Feykir - 09.02.1994, Blaðsíða 5

6/1994 FEYKIR5
„Vil ganga beint að hlutunum"
Segir Erla á Gili í viðtali við Heima er best
„Ég var kosin í hreppsnefnd
1982 og þá strax kjörin odd-
viti. Ég var fyrsti kvenodd-
vitinn hér og eina konan í A.-
Hún. sem gegndi þessu emb-
ætti. Ég kann ágætlega við
það, en ég finn að karlmenn
hugsa öðruvísi en konur.
Karlmenn vilja aldrei ræða
málin beint. Þeir vilja hafa
þetta svolítið dulbúið hjá sér.
Ég vil ganga beint að hlutun-
um en þeir eiga erfitt með að
viðurkenna það. Það hefur
ailtaf verið mjög gott sam-
starf í hreppsnefndinni. Það
var dálítið erfitt að koma inn
í hreppsnefndina á þessum
tíma vegna þess að þá stóð
Blöndudeildan sem hæst.
Það var mikill klofningur
innan sveitarinnar vegna
virkjunarinnar. Ég var alltaf
talin mikil virkjunaráhuga-
manneskja. Ég veit ekki
hvort ég var það, að minnsta
kosti beitti ég mér ekki mik-
ið í því máli. En það var litið
svo á vegna þess að ég kom
inn í hreppsnendina frá
þeim armi. Ég hélt reyndar
að sveitinar þyrftu að fá eitt-
hvað nýtt til að standa af sér
þá erfiðleika sem komnir
voru í búskapinn. Virkjunin
breytti töluverðu en það má
alltaf deila um það hversu
mikils virði það er“, segir
Erla Hafsteinsdóttir oddviti
á Gili í Svartárdal í heil-
miklu viðtali sem Birgitta
Halldórsdóttir skrifaði fyrir
Heima er best, og birtist í
nýjasta heftinu.
„Uppgræðslan er eitt af því
sem deilt hefur verið um í
sambandi við Blönduvirkjun.
Eg hef aldrei getað skilið það.
Bændur vildu láta bætur sínar
í uppgræðslu og auka gróður-
lendið. Eg hélt að það væri þó
eitt sem þjóðin næði saman
um, það að rækta upp landið,
og bændur hér um slóðir eru
ekki þar neinir eftirbátar. Eg er
náttúruunnandi og það hefur
aukist eftir því sem ég hef
kynnst öræfunum. Þá sér mað-
ur glögglega hve þörfin á nátt-
úruvemd er mikil. Ég hef farið
í göngur sem ráðskona og lík-
að það vel. Það er frjálslegt og
gott að vera uppi á heiði.
Samstarfið við Skagfirð-
inga í sambandi við heiðina
hefur blessast vel. Það var að
vísu stormur um það leyti sem
ítalan var gerð, og einnig hefur
verið deilt um hrossaupprekst-
ur, en annars hefur þetta geng-
ið ágætlega. Þegar ég kom inn
í fjallskilamálin var mikið tal-
að um að gera ítölu eins og svo
varð. Ég var svo ókunnug á
svæöinu að ég vissi ekki þá að
á stómm hluta var afrétturinn
ógirtur, allur austurkanturinn.
Mér fannst fáránlegt að gera ítölu
í ógirt svæði og eftir það varð
mér mikið áhugamál að loka
afréttinum með girðingu, eins
og seinna varð með hjálp
Landsvirkjunar. Nú er heiðin
að mestu afgirt nema með
jöklinum.
Starfið í kringum heiðina
hefur tekið þónokkum tíma hjá
mér. Þar er rekin ferðamanna-
þjónusta og ég sé um bókhald
í sambandi við það. Það eru
verðir í Galtárskálunum í tvo
mánuði á sumri og boðið upp á
gistingu í báðum skálunum,
við Ströngukvísl og Galtará.
Ishestar hafa verið þama stórt
númer, þama er heysala og
alltaf nóg af því. Þessi þjón-
usta hefur komið jákvætt út.
í innganginum að viðtalinu
kemur fram að Erla taki þátt í
smalamennsku og bústörfum
af lífi og sál, oddvitinn á Gili
sé stórbrotin manneskja, sem
hafi tekið þátt í félagsmálum
sveitar sinnar og sýslu af öll-
um kröftum. Hún er glettin og
gamansöm og hlý í viðmóti,
þótt ævin hafi ekki alltaf verið
dans á rósum. Hún er fjölhæf
og hefur lagt margt óvenjulegt
fyrir sig. Staðið fyrir rokkhá-
tíöum í Húnaveri, verið for-
maður kvenfélags, ráðskona
gangnamanna, kennt skóla-
börnuni, og staðið fyrir stóm
heimili. Þá má ekki gleyma
oddvitastarfinu sem Erla hefur
gegnt í rúman áratug og auk
þeirrar bók- og reikningssýslu,
hefur hún aðstoðað fólk í
sveitinni við skattframtölin. A
þessari upptalningu ætti fólki
að vera ljóst að Erla á Gili er
ein af þessum kjamakonum.
„Ég var í farskóla í þrjá vet-
ur. Fyrst var ég í Ártúnum og
þá kenndi Jón Tryggvason
okkur. Þaó var í fyrsta skipti
sem ég fór að heiman. Þá hálf-
leiddist mér og var heldur lítil
í mér. Svo var ég í Blöndu-
dalshólum, þá var Bjami Jóns-
son kennari. Þriðja veturinn
var ég í Þverárdal og Bjarni
kenndi þá einnig.
Heimþráin var sterk
Eftir þetta fór ég í unglinga-
skóla á Blönduósi, sem þá var
aðeins í þrjá eða fjóra mánuði,
byrjaði ekki fyrr en eftir ára-
mót. Við fómm þangað tvær
saman systurnar, Anna og ég,
þó að Anna væri nokkrum
ámm eldri. Þá kenndi Sólveig
Sövik okkur öll fög sem kennd
vom í skólanum, en skólastjóri
var Steingrímur Davíósson.
Þetta var raunverulega í
tengslum við barnaskólann á
Blönduósi. Við leigðum hjá
frænku okkar, Jóhönnu Þor-
steinsdóttur í litlu húsi fyrir
sunnan Blöndubrúna. Hún bjó
ein og leigði okkur herbergi en
við áttum að sjá um okkur
sjálfar. Það var nú dálítið
skrautlegt og Onnu systir
minni leiddist alveg óskaplega.
Það var þennan vetur sem
við ætluðum heirn um páskana
og allt varð ófært. Hugmyndin
hafði verió að vió kæmumst
heim með Bóasi í Bólstaðar-
hlíð, en hann var þá mjólkur-
bílstjóri. En svo var stórhríð og
Bóas ætlaði aldrei að fara.
Hann hélt þá til hjá Steingrími
Davíðssyni. Anna, systir mín,
var ekki aldeilis á því að við
yrðum á Blönduósi um pásk-
ana. Við fórum því heim til
Steingríms skólastjóra og ætl-
uðum að fá leyfi til að ganga
heim. Við dúðuðum okkur
mikið og vorum ákveönar í að
fá leyfið, en Steingrímur sagði
að það kæmi ekki til greina.
Hann var afar elskulegur og
vildi fá okkur inn í kaffi, en
Anna afþakkaði það. Þegar við
komum til baka að Blöndu-
brúnni hélt ég auðvitað aó við
færum aftur til Jóhönnu. En
Anna sagði: „Ertu vitlaus
manneskja, heldur að við för-
um ekki heim?“ Þaö varð úr að
við löbbuðum heim og
komumst það. Það gekk mjög
vel og við vorum ekki nema
rúma þrjá tíma á leiðinni. En
Steingrímur hafði fylgst með
okkur og sá að við beygðum í
vitlausa átt, svo hann hringdi í
pabba og það var fylgst með
okkur í dalnum. Við vorum afa
heimfúsar.
Tæpt þegar brann
Fyrst bjuggum við bæði
með kýr og kindur. Við höfum
líka alltaf haft dálítið af hross-
um. Mér finnst alveg afskap-
lega gaman að gefa hrossum.
Það er uppáhalds starfið mitt.
Við seldum svo kýrnar vegna
þess að við sáum okkur ekki
fært að byggja yfir þær eins og
nútímakröfur eru og ég sá
mjög mikið eftir blessuðum
kúnum. Þá missti ég einn þátt-
inn úr lífinu sem hefur alltaf
verið til staðar. En það grær
yfir það eins og annað.
Gamli bærinn á Gili brann
1963. Eftir það byggðum við.
Við misstum mikið af innbú-
inu. Það var tryggt en mikið
fór af persónulegum munum,
sérstaklega misstu gömlu
hjónin mikið.
Það var mjög sérkennilegt
þegar brann. Við sátum öll
inni og hlustuðum á útvarpið,
á framhaldssögu, sem við vor-
um öll afskaplega spennt fyrir.
Við heyrðum eitthvert þrusk
frammi og héldum að Bóas í
Bólstaðahlíð væri kominn.
Hann kom oft á kvöldin og
spilaði við okkur. Það hugsaði
enginn meira um það fyrr en
hundamir fóru að hamast. Þá
var farið fram og eldhúsið allt
logandi. Það mátti ekki tæpara
standa. Við vorum með gas-
eldavél og Friggi gat náð í kút-
inn og dregið eldavélina út á
honum. En ég stóð ekki lengur
í eldlínunni, heldur fór út í fjós
með krakkana, þau voru svo
lítil. Þar var ég meðan verið
var að bjarga því sem bjargað
varð. Við fórum svo í Húna-
ver, þar bjó systir Frigga, og
vorum við hjá henni í eitt ár
meðan byggt var hér.
í gamla bænum bjó ég í einu
herbergi með bömin þrjú og eld-
húsið var sameiginlegt. Það var í
rauninni dálítið skref aftur á bak
að koma í Svartárdalinn úr Langa-
dalnum, því að þar vom meiri
þægindi. Það voru mikil við-
brigði að flytja hingað. Þá var ég
18 ára og kannski ekki tilbúin að
takast á við lífið. En ég hef alltaf
verið frekar jafnlynd, svo að
þetta gekk allt saman“.
Dagur slysavarna
í Skagfíróingabúó
föstud. 11. febrúar