Feykir - 21.12.1994, Blaðsíða 11
45/1994 FEYKIR 11
Gunnar og Ragnheiður á gullbrúðkaupsdegi sínum á þjóðhátíðinni á Þingvöllum 17. júní sl.
eruðum“ kallaði skólameistari Sigurður Guðmunds-
son okkur á sal, og hélt yfir okkur eina af sínum
merku og miklu ræðum. Hann lagði áherslu á í máli
sínu, að eftir fleiru væri að slægjast en embættis-
frama. Atvinnuvegirnir og framleiðslan þyrftu ekki
síður á störfum okkar og hæfileikum að halda. Og ég
tók mína ákvörðun. Sveitamaður var ég og er. Til
annarra starfa en þeirra sem unnin eru í sveit kunni ég
ekki, enda þótt ég hefði verið eitt sumar kvamar-
drengur í síldarverksmióju á Siglufirði, og hjá presti
og á prestheimili hafði ég alist upp í guðsótta og góð-
um siðum og kynnst prestsstörfum vel.
Eg innritaðist í guðfræðideildina 1938 og lauk þar
námi í janúar 1943. Þá um vorið voru tvö prstaköll í
Skagafirði laus til umsóknar, Hvammsprestakall og
Glaumbæjarprestakall, og til Skagafjarðar vildi ég
helst halda. Eg hafði fengið að vita að íbúar í minni
gömlu heimabyggð vildu gjarnan fá mig til sín.
Kempan Sölvi Guðmundsson á Skíðastöðum hafði
afhent mér plagg uppáskrifað af flestum íbúum
prestakallsins því til staðfestingar. Þaö fór svo að ég
ákvað að sækja um Glaumbæ. Við vorum þrír um-
sækjendur, auk mín þeir sr. Guðmundur Benedikts-
son á Barði og sr. Sigurður Pálsson í Hraunsgerði. Og
sú prestskosning fór þannig, að nýútskrifaóur og
reynslulítill kandidatinn var tekinn fram yfir tvo
merka mektarklerka. Þess eru fleiri dæmi að svo
takist til.
Þekkti heildsalana vel
Ekki verður sagt, að aðkoman að Glaumbæ hafi
verið álitleg að því er varðaði húsakost staðarins.
Bærinn tekinn í umsjá og varðveislu Þjóðminjasafns-
ins og ekki hugsaður í framtíð sem prestsíbúð og úti-
hús öll að falli komin. Ég var fyrsta prestskaparár mitt
lítið í Glaumbæ, gisti þó gamla bæinn þónokkrar næt-
ur, en hélt annars til út á Sauðárkróki hjá móðursystur
minni Stefaníu Amórsdóttur og manni hennar Sigurði
sýslumanni. Þeim hjónum átti ég margt gott upp að
unna.
Ari síðar, 1944, var farið að huga að byggingu
prestsseturshúss í Glaumbæ. Og á þjóðhátíðinni á
Þingvöllum kvæntist ég í Þingvallakirkju Ragnheiði
Margréti Ólafsdóttur, dóttur Olafs Ágústs Gíslasonar
stórkaupmanns og konu hans Ágústu Þorsteinsdóttur.
Og nú þegar ég nefni tengdaföður minn rifjast upp
fyrir mér atvik sem átti sér stað í stjómmálaþjarkinu.
Það var á framboðsfundi, trúlega haustið 1959, að
Skúli Guðmundsson, sá mæti maður, kvartaði sárlega
yfir heildsölunum í Reykjavík og öllu þeirra fram-
ferði. Ég sté í stólinn næst á eftir Skúla og sagði: „Þú
þarft ekki Skúli að lýsa heildsölunum fyrir mér, ég
þekki þá, því ég er kvæntur heildsaladóttur úr Reykja-
vík“. Skúli minntist ekki framar á heildsalana, sjálf-
Sjö Gunnarar
Frá vinstri: Gunnar Gunnarsson Gunnarssonar,
fyrir framan hann er Gunnar sonur séra Gísla í
Glaumbæ, þá Gunnar Gunnarsson og íyrir framan
hann Gunnar sonur Margrétar í Grindavík, þá
Gunnar Stefánsson Gunnarssonar, Atli Gunnar
sonur Arnórs í Glaumbæ og síðast ættfaðirinn
sjálfur.
sagt af tillitssemi við mig.
Hvenær byrjaðir þú að skipta þér af pólitík?
„Það var á háskólaárunum. Ég var í Vöku félagi
lýðræðissinnaðra stúdenta, og formaður um skeið, og
átti sæti í stúdentaráði sem fulltrúi félagsins. Síðan er
það ekki fyrr en 1953 að ég skipaði 2. sæti á lista
Sjálfstæðisflokksins í Skagafirði. Það var fyrst og
fremst fyrir áeggjan Jóns á Reynistað og fleiri flokksfé-
laga minna að ég gaf kost á mér að vera á framboðs-
listanum, en áhugi var takmarkaður.
Nýliðinn rengdi forsætisráðherrann
Svo sem venja var voru haldnir framboðsfundir víða
í héraðinu og fyrsti fundurinn að þessu sinni var haldinn
í samkomuhúsinu í Haganesvík. Þá hittist svo á að Jón á
Reynistað, efsti maður listans, var veikur og gat ekki
mætt á fundinn. Kom því í hlut minn að halda uppi merk-
inu og með mér í för var Gísli Gottskálksson bóndi og
kennari í Sólheimagerði, traustur maður og gegn. Þama
lenti okkur aðeins saman mér og Steingrími Steinþórs-
syni sem þá var forsætisráðherra. Steingrímur kvartaði
yfir samstarfinu við sjálfstæóismenn, landbúnaðurinn
nyti ekki stuðnings þeirra og þá ekki samvinnufélögin,
sem meðal annars kom fram í því að ekki fengjust flutt
inn ný tæki og vélar til landbúnaðarstarfa. Ég hafði í fór-
um mínum haldbærar upplýsingar um innflutning á ýms-
um landbúnaðartækjum og vélum og gat með tölum sýnt
fram á að ráðherrann færi ekki með rétt mál. Á næsta
fúndi sem haldinn var á Hofsósi tók Steingrímur svo
klerkinn til bæna. Annars kom okkur Steingrími yfirleitt
vel saman.
Gat vel hugsað mér að víkja fyrír Jóni á
Akri
Síðan er ég aftur í 2. sæti í kosningunum 1956, næst-
ur á eftir Jóni á Reynistað. Þegar kemur til kosninga 1959
hættir Jón á þingi og ég flyst upp í efsta sætið. Það var
kosið tvisvar þetta ár vegna breytinga á kjördæmaskipan.
Þeir atburðir höfðu gerst vestur í sýslu að Jón á Akri
hafði fallið út af þingi fyrir Bimi Pálssyni á Löngumýri.
Það voru uppi raddir um að Jón á Akri ætti samt að leiða
listann fyrir sjálfstæðismenn um haustið, en skoðanir
voru mjög skiptar. Meira að segja þeir sem verið höfðu
sterkustu stuðningsmenn Jóns í langa tíð voru mótfalln-
ir því og ég fékk m.a. tvo mektarmenn frá Blönduósi í
heimsókn í Glaumbæ, sem hvöttu mig mjög tilþess að
gefa ekki eftir efsta sætið, en undir niðri gat ég vel hugs-
að mér að gefa það eftir til Jóns á Akri, sem mér reynd-
ist hinn mesti heiðursmaður og var þjóðkunnur þingskör-
ungur. Til þess kom ekki þar sem kjördæmisráðið ákvað
að svona skyldi þetta vera“.
Síðan hættir þú á þinginu 1974. En hvemig var það,
var fólk ekkert mótfallið því að þú stundaóir þing-
mennsku með prestskapnum?
„Það var misjafnt álit á því. Ég heyrði það aldrei frá
mínum flokksfélögum í prestakallinu. Ég man bara eftir
einni manneskju sem hafði eitthvað vemlega út á það að
setja, mikilli framsóknarkona hér í prestakallinu sem
þótti það ekki við hæfi“.
Þegar Gunnar var ynntur eftir því hvort eitthvað væri
honum öðm fremur minnisstætt frá þingtímanum segir
hann:
„Nei ekki er nú mikið. Hörmungaratburðurinn mikli
líður mér að sjálfsögðu aldrei úr minni, þegar ráðherra-
bústaðurinn á Þingvöllum brann 7. júlí 1970 og í bmnan-
um fómst Bjami forsætisráðherra og Sigríður kona hans
og bamungur dóttursonur. Þessar fregnir bámst okkur
fjárveitingamefhdarmönnum þegar við vomm á ferð um
Vestfirði og vomm staddir í Bjarkarlundi.
Það var mikið talað í þinginu þá eins og núna. T.d.
urðu umræður um EFTA málin langdregnar. Engin
frægðarverk get ég talið upp sem eftir mig liggja ffá þing-
mennskunni og Bjöm á Löngumýri lét að því liggja ein-
hvem tíma á framboðsfundi, að það eina sem lægi eftir
mig væri brúin sem ég fékk byggja yfir Húseyjarkvísl-
ina svo að kýmar í Glaumbæ kæmust í hagann. Kannski
er þetta rétt hjá Bimi. En ég kynntist mörgum ágætis-
mönnum í þinginu. Mönnum eins og Bjama Benediks-
syni sem ég mat ákaflega mikils og Eysteini Jónssyni
kynntist ég allvel. Eysteinn var forseti Alþingis á sama
tíma og ég var fyrsti varaforseti neðri deildar, þannig að
okkar leiðir láu alloft saman er ræða þurfti þingstörfin.
Eysteinn var mætur maður svo og Ólafúr Jóhannesson.
Ég man að eitt sinn er við félagamin Pálmi, Eykon og ég
vomm á fundahaldi hér í héraðinu, að á Ketilási töluðu
á undan mér bæði Pálmi og Eykon og Fljótamenn klöpp-
uðu lítið fyrir þeim. En eftir að ég hafði gasprað eitthvað
í ræðustóli klöppuðu þeir heilmikið. Síðan hefur mér
alltaf þótt vænt um Fljótamenn og það dró ekki úr því eft-
ir að ég var prestur þeirra um skeið,“ sagði Gunnar, og nú
fannst okkur nóg komið og slógum bominn í viðtalið.