Feykir - 07.06.2000, Blaðsíða 6

6 FEYKIR 21/2000
Hagyrðingaþáttur 297
Heilir og sælir lesendur góðir.
Mig langar að byrja á að biðja ykk-
ur um upplýsingar um höfund að þess-
ari ágætu vísu.
Meðan ævin endist mín
eg skal vera glaður,
elska hesta, víf og vín
og vera drykkjumaður.
Kolbeinn Kollafjarðarskáld hefur
verið í svipuðum hugleiðingum þegar
hann orti svo.
Þegar lífssund lokast flest
langar naprar vökur,
mér hefur yljað mest og best
meyjar hestar og stökur.
Sá kunni vfsna- og bátasmiður
Brynjólfur Einarsson í Vestmannaeyj-
um starfaði á efri árum við að fara í
sendiferðir fyrir sjúkrahúsið í Eyjum.
í einni slíkri ferð mun hann hafa ort
svo.
Bæði reitir rukkarinn
ríkismenn og fátæklinga.
Hann er nú að heimta inn
hlandskuldir og blóðpeninga.
Eitl sinn heyrði Brynjólfur bjarg-
veiðimenn kvarta yfir þjófnaði á fýl-
seggjum. Sá sem hvað háværast lét yfir
þessum glæp, hafði reyndar helgina á
undan stolið lögreglubil staðarins. Um
þessa frjálslegu tilfærslur eigna orti
Biynjólfur.
Hugar mér vekur víl
að verða að umgangast skríl.
Einn stelur eggjum og fýl
annar fógetans bíl.
Ég held það hafi verið Rósberg G.
Snædal sem orti svo.
Ljúfar mundir lagði á sprund
lífs á stundum glöðum.
Rýrt með pund, en létta lund
lék á hundavöðum.
Meyjan þiggur hopp og hí
holds á tryggum grunni.
Minna liggur efni í
yfirbyggingunni.
Undir prédikun hjá láróma presti
yrkir Rósberg.
Rífur ekki rómur þinn
rjáfur kirkjuþaka.
Viljann fyrir verknaðinn
verður guð að taka.
Þegar ríkisstjóm Gunnars Thorodd-
sen tók við völdum orti Rósberg.
Gunnar skartar glæst með lið
Geiri margt á hyggur.
Nú er svart því „sjálfstæðið”
sundur partað liggur.
Trúlega hefur það verið um ein-
hverju aðra ríkisstjóm sem Steingrím-
ur Baldvinsson í Nesi orti svo.
Mætti landi og lýð til bóta
leggja af mörkum nokkra fóm.
Til árs og friðar ætti að blóta
okkar kæm ríkisstjóm.
Og tvær vísur enn eftir Steingrím.
Laxá yrkir ljóðin dýr
lífið er hennar vinur,
en gróðurinn leir-guð fljótsins flýr
og flóinn þungann stynur.
Laxá öllum elfum meir
elska ljóðasvanir,
en fljótið líka lofa þeir
sem leimum em vanir.
Geta lesendur gefið mér einhverjar
upplýsingar um næstu vísu, sem ég
lærði fyrir nokkuð mörgum ámm.
Á íslandi þótt oft sé kalt
og æmar drepi horinn,
ferskeytlumar fljúga um allt
sem fiðrildin á vorin.
Kristján Jónsson frá Snorrastöðum
mun hafa ort þessa.
Hörpusláttur ljóðs og lags
leikur dátt í þjóðarmunni.
Oskaháttur óms og brags
á sinn mátt í ferskeytlunni.
Talsverð umræða hefur verið nú
undanfarið um forsetakosningar. Síðast
þegar þær fóru fram var æði misjafnt
mat manna á hver skyldi hreppa það
hnoss. í þeirri umræðu orti Rúnar
Kristjánsson eftirfarandi vísur.
Yfirklíkan er á glóðum
Olaf Ragnar vill hún síst.
Hann er verri hundi óðum
hennar mati svo er lýst.
Launráð sín hún saman vefur
sólgin ntjög í auð og völd.
Skítlegt eðli og illt hún hefur
ygglir sig á bak við tjöld.
Vön er hún um vansa að dylgja
vita menn um siðinn þann.
En henni mun ei fólkið fylgja
fremur en þegar Asgeir vann.
Kristbjörn Benjamínsson á Kópa-
skeri yrkir svo.
Ymsir búa köld við kjör
kvik á vöngum tárin.
Sumra er kæti að ýfa ör
aðrir græða sárin.
Eftir að hafa litið til baka sendir
Kristbjöm þessa kveðju.
Lengi hafa má í minni
margt af því sem liðið er.
Augnablik af ævi þinni
einu sinni gafstu mér.
Þá langar mig að biðja lesendur að
senda nú þættinum svolítið af efni ef
þeir vildu vera svo vænir að hafa sam-
band. Gott er að enda með þessari fal-
legu bæn eftir Kristbjöm.
Gefðu mér Drottinn gáfur og sýn
að greina það fegursta og besta,
svo hér eftir megi ég heilræðin þín
í huga mér geyma og festa.
Veriði þar með sæl að sinni.
Guðmundur Valtýsson, Eiríksstöðum,
541 Blönduósi, sími 452 7154.
Sigurjón Runólfsson T
fyrrverandi bóndi á Dýrfinnustöðum
Sigurjón var fæddur 15.
ágúst 1915 á Dýrfmnustöðum.
Hann lést 27. maí s.l. á Sjúkra-
húsi Skagfirðinga á Sauðár-
króki. Foreldrar hans vom Run-
ólfur Þorbergur Jónsson bóndi á
Dýrfinnustöðum, f. 25. mars
1881 á Stóm-Ökmm í Blöndu-
hlíð, d. 23. mars 1937 á Dýr-
finnustöðum og kona hans
María Jóhannesdóttir, f. 16. apr-
íl. 1892 á Sævarlandi í Skefils-
staðahreppi, d. 24. júní 1986 á
Sjúkrahúsi Skagfirðinga á
Sauðárkróki.
Sigurjón ólst upp hjá for-
eldrum sínum og varð fyrir-
vinna fjölskyldunnar innan við
tvítugt því faðir hans mátti heita
óvinnufær nokkur síðustu ævi-
árin. Sigurjón lauk tilskyldu
bamanámi í farskóla Akra-
hrepps, en fór síðan í Hólaskóla
og lauk þaðan prófum vorið
1940. Hann kvæntist 4. júlí
1963 í Hofsstaðakirkju Sigríði
Guðnínu Eiríksdótturfrá Karls-
stöðum í Ólafsfirði f. 13. nóv-
ember 1927. Foreldrar hennar
voru Eiríkur Jónsson og Fróðný
Asgrímsdóttir bændur á Karls-
stöðum.
Sigurjón og Sigríðureignuð-
ust tvær dætur. Andvana stúlku-
bam 6. júlí 1964 á Dýrfmnu-
stöðum og Önnu Maríu f. 2.
apríl 1966 á Dýrfmnustöðum.
Hún starfar sem markaðsfulltrúi
hjá Pennanum í Reykjavík.
Aður átti Sigríður dóttur með
Birni Runólfssyni bróður Sigur-
jóns. Er það Guðbjörg f. I. des-
emberl961 viðskiptafræðingur
hjá Iðntæknistofnun. Maður
hennar er Jón Valur Gíslason
rekstrarfræðingur, þau eiga tvö
böm. Auk þess ólu Sigurjón og
Sigríður upp Eirík Jónsson f.
29. mars 1957 hestamann í Sví-
þjóð, kona hans er Mena Jóns-
son Engström.
Sigurjón var bóndi á Dýr-
finnustöðum 1937-1997. Þá
varð hann að hætta búskap
vegna heilsubrests og flytja til
Sauðárkróks. Útför Sigurjóns
fór fram frá Hofsstaðakirkju
laugardaginn 3. júní að við-
stöddu fjölmenni.
Bjöm á Framnesi segir svo í
afmælisávarpi, sem hann flutti
vini sínum fimmtugum: „Run-
ólfur á Dýrfinnustöðum var
lengst af sæmilega efnaður,
enda var dugnaður hans frábær
og hygginn var hann að sama
skapi, en er heilsan bilaði og
hann hætti að geta unnið ásamt
vaxandi ómegð, því bömin
urðu tólf, gekk nokkuð mikið á
efni hans. Vorið sem Runólfur
dó, kom oddviti Akrahrepps til
mín og bað mig að fara með sér
upp í Dýrfmnustaði. Hann áleit,
að það væri vonlítið að fjöl-
skyldan bjargaðist fjárhagslega.
Ætlaði hann þvf að tala við Sig-
urjón um þetta. Ég orðlengi
ekki um samræður. Þar mætt-
um við ekki öðm, en bjartsýni,
kjarki og karlmennsku, auk ein-
lægri tryggð við heimilið og
fómarlund. Hann sagðist taka
að sér forystu fyrir heimilið og
myndi leggja alla sína krafta í
að vinna það starf... Ég þarf
ekki að segja söguna lengri, þið
þekkið hana öll. Sigurjón leysti
sitt starf á þann hátt, að betur
verður ekki á kosið.”
Vorið 1937 þegar Sigurjón
tók að sér hið ábyrgðarmikla
starf, aðeins 21 árs, vom Dýr-
finnustaðir í eigu annarra. Þar
vom öll hús úr torfi og ræktun
túns ekki hafin. Bústofn var lít-
ill, hafði dregist saman vegna
heilsuleysis Runólfs og skuldir
höfðu myndast hjá kaupmanni.
Útlitið var því ekki bjart, en
dugnaðinn, áræðnina og bjart-
sýnina vantaði ekki hinn unga
bónda sem nú réðst fram á völl-
inn og vann fullan sigur. Hann
sneri strax vöm í sókn, því vor-
ið 1938 keypti hann 1/4 í jörð-
inni og ári seinna hálflenduna
af Sigurlaugu á Framnesi og
árið 1944 eignaðist hann af-
ganginn. Þá hafði hann þegar
hafist handa við endurreisn
peningshúsa og fyrir 1950 hafði
hann byggt öll útihús og íbúðar-
hús úr steini, hafið ræktun og
girt landið að hluta. Þá þegar
vom Dýrfmnustaðir orðnir með
myndarlegustu býlum í Skaga-
firði. Það má nærri geta, að oft
hefúr vinnudagurinn verið lang-
ur hjá Sigurjóni, enda sagði
hann mér einhvemtímann, að á
þessum ámm hefði hann um
sláttinn verið að fram um mið-
nætti „og sfðan reyndi maður
að læðast út ekki seinna en um
fjögurleytið til að nota rekjuna
við sláttinn. Maður var alltaf í
undirballans með tíma” bætti
hann við.
Jafnframt búskapnum stund-
aði Sigurjón vinnu utan heimil-
is í ríkum mæli, allt fram undir
1970. Á ámnum milli 1940-
1950 vann hann t.d. töluvert við
vegagerð hjá Gísla Gottskálks-
syni, var hann þá jafnan aðal
kanthleðslumaður og gekk vel
undan karli, að sögn þeirra er
muna.
Sigurjón byggði öll sín hús
sjálfur, auk þess byggði hann
fyrir Pálfna bróður sinn í Hjarð-
arhaga. Á sjöunda áratugnum
byggði hann fjós og hlöðu bæði
á Þverá og Grænumýri, svo fátt
eitt sé nefnt. Bjöm á Framnesi
hefur enn orðið í fyrmefndu á-
varpi sínu. „Enginn á jafnmörg
handtök hjá nágrönnum sínum
og Sigurjón. Ef stórt átti að
vinna hér á bæjum, var leitað til