Jökull


Jökull - 01.12.1984, Síða 27

Jökull - 01.12.1984, Síða 27
The Grímsvötn Geothermal Area, Vatnajökull, Iceland HELGI BJORNSSON Science Institute, University of Iceland Dunhagi 3, 107 Reykjavík. HREFNA KRISTMANNSDÓTTIR National Energy Authority, Geothermal Division. Grensásvegur 9, 108 Reykjavík. ABSTRACT Melting ofice at the Grímsvötn geothermal area has created a depression in the surface of the ice cap Vatnajökull and produced a subglacial lake from which jökulhlaups drain to Skeidarársandur. The geothermal activity is also expressed by small cauldrons on the surface of the ice as well as by fumaroles on two nunataks that rise 300 m above the lake level. Vapour from the fumaroles yields little information about the deep reservoir fluid. The vapour seeps upwards from the water table and repeatedly condenses and evaporates on the way to the surface. The chemistry of the water in jökulhlaups, however, provides information about the fluid in the geothermal system. This information is not easy to interpret because of water-rock interaction in the lake. Silica solubility data and assumptions about the likely reservoir temperature, however, indicate that about 15% of the total mass in the lake is fluid discharged from the geothermal reservoir. This information about the geothermal mass fraction together with mass and energy balances for the lake enables one to calculate the masses of water and steam discharged from the geothermal reservoir as well as the mass of ice melted in the lake. The steam mass fraction is estimated to be 20-35% when thefluid enters the lake. From this, new estimates of the thermal power of the geothermal system are obtained. The total thermal power of the system is 4700—4900 MW, of which 2100-3000 MW are transported by steam and the rest by water. Grímsvötn is one offew geothermal areas where active volcanism is observed and where there is a direct interaction between magma and geothermal water. Evidence of volcanic activity was found in the water chemistry ofthe jökulhlaup in December 1983. The high content of sulphate and the pre- sence ofiron indicated eruption ofmagma into the geothermal fluid. Since the nineteen-fifties jökulhlaups have occurred regularly at 4-6 year intervals when the lake level has risen up to a critical level required for draining water from the bottom of the lake. However, jökulhlaups may occur at lower water levels. In 1983 a jökulhlaup was triggered at a water level 20-30 m lower than the critical level. This jökulhlaup may have been triggered by the opening of waterways into the lake along the slopes of Grímsfjall, where increased geothermal or volcanic activity has melted ice in places. An odour of hydrogen sulphide was detected for two months on Skeidarársandur before the jökulhlaup commenced. Sulphurous odour for long periods may warrant a forecast of such premature jökul- hlaups. INTRODUCTION The Grímsvötn geothermal area is located in the interior of the Vatnajökull ice cap at the most active caldera volcano in Iceland. The volcano, the thermal area and the caldera lake Grímsvötn are almost completely covered with ice. Periodic bursts of water (jökulhlaups) drain the lake sub- glacially down to the rivers on the Skeidarársand- ur outwash plain : Skeiðará, Sandgígjukvísl and Súla. (Fig.l). The volcanological and geothermal activity in the area has been studied by many authors. This includes the history of eruptions and jökulhlaups, the mass balance of the lake, JÖKULL 34. ÁR 25
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.