Feykir - 01.11.2000, Page 4

4 FEYKIR 37/2000
„Heyrist oft hressilega í mönnum þegar
þolinmæði þeirra er á þrotum“
segja Sveinn Anton og Ágúst skipverjar á Málmey sem vilja létta dagskrána á Langbylgjunni
Sveinn Anton Jónsson og Ágúst Marinósson skipverjar á Málmey, en þeir
eru forkólfar fyrir áskorun til Rúv um að bæta Langbylgjudagskrána.
„Já það er alveg óhætt að segja það
að mórallinn um borð fari oft eftir
því hvað er í útvarpinu. Það heyrist
oft í einum skipverjanum, Sigga
Kára, „nú það er að koma helgi”, og
þá meinar hann dagskrána á Lang-
bylgjunni, en hún er ennþá verri um
helgar en á virkum dögum”, segir
Sveinn Anton Jensson skipverji á
Málmey en hann er ásamt Agústi
Marinóssyni í forustu fyrir því að
áhafnir flotans sameinist í hvatningu
til forsvarsmanna Ríkisútvarpsins
um að bæta dagskrá Langbylgjunn-
ar. Sjómönnunum fínnst Langbylgj-
an vera með alltof þungt efni. Klass-
ísk tónlist allsráðandi í dagskránni
og mikið um endurtekna þætti, sem
séu óþolandi fyrir þá sem standa
vaktir bæði seint og snemma.
„Ef maður er á nætur og dagvakt þá
sleppur þetta sæmilega, en afleitt á
morgun- og kvöldvöktum. Þetta er
óþolandi sumt af þessu efni sem þeir
hafa verið að senda út. Um daginn
hlustaði ég tvisvar á hundleiðinlegan
viðtalsþátt og svo voru þeir í haust með
fjóra þætti af einhverri vindhátíð í
Reykjavík”, segir Sveinn.
„Eg veit ekki hvað þeim kemur til
að halda að við sjómenn séum eitthvað
sérstaklega náttúraðir fyrir klassíska
tónlist, og ef við hefðum nú smekk fyr-
ir hana, þá er náttúrlega vonlaust að
njóta þessarar tónlistar í skarkalanum
sem er við vinnuna úti á sjó. Þetta er
engan veginn tónlist sem hentar vinn-
andi fólki. Mér skilst að séu líka ein-
hverjir sveitabæir sem ná ekki öðru en
Langbylgjunni, en maður hefði þá
haldið að það fólk vildi frekar hlusta á
Álftagerðisbræður eða einhverja
þannig tónlist”, segir Ágúst.
, Já það heyrist oft hressilega í mönn-
um þegar þolinmæði þeima gagnvart út-
varpinu er á þrotum. „Það væri réttast að
henda helvítis hátalamum í sjóinn”,
sagði Nonni Alla þegar sonfonían var að
ær'ann. Eg veit ekki um einn sem er
ánægður með þetta og það er náttúrlega
grundvallaratriði að menn hafi einhverja
góða dægurtónlist til að dreifa huganum
við vinnuna á dekkinu”, segir Sveinn.
Ágúst segir að sjómönnunum hafi
skilist það á sínum tíma þegar Lang-
bylgjusendi á Gufuskálum var komið
upp að nú ætti að koma upp sérstöku
útvarpi fyrir sjómenn, enda væri um
mjög stóran hóp að ræða sem þyrfti á
útsendingum Langbylgunnar að halda,
sjálfsagt milli tvö og þrjú þúsund
manns, áhafnir allra úthafsveiðiskip-
anna, fragtskipa, varðskipa og rann-
sóknarskipa.
„Þegar við erum komnir 40-50 míl-
ur út þá hverfur FM sambandið og úr
því verðum við að treysta á Langbylgj-
una. Það er okkur óskiljanlegt afhverju
dagskráin er svona uppbyggð. Það
væri auðvitað réttast að gerð yrði könn-
un á smekk sjómanna fyrir útvarpsefni,
en ég er ekki í nokkrum vafa um að
það sem sjómenn vilja er meira léttara
efni af Rás 2 og við emm líka mjög
mikið fyrir góða spjall- og viðtalsþætti,
þó okkur finnist óþarfi að endurtaka
þá. Við viljum meina að það geti varla
verið mikið mál fyrir þá hjá RÚV að
laga dagskrána og sníða hana meira að
þörfum sjómanna”, sagði Ágúst Mar-
inósson.
Það skal í þá annað hvort í dúr eða moll
Á heimasíðu Krókur.is/Hrappur, en
svo kallar Sveinn Anton sína heima-
síðu, er ýmislegt efni, svo sem tengt
baráttunni fyrir bættri dagskrá á
Langbylgunni. Þar er m.a. grein eftir
Ágúst Marinósson, og birtast hér
glefsur úr henni.
RÚV hefur þótt vera fremur íhalds-
samt þegar dagskráin er annars vegar.
Ekki man ég nákvæmlega hvenær Rás
tvö hóf útsendingar, en líklega em ein
fimmtán ár síðan. Þótti það mikil fram-
för ekki síst fyrir yngra fólk sem var
langþreytt á tónlistarsmekk þeirra sem
réðu ríkjum hjá útvaipinu. Síðan út-
varpstöðvum fjölgaði hef ég gmn um
að fólk undir fímmtugu hlusti ekki á
dagskrá Rásar eitt, nema í neyðartil vikum.
Dagskrá RÚV er send út á FM
bylgjum, báðar rásir. Nást þær sending-
ar um meginhluta landsins. Hefur mér
verið sagt að innan við eitt hundrað
manns með fasta búsetu nái ekki FM
sendingum á landinu sjálfu. Þessar
sendingar nást einnig á flestum gmnn-
miðum hringinn í kring um landið og
víðast hvar út undir fjömtíu til fimmtíu
mflur frá landi. Á nokkmm stöðum em
þó eyður þar sem illa eða ekki heyrist í
útvarpi. Dagskráin er einnig send út á
Langbylgju þar sem blandað er saman
efni af báðum rásunum.
Nú er það svo að töluverður hluti
fiskiskipaflotans er að veiðum utan við
áðurnefnd mörk. Stór hluti togaraflot-
ans, loðnuskipin, djúprækjuskipin og
kolmunnaskipin að ógleymdum flutn-
ingaskipum. rannsóknarskipum og
varðskipum. Flest eru þetta stór skip
með fjölmennar áhafnir í ferðum sem
standa vikum og mánuðum saman. Má
í því sambandi nefna veiðar á fjarlæg-
um miðum eins og Barentshafi, Flæm-
ingjagrunni og fleiri hafsvæðum. Þarna
em einhver hundmð manna að staðaldri
á fjarlægum slóðum þar sem FM send-
ingar RÚV ná ekki til.
Eini möguleiki þessa fólks að heyra
í útvarpi, er að hlusta á langbylgjusend-
ingar RÚV. Eftir að nýir sendar vom
settir upp á Gufuskálum og Eiðurn hafa
skilyrði stórbatnað. Má segja að mann-
sæmandi útvarpsskilyrði séu á flestum
hafsvæðum við landið og víða á fyrr-
nefndum úthafssvæðum.
Það er bara einn galli á gjöf Njarð-
ar. Dagskráin sem sjómönnum er boð-
ið upp á hentar þeim ekki að öllu leyti.
Hvaðan kemur forráðamönnum RÚV
sú viska að sjómenn séu öðmm lands-
mönnum fremur náttúraðir fyrir sígilda
tónlist? Hvað kemur jreim til að halda
að sjómenn vilji fremur hlusta á dag-
skrá Rásar eitt en Rásar tvö? Undirrit-
aður hefur verið á sjó í fimmtán ár og
alltaf er það jafnsígilt hjá sjómönnum
að skeyta skapi sínu á „Gufunni” fyrir
lélega dagskrá
Þegar nýi sendirinn á Gufuskálum
var tekinn í notkun var talað um að
senda ætti út svokallaða sjómannadag-
skrá á langbylgjunni. Ef núverandi fyr-
irkomulag á að gilda sem sjómannaút-
varp þá tel ég vera kominn tíma til að
biðja Guð að hjálpa sér.
Á nóttunni er sent út á Langbylgju,
létt tónlist og endurteknir spjallþættir af
báðum rásum. Eftir það er útvarpað
efni sitt á hvað af báðum rásum allan
daginn. Skiptingaremómarkvissar og
stundum er skipt inni í miðjum þætti.
Það sem vekur mesta óánægju meðal
sjómanna sem em tnílega stærsti hlust-
endahópur Langbylgjunnar, em útsend-
ingar á svokallaðri sígildri tónlist, meira
og minna allan daginn Þetta er ýmiss
konar tónlist, harmonikkutónlist, tón-
list frá fyrri öldum, ópemr, atómtónlist
nútímatónUst, bara að nefna það. Mest
af fyrmefndri tónhst á það sammerkt að
til þess að njóta hennar þarf fólk að vera
menntað í tónlist og kunna að hlusta og
hafa næði til að hlusta Flestir sjómenn
hafa því miður ekki hlotið slíka mennt-
un og ekki er fyrirhugað að taka upp
slíkt nám í Slysavamarskóla sjómanna.
Steininn tekur úr þegar slíkir þættir
frá deginum em svo endurteknir eftir
miðnætti. Slík endurtekning á þessari
tonneltu og stundum óskiljanlegu tón-
list minnir mig stundum á sígildu skop-
söguna um skítkokkinn sem heyrist
tauta yfir eiturbrasinu sínu: Það skal í
þá, það skal í þá!
Flestir sjómenn á vinnsluskipum
dvelja að mestu leyti á vinnsluþilfari á
sínum vinnuvöktum allan sólarhring-
inn. Flestir hafa heymarhlífar með inn-
byggðum móttakara fyrir útvarp frá
skipinu. Útvarpið er þeirra tenging við
samfélagið. Það er þeim mikilvæg and-
leg afþreying í löngum og þreytandi
veiðiferðum. Að útvarpa slíkri tónlist
fyrir þennan þjóðfélagshóp í þeim mæli
sem gert er, flokkast undir andlegar
misþyrmingar á þeim sem síst skyldi
vegna þess að við sjómenn getum ekki
skipt á aðra stöð, við höfum baraLang-
bylgjuna.