Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.07.2015, Blaðsíða 8

8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.7. 2015
Því er stundum haldið fram að nauðsynlegtsé að viðhalda tollum til þess að eiga skipti-mynt í samskiptum við aðrar þjóðir. Til
þess að fá aðrar þjóðir til þess að fella niður tolla
af íslenskum vörum verði að vera hægt að bjóða
þessum þjóðum að fella niður tolla af vörum frá
þeim. Þessi vafasama kenning er í besta falli mis-
skilingur á eðli viðskipta og samskipta þjóða en í
versta falli blekking í þágu sérhagsmuna.
Í upphafi þessa árs gerðust undur og stór-
merki. Vörugjöld, sem eru ein tegund tolla og
hafa verið lögð á vörur frá árinu 1988, voru af-
numin af öllum svokölluðum almennum vörum.
Lampar, gírkassar og gólfefni sem á var lagður
15% vörugjald bera nú „aðeins“ virðisaukaskatt.
Kæliskápar og bakarofnar losnuðu við 20% vöru-
gjöld og útvörp losnuðu við 25% vörugjald, svo
dæmi séu tekin. Það er afrek hjá nýrri ríkisstjórn
að hafa útrýmt svo háum og rótgrónum skatti í
einu vetfangi, áður en kjörtímabilið var hálfnað.
En hví skyldi enginn hafa hlekkjað sig við toll-
húsið í miðbænum og krafist þess að vörugjöld
yrðu áfram á örbylgjuofnum þar til Suður-
Kóreubúar hættu að skattleggja frosinn fisk? Já
og á Siemens-frystikistum, svona bara til að hafa
eitthvað á Merkel ef hún og hennar ESB ætlaði
nú að fara að tuddast eitthvað í okkur í framtíð-
inni?
Af því að Suður-Kórea, Þýskaland, ESB eða
önnur lönd heimsins kipptu sér ekki upp við vöru-
gjöldin á Íslandi. Vörugjöld á Íslandi voru að-
allega vandamál fyrir Íslendinga. Fyrir utan að
hækka vöruverð með beinum hætti þá drógu þau
úr vöruúrvali og þar með samkeppni á íslenskum
markaði og héldu þannig aftur af lækkun vöru-
verðs með óbeinum hætti.
Það sama á við um tollana sem enn eru lagðir á
landbúnaðarvörur, vörur frá löndum utan EES og
vörugjöldin á bifreiðar og eldsneyti. Fólk í öðrum
löndum missir ekki svefn yfir þessum tollum á Ís-
landi. Bandaríkin munu ekki setjast niður við
samningaborðið með Íslandi til þess að fella niður
sína tolla vegna tolla hér á landi. Trúi menn því
hins vegar að tollar séu skiptimynt í samskiptum
lítillar eyjþjóðar við stórþjóðir ættu menn einmitt
að fagna því að Ísland hafi frumkvæði að afnámi
tolla. Aðrar þjóðir hafa þá ekkert upp á okkur að
klaga. Við verðum kannski fyrst þjóða í Evrópu til
að vaxa upp úr þeim sandkassaleik að benda á
tolla einhvers annars þegar okkar eigin tollar eru
til umræðu. Þess vegna er það frábært að nú ligg-
ur fyrir að tollar verði, líkt og vörugjöldin, af-
numdir af öllum vörum nema landbúnaðarvörum
fyrir lok þessa kjörtímabils. Það mun hafa í för
með sér gagnsæi í vöruverði, aukna samkeppni og
lækkun vöruverðs en umfram allt betra siðferði
við tekjuöflun ríkisins.
Heimatilbúinn hausverkur
* Vörugjöldin voru alfariðheimatilbúinn hausverkurog skertu aðallega okkar eigin
lífskjör. Ef aðrar þjóðir vilja
skerða lífskjör sín með tollum
þarf Ísland ekki að svara með
því að skerða frelsi og lífskjör
íslenskra neytenda.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Sigríður Ásthildur Andersen
sigga@sigridurandersen.is
Rithöfundurinn Auður Jóns-
dóttir var á suðurslóðum fyrir
nokkrum vikum og skrifaði á Face-
book um þá ferð í vikunni: „Ungi
leigubílstjórinn á
Sardiníu fór á
facebook í síman-
um sínum meðan
hann brunaði með
okkur fjölskylduna
á hraðbrautinni á hundrað og eitt-
hvað. Við gátum með naumindum
fengið hann til að hægja á sér en
mér krossbrá svo að það er fyrst
núna, nokkrum vikum síðar, sem
þetta leitar á mig og ég er tilbúin að
húðskamma hann, klaga hann og
neita að borga bílinn.“
Forvitnilegar umræður sköp-
uðust á Facebook-
síðu Guð-
mundar Andra
Thorssonar fyrir
helgi þar sem rit-
höfundurinn varp-
aði eftirfarandi spurningu fram:
„Nú spyr ég þau ykkar sem þekkið
til viðskiptasögunnar. Hvenær
hurfu heildsalar og birtust birgjar?“
Meðal þeirra sem brugðust við var
Sverrir Jakobsson sagnfræð-
ingur: „Birgjar var orðið ríkjandi í
hagfræðikennslubókum á seinni
hluta 9. áratugarins.“
Og Anna Kristjánsdóttir vélstýra
skrifaði á Facebook: „Ég kom til
Þingvalla á sunnudegi fyrir tveimur
árum með tvo erlenda ferðamenn
sem þurftu að ganga örna sinna.
Hvergi var hægt að sjá neina að-
stöðu niðri á völl-
unum og því var
skundað upp á
Hakið þar sem sal-
erni áttu að vera
opin til klukkan
17.00 Þangað var komið klukkan
16.50 og allt harðlæst. Skýring: Það
þarf að þrífa salernin á vinnutím-
anum! Dæmigerð hegðun fyrir op-
inbera embættismenn sem ekki
vinna eina mínútu framyfir skráðan
vinnutíma. Það hefði vafalaust verið
hægt að fara í þjónustumiðstöðina
við vegamótin að Þingvöllum, en
þar var örtröð illa haldinna ferða-
manna í spreng.“
AF NETINU
Vettvangur
Ungleikur er árlegur viðburður þar sem ung-
um og upprennandi leikskáldum, leikstjórum
og leikurum gefst kostur á að láta ljós sitt
skína, en söfnun handrita er nú í fullum
gangi.
„Ég hvet öll ung leikskáld, sem luma á
leynilegum handritum einhvers staðar ofan í
skúffu, til að draga þau fram og senda þau til
okkar. Handritin gera ekkert gagn í skúff-
unni,“ segir Stefán Ingvar Vigfússon, stofn-
andi og einn helsti skipuleggjandi Ungleiks.
Hann segir hugmyndina hafa komið til þar
sem hann var á ferðalagi í Austurríki fyrir
nokkrum árum, þar sem hann sat á sínu
fyrsta handriti.
„Mig langaði að setja það upp í Borgarleik-
húsinu, en átti ekki kost á því. Mér datt í hug
að fleiri væru í sömu sporum og ég, áhuga-
leikskáld og -leikstjórar í svipuðum hugleið-
ingum, og að með því að snúa saman bökum
og gera úr þessu opinn viðburð gætum við
sett verk okkar á fjalirnar.“
Leikskáld geta sent handrit sín til dóm-
nefndar, og eiga þau þá möguleika á að
verða sett upp á sviði, en skáldin ráða sjálf
hvort þau taka að sér leikstjórn verkanna.
Þá stendur Ungleikur fyrir leiklistarnám-
skeiðum, en leikarar verkanna eru valdir úr
röðum þátttakenda þeirra námskeiða.
Guðmundur Felixson er listrænn stjórnandi
Ungleiks í ár og er auk þess einn þeirra
dómara, sem ákveða hvaða verk skuli sett
upp. Handrit skulu vera á bilinu 7-15 blaðsíð-
ur að lengd og berast í gegnum póstfangið
ungleikur@gmail.com eigi síðar en 10. ágúst
næstkomandi.
Handritin eru gagns-
laus í skúffunni
Stefán Ingvar Vigfússon sat á sínu fyrsta handriti þegar hann ákvað að stofna Ungleik.
Ljósmynd/Ísabella Katarína Márusdóttir