðmundur
Ingi, en með hlutverk kvennanna þriggja
fara Arndís Hrönn Egilsdóttir, Elma Lísa
Gunnarsdóttir og María Heba Þorkelsdóttir.
Nýtt dansverk um Bríeti
Bjarnhéðinsdóttur
„Í mars leikstýrir Bjartmar Þórðarson nýrri
svartri kómedíu eftir sjálfan sig sem nefnist
Gripahúsið. Í apríl er svo komið að Artik-
leikhúsinu að frumsýna verk sem nefnist
Djúp spor í leikstjórn Björns Hlyns Haralds-
TJARNARBÍÓ KYNNIR KOMANDI LEIKÁR SITT
„Fullt hús af list“
RÁÐGERT ER AÐ FRUMSÝNA 13 SÝNINGAR Í TJARNARBÍÓI Á NÆSTA LEIKÁRI, ÞAR AF ÁTTA NÝ
ÍSLENSK LEIKRIT. GERA MÁ RÁÐ FYRIR AÐ UM 200 LISTAMENN KOMI AÐ VERKEFNUM VETRARINS.
Silja Björk Huldudóttir silja@mbl.is
* Það er ekkimarkmið ísjálfu sér hjá okkur
að stuðla að nýrri
íslenskri leikritun,
en við viljum stuðla
að íslenskri nýsköp-
un í sviðslist.
Elsta biblían á sýningunni er Guð-brandsbiblía sem prentuð var í heildárið 1584 og er í eigu Biblíufélagsins.
Sú bók er kennd við Guðbrand Þorláksson,
biskup á Hólum,“ segir Þorbjörg Br. Gunn-
arsdóttir, sýningarstjóri nýrrar sýningar
með fágætum biblíum sem opnuð var á 3.
hæð Þjóðminjasafnsins í gær í tilefni af 200
ára afmæli Hins íslenska biblíufélags í ár.
Alls verða til sýnis fimmtán biblíur frá ýms-
um tímum ásamt níu gömlum prentmótum.
„Þessi prentmót, sem voru notuð til að gera
skraut og myndir, voru skorin út í tré og
málm og koma frá elstu prentsmiðjum lands-
ins á Hólum, í Skálholti og Hrappsey á
Breiðafirði,“ segir Þorbjörg og bendir á að
nokkrar bókanna á sýningunni hafi verið
prentaðar í Kaupmannahöfn en aðrar í Við-
ey.
Yngsta biblían á sýningunni er sú nýjasta
sem prentuð var árið 2007. „Auk þess eru til
sýnis biblíur frá 16. til 19. öld,“ segir Þor-
björg og tekur fram að gripirnir séu geymd-
ir í læstum glerborðum. „Enda miklir dýr-
gripir auk þess sem bækurnar þola illa
súrefni,“ segir Þorbjörg og bendir á að með
sýningunni sé þess minnst hversu löng hefð
er fyrir biblíuprentunum hérlendis.
„Hið íslenska biblíufélag var stofnað 10.
júlí 1815 og er því elsta starfandi félag á Ís-
landi í dag og eitt af elstu biblíufélögum í
heiminum, en það elsta í heimi var stofnað
árið 1804,“ segir Ragnhildur Ásgeirsdóttir,
framkvæmdastjóri Biblíufélagsins. Rifjar hún
upp að félagið hafi verið stofnað hérlendis að
frumkvæði skoska prestsins Ebenezers
Henderson. „Félagið var stofnað þegar Geir
Vídalín var biskup Íslands og hann var fyrsti
forseti félagsins,“ segir Ragnhildur og bend-
ir á að sú hefð hafi haldist til dagsins í dag
að biskupar landsins séu ávallt forsetar fé-
lagsins.
Biblíur aðgengilegar á netinu
„Íslendingar voru meðal 20 fyrstu þjóða
heims sem fengu biblíuna þýdda á eigið
tungumál. Óhætt er að segja að það hafi ver-
ið menningarlegt afrek hjá Guðbrandi Þor-
lákssyni að þýða biblíuna á sínum tíma. Það
hefur haft gríðarleg áhrif á sögu okkar og
menningu sem og varðveislu tungumálsins,“
segir Ragnhildur og tekur fram að markmið
félagsins hafi alla tíð verið að vinna að út-
gáfu og útbreiðslu biblíunnar á Íslandi, en á
heimsvísu er talið að biblían sé trúarbók
tveggja milljarða manna. „Engin bók hefur
náð meiri útbreiðslu en biblían og haft víð-
tækari áhrif á trú, sögu og menningu fjöl-
margra þjóða um allan heim.“
Að sögn Ragnhildar verður 200 ára afmæl-
is félagsins minnst með margvíslegum hætti
á árinu með sýningum, málstofum og hátíð-
ardagskrám. „Föstudaginn 10. júlí ætlum við
að endurlifa atburðina frá 1815. Við verðum
með hátíðarguðsþjónustu í Dómkirkjunni kl.
HIÐ ÍSLENSKA BIBLÍUFÉLAG 200 ÁRA
Elsta biblían frá 1584
NÝ SÝNING Í ÞJÓÐMINJASAFNINU
ER HELGUÐ ELSTA STARFANDI
FÉLAGI Á ÍSLANDI.
Biblían er trúarbók tveggja milljarða manna.
Morgunblaðið/Kristinn