Jökull - 01.12.1992, Qupperneq 61
Sitthvað er enn óljóst um íslensku plöntulögin:
hvers vegna eru þau svo óvíða í tertíer-staflanum hér,
og aðallega á Vestfjörðum? Var landbrú hingað eða
jafnvel alla leið milli meginlandanna? Hvað tók það
plöntur langan tíma að nema land milli gosa? Hvemig
var úrkomuskilyrðum háttað? o.s.frv. Bíða þar mörg
verkefni nýrra manna með nýjar rannsóknaaðferðir.
loka- og þakkarorð
Þessi samantekt hefur verið unnin að miklu leyti
sem ígripaverk á nokkrum árum. Fátt er til af gömlum
tímaritum og bókum um jarðvísindi hér á landi, handa-
hófskennt hvaða gagnlegum ritsmíðum maður kann að
frétta af, og seinlegt að afla afrita af þeim. Ymsar
frumheimildir hef ég því ekki kannað sjálfur, heldur
látið mér nægja tilvitnanir annarra í þær. Starfsfólk
á bókasöfnum Háskóla íslands og Náttúrufræðistofn-
unar hefur verið hjálplegt við aðdrætti, og sömuleiðis
dr. R.s, Williams við bandarísku jarðfræðistofnunina
(USGS) í Reston. Best nýttist mér dvöl í Uppsölum,
með tilstyrk Sáttmálasjóðs, hluta sumars 1989, þegar
ég hafði aðgang að ágætu bókasafni sænsku jarðfræði-
stofnunarinnar (SGU) og aðstoð þaulkunnugra bóka-
varða þess. Páll Imsland og Leifur A. Símonarson
hafa bent mér á ýmis atriði er betur mættu fara, og
Magnús Sigurgeirsson hjálpaði við gerð mynda. Vona
eg að þessi grein í ófullkomleika sínum geti orðið
leiðarhnoð þeim sem síðar kunna að vilja rekja sögu
hugmynda um jarðfræði íslands ítarlegar eða ábreiðari
grundvelli.
heimildir
Akhmetiev, M.A., G.M. Bratseva, R.E. Giterman, L.V. Golu-
beva og A.I. Moiseyeva. 1978. Late Cenozoic Stratigrap-
hy and Flora of Iceland. Acad. Sci. U.S.S.R. Transacti-
ons. vol. 316 (fjölrituð ensk þýðing útg. af Rannsókna-
ráði Ríkisins, Reykjavík 1981).
Andrews, J.A. 1985. True polar wander: an analysis of
Cenozoic and Mesozoic paleomagnetic poles. J. Geop-
hys. Res. 90: 7737-7750.
Argyll, Duke of. 1851. On Tertiary leaf-beds in the Isle of
Mull. Quart. J. Geol. Soc.Londonl: 89-110.
Axelrod, D.I. 1984. An interpretation of Cretaceous and
Tertiary biota in polar regions. Palaeogeogr., Pala-
eoclimatol., Palaeoecol. 45: 105-147.
Bailey, I.W. og E.W. Sinnott. 1915. A botanical index of
Cretaceous andTertiary climates. Science 41: 831-834.
Baily, W.H. 1869. Notice of plant-remains from beds inter-
stratified with the basalt in the county of Antrim. Quart.
J. Geol. Soc. 25: 357-362.
Barrell, J. 1917. Rhythms and the measurements of geologic
time. Bull. Geol. Soc. Am. 28: 745-904.
Barron, E.J. 1984. Climatic implications of the variable
obliquity explanation of Cretaceous-Paleogene high-
latitude floras. Geology 12: 595-598.
Barron, E.J. 1985. Explanations of the Tertiary global cool-
ing trend. Palaeogeogr., PalaeoclimatoL, Palaeoecol.
50:45-61.
Barth, T. 1950. Volcanic Geology, hot Springs and Geysers
of Iceland. Carnegielnst. Puhlication 587, Washington
D.C., 174 bls.
Bemer, R.A., A.C. Lasaga og R.M. Garrels. 1983. The
carbonate-silicate geochemical cycle and its effect on
atmospheric carbon dioxide over the past 100 million
years. Am. J. Sci. 283: 641-683.
Berry, E.W. 1922. A possible explanation of Upper Eocene
climates. Proc. Am. Philos. Soc. 61: 1-14.
Berry, E.W. 1930. Thepastclimateofthenorthpolarregion.
Smithsonian Misc. Coll. 82(6): 1-29.
Boulter, M.C. og S. Manum. 1989. The Brito-Arctic igneous
province flora around the Paleocene/Eocene boundary.
Proc. Ocean Drilling Program, Scientific Results, 104:
663-680.
Breon, R. 1881. Note sur les formations volcaniques de
l’Islande. Bull. Soc. Geol. de France vol. 9, ser. 3:
334-342.
Brown, R. 1868. Observations on the Miocene beds of
Greenland. Trans. Edinburgh Geol. Soc. 1: 194-196.
Chaney, R.W. 1936. The succession and distribution
of Cenozoic floras around the northem Pacific basin.
Essays in Geohotany, Calif. Univ. Press, Berkeley: 55-
86.
Chaney, R.W. 1940. Tertiary forests and continental history.
Bull. Geol. Soc.Am. 51: 469-488.
Dagley, P., R.L. Wilson, J.M. Ade-Hall, G.P.L. Walker, S.E.
Haggerty, Þorbjöm Sigurgeirsson, N.D. Watkins, P.J.
Smith, J. Edwards og R.L. Grasty. 1967. Geomagnetic
polarity zones for Icelandic lavas. Nature 216: 25-29.
Dawson, W. 1887. Note on fossil woods and other plant
remains from the Cretaceous and Laramie formations
of the Westem Territories of Canada. Trans. Roy. Soc.
Can. 5(IV); 31-37.
Dawson, W. 1888. The geologicalHistory ofPIants. Kegan
Paul, London, 290 bls.
JÖKULL,No. 42, 1992 59