Feykir - 10.05.2000, Blaðsíða 4

4 FEYKIR 18/2000
„Það bara gleymist ef
það er ekki ánægjulegt
og skemmtilegt“
segir Ingvar Gýgjar Jónsson fyrrverandi byggingarfulltrúi
„Það er nú býsna margt sem kemur í hugann þegar maður minnist
þessa skemmtilega tíma í þessu fjölbreytta starfi. Það var vissulega
gaman að fá tækifæri að kynnast þessu ágæta fólki á öllu Norðvest-
urlandi, en mitt stafssvæði náði lengst af yfir þessar fjórar sýslur,
Skagafjörð, Húnavatnssýslur og Strandir. Ég held ég hafi komið á alla
bæi þar sem einhverjar bygginarframkvæmdir áttu sér stað, og líklega
hefur eitthvað verið framkvæmt á öllum jörðum á þessu svæði. Það
var gaman að verða vitni að þessari framkvæmdagleði hjá fólkinu og
gistrisninni allri sem var svo stórkostleg . Mér finnst að samskiptin
hafi verið ánægjuleg við alla, því það er nú yfirleitt þannig með þess-
ar örfáu undantekningar, að það bara gleymast ef það flokkast ekki
undir að vera ánægulegt eða skemmtilegt. Og núna þegar ég er hætt-
ur þá finnst mér náttúrlega sérstaklega ánægjulegt að jafn ágætur
maður og Jón Öm Bemdsen, sænsk menntaður verkfræðingur, skuli
taka við starfi mínu. Það er líka full ástæða til að þakka honum gott
samstarf þann tíma sem við höfum unnið saman og óska honum vel-
famamaðar”, segir Ingvar Gýgjar Jónsson sem lét af starfi bygging-
arfulltrúa Skagafjarðar og áður alls Norðurlands vestra, 1. apríl sl. eft-
ir að hafa gengt þessu starfi í rétt rúm 40 ár.
„Ég tók við starfinu 1. júlí 1959 og
var þá búinn að vinna við trésmíðar um
nokkurn tíma. Þar af tvö sumur út um
sveitir, en síðan í Reykjavík og í radar-
stöðvunum, hjá sambandsfyrirtækinu
Regin hf., og var þar í nokkur ár. Þar á
meðal á Straumnesfjalli vestur við Aðal-
vík á Homströndum.”
Og var ekki ævintýraleg að vera þar?
„Jú jú það var útilega, ég fór ekki af
staðnum einu sinni í sjö mánuði, frá því
í byrjun september 1955 þar til í byrjun
apríl árið eftir. Þegar ég lít til baka þá
finnst mér að það hafi nú verið nokkuð
hrikalegt að vera þarna að vetrinum.
Þetta voru ákaflega sérstakar aðstæður,
og við tókum að okkur fimm „vaktina”
svokölluðu að vera þarna yfir jólin og
áramótin. Við vorum þama við gæslu-
og eftirlitsstöif á annan mánuð og því
fylgdi m.a. að annast viðhald á húsum
s.s. vegna skemmda af orsökum veðurs,
en þama uppi gat veðurhæð orðið mikil
og alltaf var eitthvað að fjúka. Já það má
segja að í einum veðurhamnum hafi
rnunaði litlu að við fykjum allir.
Þarna var ráðskona sem sá um mat
fyrir okkur. Hún slasaðist reyndar á leið-
inni út til okkar og það var ekki hægt að
sækja hana vegna veðurs fyrr en eftir
áramót. Það var á leiðinni frá Hnífsdal í
óvenju slæmu veðri sem óhappið varð
og það gerði sér enginn grein fyrir því,
og hún ekki sjálf heldur, hvað hún var
rnikið slösuð. Hún var sett í land á Látr-
um og var flutt upp á fjall eins og aðrir.
Ingvar Gýjar stundaði nokkra vetrarparta nám í endurmenntunardeild
Háskóla íslands. Hér er hann að legga upp í eina slíka ferð suður.
Ingvar Gýgjar segist vera hlaðinn störfum þó svo að hann sé formlega
hættur að vinna. Hér er hann að grúska á bókaloftinu.
Allir héldu að hún væri handleggsbrot-
inn, en þegar hún komst loksins undir
læknishendur eftir tæpan mánuð, þá var
hún úr axlarlið.”
- En þegar þú varst að byggja á
Gilsbakka fyrir Hjörleif Jónsson, var
það ekki þá sem hann orti greinargerð
með umsókn þinni til ráðuneytisins
um leyfi til jeppakaupa. Og þar
koniu m.a. fyrir þessar gullvægu setn-
ingar. „Fork og reku frá sér þeytti og
fram í dali á sprettinum”?
„Ég var í hálfan mánuð á Gilbakka
við að byggja og það var nokkuð síðar
sem Hjörleifur orti þessi áhrínisorð og
ég kallaði hann alltaf kraftaskáldið eftir
þetta, því ég fékk veitingu fyrir svoköll-
uðum jeppa, sem að voru nú kallaðar
landbúnaðarbifreiðar á þessum tíma, en
hann sýndi fram á það í sínu ljóði að ég
ynni fýrir bændur.”
- Fjörutíu ár eru talsverður tími í
starfi. Hvað einkennir þennan tíma að
þínu mati?
„Breytingar miklar. Þegarég byrja þá
var mitt starfssvæði, frá Geirólfsgnúp í
vestri að Sauðanesi við Siglufjörð, þá
voru öll þorp meðtalin nema ekki lög-
giltir verslunarstaðir. En þá var nú reynd-
ar byggingarreglugerð einfaldari og
minni en hún er í dag.
Nyrst á Ströndunum fór ég vestur að
Dröngum í Ameshreppi, norður undir
Geirólfsgnúp, en það var allt komið í
eyði þar fyrir norðan. A Dröngum bjó
þar þá sá landsþekkti maður Kristinn
Jónsson sem síðast var í sjónvarpinu
bara í gær eða fyrradag. Þangað fór ég
oftar en einu sinni og alltaf á bát frá
Hólmavík eða Kaldraðanesi, og fórum
þá á Gjögur eða Ingólfsfjörð. Það voru
bændur á Ingólfsfirði sem ráku þennan
bát, bræðumir Gunnar og Ingólfur Guð-
jónssynir og með þeim var oft einn á-
gætur maður sem flutti nú hingað síðar
og er látinn fyrir nokkmm ámm, Benja-
mín Jónsson frá Seljanesi seinna bóndi á
Stóm - Reykjum í Fljótum og var bróð-
ir hann Kristins á Dröngum. Það var
mikið ágætis fólk þama. Þama var mað-
ur ferjaður á bát á milli fjarða og staða
og verkefni manns þá var fyrst og fremst
að staðfesta og gefa út vottorð til
Teiknistofu landbúnaðarins, svo að
menn fengju lán út á byggingamar. Eft-
irlit með framkvæmd bygginga á þeim
ámm var ákaflega lítið.
Starf byggingarfulltrúans á þessum
tíma var ákaflega sérstakt og það var
krefjandi að því leyti að maður var eins
og sjómaður, ekki heima kannski í allt að
mánuð þegar maður fór vestur, þannig
að heimilishaldið lenti allt á konunni.
Ég var burtu yfir sumarið meira og
minna.”
- Hvernig fór þá með heyskapinn
og búið á Gýgjarhóli?
„Faðir minn og mín fjölskylda sá um
það. Ég var lítið við búskap sjálfur, ég
var „búskussi” alla mína tíð. Þetta lenti
allt á konunni og mínu fólki, bróðir minn
Jón var þama heima yfir sumarið. Þá var
hann menntaskólakennari á Akureyri,
var þar í allmörg ár.”
- A árum áður var nú kannski ekki
eins mikill skilningur hjá mönnum að
byggingar væru gerðar til framtíðar
og maður hefur heyrt dæmi þess að
menn vildu gjarnan spara svolítið og
fannst ekki þörf á því að fara ná-
kvæmlega eftir teikningunum. Varstu
var við þetta?
„Já það kom ákaflega oft fyrir sem
eðlilegt er að framkvæmdaraðilinn,
byggjandinn, sá sem átti að kosta bygg-
inguna, að hann hafði aðra skoðun á
framkvæmdinni og málinu heldur en sá
teiknaði eða hannaði, bæði hvað varðaði
burðarþol, útlit og fleira. Smekkur
manna er misjafn. Þá vom nú ekki ákaf-
lega margir í þeiiri löggiltu stétt sem nú
er og heita arkitektar, en það má segja að
þeir hafi „löggiltan smekk”. En jjeir sem
voru að byggja töldu sig meiga ráða
töluvert útliti og burðarþoli og fleim,
þannig að það komu oft upp athyglis-
verðar, lærdómsríkar og sérstaklega
skemmtilegar umræður. Sem betur fór
vom ekki oft stór deilur um þessi atriði,
en nokkur málaferli risu þó og tóku sum
nokkúr ár.
A þessum fyrstu ámm mínum í starf-
inu um og upp úr 1960, urðu rniklar
breytingar og framfarir á flestum svið-
um. Það varð bylting, ég held að sé hægt
að orða það þannig. Allt stækkaði, vélar
stækkuðu og byggingar þar með, túnin
stækkuðu og búin stækkuðu. Þeir sem
vom með verkstæðisbyggingar og bygg-
ingar sem vom háðar þessum iðnaði, þar
var gjörbreyting líka.”