Vestfirska fréttablaðið - 17.01.1996, Blaðsíða 4
VESTFIRSKA
4
Miðvikudagur 17. janúar 1996
------ -------------------- \ TOffTTABLAÐIÐ
„Mér er illa við
forblauta presta"
Ég áminni yður...
Myndin er tekin í borðstofu á Hrafnseyri í þann mund sem
gengið var til biskupsmessu.
Þegar biskup Islands, hr.
Olafur Skúlason, vísiteraði
Isafjarðarprófastsdæmi fyrir
rúmum tveimur árum, fylgdi
síra Baldur Vilhelmsson,
prófastur í Vatnsfirði, að
sjálfsögðu biskupi sínum um
prófastsdæmi sitt. Prófastur
sótti það fast að biskup
vísiteraði hið fornfræga
prestssetur, Álftamýri í Arn-
arfírði, sem hefur verið í
eyði síðan á sjötta áratugn-
um, um leið og hann vísiter-
aði Hrafnseyri. Eins og
kunnugir vita, þarf að fara
yfir nokkrar óbrúaðar ár til
að komast að Álftamýri.
Nú leggja menn upp og
eru þeir prófastur og sókn-
arpresturinn á Þingeyri, sem
þá var séra Olafur Jens Sig-
urðsson, saman í bifreið þess
síðarnefnda, sem var stór og
mikil, af Volvo gerð. Bisk-
upshjónin og staðarhaldar-
inn á Hrafnseyri lögðu af
stað nokkru síðar en prest-
amir á bifreið biskups. Er
ekki að orðlengja það, en
þegar biskupsbifreiðin kem-
ur að Tjaldanesá, er hún í
miklum vexti og Volvoinn
prestsins kolfastur úti í miðri
á og prestarnir þar um borð
og komust hvorki lönd né
strönd.
Biskup ekur nú staðar-
haldara heim að Hrafnseyri að
sækja jeppa hans og dró hann
prestana upp úr ánni. Þegar
biskup hitti presta sína heila á
húfi, varð fagnaðarfundur með
þeim prelátum. En svo er sagt,
að þegar þeir prestar sátu sem
fastast úti í rniðri á, hafi séra
Olafur Jens eitthvað ætlað að
fara að brölta og jafnvel hugsað
sér að vaða til lands. Þá á síra
Baldur að hafa sagt og kveðið
fast að orði: „Þú ferð ekki fet,
góði. Mér er illa við forblauta
presta!“
Ekki varð af vísitasíu bisk-
ups til Álftamýrar að þessu
sinni.
Dýpafjapðapþing
Um daginn var sagt frá
Þorvaldi gneista (neista),
fyrsta Þingeyringnum sem
vitað er um í sögunni. Hann
lánaði Vésteini hest sinn
þegar hann fór á vit örlaga
sinna út í Haukadal. Annað
er ekki um þann góða mann
vitað. En hvernig er nafnið
Þingeyri til komið?
Eins og nafnið bendir til,
er trúlegt að hér hafi áður
verið einhvers konar þing-
hald. Lítt er þó kunn saga
þess. Menn ætla þó, að hið
forna Valseyrarþing (Hvols-
eyrar), sem stóð á Valseyri,
innarlega í Dýrafirði, hafi
verið flutt þangað. Dýra-
fjarðarþing er nefnt í Sturl-
ungu og telja fræðimenn að
það hafi verið á Þingeyri.
Sáttafundur var lagður
á Þingeyri
„Þorvaldur sendi orð Kár
munki, að hann skyldi leita
um sættir við frændur
Hrafns. Þá var lagður sátta-
fundur að ráði Þórðar Sturlu-
sonar og Kárs munks á Þing-
eyri í Dýrafirði.“
Ofangreind tilvitnun er úr
Hrafns sögu Sveinbjamar-
sonar og vitnar til þess er
Þorvaldur karlinn Vatnsfirð-
ingur vildi leita sátta eftir víg
Hrafns á Eyri. Er þetta í annað
sinn sem Þingeyri kemur við
fomar sögur.
Á túninu við Þingeyrarkirkju
eru margar tóftir sem eru
verndaðar samkvæmt þjóð-
minjalögum. Sumir telja að
þarna hafi hið forna þing verið
háð. En allt bíður þetta rann-
sóknar.
Örskotslengd
Áður fyrr takmarkaðist land
Þingeyrar af tveimur görðum,
sem náðu frá klettum Sanda-
fells og niður að sjó. Hét hinn
innri Ásgarður en hinn ytri
Garður eða Garðsendi. Gamlir
Þingeyringar minnast þess að
glöggt sá fyrir öllum þessum
görðum. Og enn sér nokkuð
móta fyrir þeim.
Það var álit manna, að garð-
arnir hafi verið takmörk hins
forna þingstaðar og þinghelgin
náð yfir svæðið milli þeirra.
Innan þeirra mátti líklega eng-
inn bera vopn og þar urðu menn
að haga sér skikkanlega!
Sú saga lifir í munnmælum,
að þingið hafi verið þannig
helgað, að öflugur bogmaður
hafi verið staðsettur þar sem
þingið var háð. Lagði hann ör
á streng og skaut inneftir, svo
langt sem hann orkaði. Þetta
kölluðu menn örskotslengd.
Kom örin niður þar sem síðan
var kailað Ásgarður, sem áður
segir. Síðan skaut hann ör út-
eftir og kom hún niður þar sent
síðan kallaðist Garður eða
Garðsendi. Þar með var búið að
ákvarða þinghelgina. Það hlýt-
ur að hafa verið „lens“ þegar
þetta var framkvæmt!
Nokkuð sérstakt er að báðir
garðarnir virðast vera ná-
kvæmlega jafn langt frá Þing-
eyrarodda. Hefur þar með verið
myndaður þríhyrningur.
Spurningin er svo hvernig þetta
kemur heim og saman við hinar
stórmerku kenningar Einars
Pálssonar. Er einhver „al-
legoria", táknsaga, líkingasaga
eða launsögn fólgin í sögunni
um bogmanninn?
Þess skal getið, að Páfagarð-
ur hefur nýlega staðfest að
framhjá kenningum Einars
verði ekki gengið.
Nú þurfa einhverjir áhuga-
samir að rannsaka hvort garð-
arnir eru nákvæmlega jafn
langt frá Þingeyrarodda!
„Þú ert
alveg Klörinn
í starfið..."
Sigurður Þ. Gunnarsson, hreppstjóri Þingeyrarhrepps. Satt að segja er húfan
heldur lítil!
f gömlum slagara segir, að hrepp-
stjórinn sé húfulaus og oddvitinn ekki
laus við rúmbu og rokk. En hreppstjóri
Þingeyrarhrepps er ekki aldeilis húfu-
laus.
- Hvernig bar það til, Sigurður, að þú
lentir í þessu starfi?
„Upphaflega var það nú þannig, að
þáverandi hreppstjóri, Gunnar Jóhann-
esson, veiktist og þurfti að leita sér
lækninga til London. Þá vantaði ein-
hvern til að taka að sér starfið í forföllum
hans. Dag nokkurn var ég á göngu hér
út við íþróttavöll, þá kallaði Gunnsi Jóh.
í mig og bað mig tala við sig.
Þegar ég kom inn úr dyrunum hjá
honum, var hann hálf sposkur á svipinn,
með hendur fyrir aftan bak. Þegar ég
kom nær, smellti hann á mig hrepp-
stjórahúfunni, til að vita hvort hún pass-
aði og sagði um leið: „Ég sé að hún
passar vel og þú ert alveg kjörinn í
starfið.1'
Með samþykki þáverandi sýslu-
manns, Þéturs Kr. Hafstein, varð það að
samkomulagi að ég leysti Gunnar af í
fjarveru hans.Síðan tók hann starfið að
sér aftur er hann kom af sjúkrahúsinu, en
hætti svo fljótlega eftir það og þá var ég
ráðinn. Þetta var árið 1983.“
íbúar Þingeyrarhrepps
eru löghlýðið fólk
- Hvernig hefur þér nú vegnað sem
hreppstjóri?
„Það hefur gengið stórslysalaust held
ég megi segja.“
- Hefurðu nokkurntíma þurft að eltast
við bófa og hlaupastráka?“ „Nei, ekki get
ég nú sagt það. En maður hefur lent í því
að eita menn undir áhrifum áfengis á
bílum. Og einu sinni lenti ég í því að elta
pilt sem var undir áhrifum áfengis á vél-
hjóii. Ég fékk nú aðstoð við það, þar sem
ég greip tvo menn upp af götu minni og
við króuðum piltinn af á hlaupum hér fyrir
ofan Sandafell. Þetta er nú það eina sem
ég hef þurft að elta menn.“
- íbúar Þingeyrarhrepps eru sem sagt
löghlýðið fólk?
„Jú, það er prýðilega löghlýðið þegar
á heildina er litið.“
- Má nú búast við því að þú missir
þetta embætti í vor, eða hvað?
„Það á ég alveg von á. Þetta breytist
við sameininguna."
- Það má þá búast við að lögreglu-
þjónar frá ísafirði fari að spranga um
götur hér á Þingeyri?
„Já, ég á von á að þeir komi hér meira
en verið hefur. Annars gera þeir nú
svolítið af því nú þegar að koma í eftir-
litsferðir hingað yfir. En ég býst við því
að það sem snýr að sýsluskrifstofu verði
sinnt af fulltrúa eða fólk fari beint á ísa-
fjörð. En samvinnan við lögregluna á
Isafirði hvað mig snertir, í gegnum tíð-
ina, hefur verið afbragðs góð. Lög-
regluliðið þar hefur verið einkar lipurt og
alltaf verið tilbúið þegar á það hefur
verið kallað.”
Varðskipsmenn hlupu í skarðið
- Nú hefur lögreglan aðsetur hér í
Félagsheimilinu...
„Já, hún er þar með skrifstofu og tvo
fangaklefa.“
- Það er þá hægt að setja menn þar
inn upp á vatn og brauð, ef á þarf að
halda?
„Já, já. Það hefur gerst nokkrum
sinnum. Meðal annars skeði það hér
fyrir nokkrum árum, að það var beðið
um að fjarlægja menn úr húsi nokkru.
En ég átti nú örðugt með það þar sem
ég var einn. Við fyrstu tilkynningu voru
mennirnir taldir vera þrír, svo ég hringdi
bara á lögreglustöðina og bað um að-
stoð. En það var ekki hægt að veita
hana frá stöðinni, þar sem allt var ófært
hér á milli á þeim tíma. En svo vildi til,
að það var varðskip statt hér í Dýrafirði.
Þeir höfðu samband við skipherrann
þar um borð og hann kom hér umsvifa-
laust að bryggju og aðstoðaði mig við
handtöku mannanna og gæslu þeirra,
meðan þeir sátu inni. Af þessu sést að
lögreglustörf eru ekki eingöngu unnin á
landi. Þau eru unnin á sjó líka!“
»Heimasíða«
Þingeyrarhrepps
Umsjón: Hallgrímur Sveinsson, Hrafnseyri