Feykir - 13.04.1994, Side 4

4FEYKIR 14/1994
Sútunarverksmiðjan Loðskinn:
Verksmiðja í burðar-
liðnum sem sútar 200
þúsund fiskroð á ári
Tilraunaverkefni í sútun þorskroóa hefur gengió vel hjá
sútunarverksmiöjunni Loöskinni, en fyrst var byrjað aó
súta þar fiskroó á árinu 1991. Sútaö fiskroó ífá Loóskinni
hefur undanfarin misseri verið notaö í ýmsa framleióslu
hjá leóuriöjum og handverksfólki í landinu og líkar þetta
hráefni mjög vel, að sögn Karls Bjamasonar ífamleiöslu-
stjóra í Loóskinni. „Nú er unnið aö viöskiptaáætlun fyrir
roösútun í tengslum við verksmiðjuna hér sem gæti unnió
úr 200 þúsund fiskroóum á ári og mundi veita 5 til 10
mönnum vinnu. Aó hluta til er hægt að nýta vélar og aó-
stöðu sem fyrir er í húsakynnum Loðskinns en eitthvaö af
vélum verður aö kaupa sérstaklega fyrir þessa vinnslu“,
segir Karl.
Karl Bjarnason framleiðslustjóri Loðskinns og Gísli Eymarsson, sá starfsmanna sem mest hefur
unnið að þróun roðsútunarinnar, á lagerloftinu í Loðskinni. Þeir virða hér fyrir sér hlýraroð, sem
ásamt steinbýtsroðinu verður lögð mest áhersla á í sútuninni til að byrja með.
„Tilraunavericefnið heíúr eigin-
lega gengið betur en menn bjugg-
ust við í upphafi. Við reiknuðum
ekki með að þetta yrði á fram-
leiðslustigi hjá okkur fyrr en tím-
ar liðu, en fljótlega fundum við
ágætis aðferð við vinnsluna sem
verið er að þróa frekar. Úr þessu
hefúr orðið vara sem selst hefur á-
gætlega, og líkar framleiðendum
hún vel. Roðin þykja mjúk og þægi-
leg í vinnslu, en ennþá emm við
að þróa betur áferðina", segir Gísli
Eymarsson en hann er sá starfs-
maðurLoóskinns sem mest hefur
unnið að tilraunaverkefninu.
Rannsóknarráð ríkisins hefur
styrkt verkefnið og hafa áætlanir
staðist mjög vel. Vonast er til að
framhaldsstyrkveiting fáist og að
fleiri aðilar komi þar inn í.
Þeir Karl og Gísli segja góða
möguleika á að nægur markaður
sé fyrir þessa vöru. Innlendir
framleiðendur taki henni vel og á
erlenda markaðnum séu miklir
möguleikar og ekki þurfi þar stór-
an samning til að ársframleiðslan
seljist og gott betur. I því sam-
bandi má m.a. benda á að fram-
boö og sala á slöngu- og krókó-
dílaskinnum hefur minnkað, sem
líklega má rekja til mótmælaað-
gerða dýravemdunarsinna. Fisk-
roð hefur komið í stað þessara
vöm, en framleiðendur á vöru úr
fiskroði virðast samt ekki stórtæk-
ir enn sem komið er.
Tilraunir Loðskinnsmanna
hafa aðallega beinst að sútun roðs
steinbíts og hlýra, einnig er verið
að þróa sútun á þorsk-, lax- og
ufsaroðum. Skinnin sem fást við
sútun roðsins em notuð við gerð,
veskja, taskna, í skógeró og áklæði
á húsgögn. Skóveiksmiðjan Skref-
ið á Skagaströnd hefur t.d. notað
roð frá Loóskinni í sína fram-
leiðslu, Leðuriðjan Tera á Greni-
vík og fleiri aðilar.
Til dæmis rákust þeir Loð-
skinnsmenn á ferð sinni vestur á
firði í síóustu viku á skrautmuni
sem konur á Tálknafirði fram-
leiða úr roði frá fyrirtækinu. Þess-
ir mundir hafá selst vel, enda
mjög fallegir og eigulegir.
A undanfömum vikum hafa
Loðskinnsmenn rætt vió fiskverk-
endur varðandi hráefnisöflunina,
einkum vegna steinbíts- og hlýra-
roóa. „Islenskir fiskverkendur em
mjög jákvæðir varðandi þessi
áform okkar og reyndar má segja
það um sjómennina líka og alla
aðila. Fólki finnst þetta spennandi
verkefni. Hráefnisöflunin ætti
ekki að verða vandamál hjá okk-
ur“, sagði Karl Bjamason fram-
leiðslustjóri í Loðskinni.
Aætlanir gera ráð fyrir að
framleiðsluverðmæti úr 200 þús-
und fiskroðum verði um 40 millj-
ónir, og eins og áður segi skapi
þessi framleiðsla 5 til 10 ný störf.
Athyglisverð Alþýðulist
Þessa dagana stendur yfir í
Safnahúsinu á Sauðárkróki
sýning sem nefnist Alþýðulist.
I»ar sýna níu handiðnaðarkon-
ur úr Skagafirði muni, sem
unnir eru úr ýmsum efnum.
Þarna gætir margra grasa,
marga afar glæsilega muni er
að sjá og sýningin í heild er hin
athyglisverðasta.
Flestar nota konumar íslensk
hráefni. Hafa margar þeirra
stundað iðju sína lengi, en sjö
haldið hópinn síðan veturinn
1991-1992. Þá fóm hannyrða-
konur úr héraðinu að hittast í
Laugarhúsinu í Steinsstaða-
byggðinni einu sinni í viku. Síð-
an hafa fleiri konur verið að bæt-
ast í hópinn.
Konur úr hannyrðahópnum
hafa selt sumar hveijar talsvert af
munum yfir sumarið, t.d. Anna
S. Hróðmarsdóttir lefrkerasmið-
ur, sem er með gallerí í Lundi í
Varmahlíð. Meðan maikaðstjald-
ið í Varmahlíð var við lýði seld-
ist þar alltaf talsvert af munum,
en nú em uppi hugmyndir hjá
hannyrðakonum að setja upp
smá söluhom á áningarstöðum
ferðamanna í héraðinu: á Hólum,
hjá Aningu á Sauðárkróki, í
Varmahlíð og einnig stendur til
að komið veröi upp aðstöðu fyrir
sölu minjagripa í Ashúsinu við
Glaumbæjarsafn.
Auk Onnu Sigríðar sem vinn-
ur úr leir, eru á sýningunni mun-
ir eftir Önnu Kristinsdóttur
sjúkraliða á Víðimýri sem vinnur
úr ull og endurunnum pappír,
Anna Margrét Stefánsdóttir
bóndi og kennari í Hátúni vinnur
úr leðri, Elínborg Bessadóttir
bóndi í Hofstaðaseli vinnur úr
homi, beinum, ull og skinni,
Margrét Ingvarsdóttir bóndi á
Ytri-Mælifellsá vinnur úr hross-
hári og ull, Marta Magnúsdóttir
húsfreyja á Stóra-Vatnsskarði
vinnur úr ull, kanínufiðu og
skinni, Sigurlaug Jónsdóttir hús-
freyja í Varmahlíð vinnur úr
greinum og tágum, Sólveig
Amadóttir húsfreyja á Uppsölum
vefur úr heimaunnu bandi og
Þórey Jónsdóttir húsfreyja í
Keflavík vinnur úr homi, beinum
og ull.
Mjög góð aðsókn er á sýning-
una. Fyrstu tvo dagana vom gest-
ir á þriðja hundraði.
Alþýðulistarkonumar frá vinstri talið: Sólveig á Uppsölum, Þórey
í Keflavík, Elínborg í Hofstaðaseli, Marta á Stóra-Vatnsskarði,
Anna á Víðimýri, Anna Sigríður í Lundi, Anna Margrét í Hátúni,
Margrét á Ytri-Mælifellsá og Sigurlaug í Varmahlíð.
í horni leirkerasmiðsins, Önnu Sigríðar Hróðmarsdóttur, voru
margir fallegir og eigulegir munir sem og á sýningunni í heild.
Munir sem Þórey Jónsdóttir í Keflavík hefúr gert. Hún og Elín-
borg Bessadóttir smíða fallega muni úr homi og beinum. Homin
hita þau í olíu í rúmlega 150 gráður og móta þau síðan eftir vild.
Munir Elínborgar úr hreindýrshorni og beini eru margir hverjir
afar fallegir.