Alþýðublaðið - 29.10.1924, Blaðsíða 3

ALfcYÐlBLAÐIÐ
dregolr fram og þeim síðan
vikið úr embættum, en aðrir
ónpiltir skipaðlr í þeirra stað,
óg feiðan verði banniögin gerð
hrein og undantekningarlaus
bannlög, þvi að þess þart þjóðin
bæði siðlega og tjárhagslega.
Þjóð, sem selur fátækri alþýðu
mentun, þarf áfengisbannlög, en
jafnframt óspiita embættismenn.
Þess vegna krefst alþýða þess.
Sjö landa sýn.
----- . (Frh.)
14. Hansastaðurlnn þrlðji.
Ég stóö upp og kvaddi, þegar
þjónninn baföi gert mór grein fyrir
fánýti þess feikna-auös aö tölu-
gildi, er hann hafði fengið mór,
og gekk til náttstaðar míns með
íyrstu kynnin af Hansastaðnum
þriðja, stærsta, elzta og fjölmenn-
asta, sem á leið minni vaið.
í blaði, er stjóm fól. þýzkra próf-
arkaiesara gefur tít, ágtístblaðinu
í ár, er rætt um uppruna og
merkingu orðsins >hansa« og það
haft eftir fræðimanni einum í sögu
Hamborgar, J. L. v. Hesz að nafni,
er hér fer á eftir, án þess að vera
selt dýrara en það er keypt,
Margir állta, að >hansa< eða
>ansa«, eins og það var ritað í
œiðaldalatínu, þýði félag, sam-
band eða samningur. Aðrir halda,
að það só samruni tír orðunum
>an der See« (við sjóinn), en Hesz
þessi vill ekki fallast á það og
heldur, að það só á einhvern hátt
skylt nafninu Hans í þýzku og 1
norrænum mál> m. — Jornandea,
latneskur rithöfi idur á miðöldum,
segir frá því, að með Gotum hafl
auðugir menn og göfugir verið
nefndir >anses« en h hafi Róm-
verjar ekki bor ð fram. í þýzku
alþýðumáli sé ,hs as‘ stundum sam-
nafn: ríkur hans, heimskur hans.
Muni orðið >hans« skylt sögninni
>haben« (hafa), sem í mttrgum
þýzkum mállýzkum sé borið fram
>han«, og >hai deln< (verzla), á
lágþýzku >hanneln< og eignaríallið
>hans« í dönsku og sænsku. Enn
hafl verið >hansgreifar«, er úr-
skurðuðu í veizlunarmálum. í
gildamálinu var að >gjalda« oft
kallað >hanseln« en nú þýði það
að fara llla með, og það geti ríkir
menn leyft *ór. Sá, sem er ríkur,
þykist heilmikill >hans«. Alt þetta
bendir til eigna og á, að >hans<
þýði >ríkismaðt r«, og því sé
>Hansa-samband< og >Hansa stað-
ur< sama sem >ríkismanna sam-
band« og >riJrismanna-staður«.
Sjálfsagt hafa málfróðir menD eitt-
hvað við þeBsa sltýringu að athuga,
enda er það hór sett fremur til
skemtunar en ftóðleiks, en ein-
hverju kann lesandinn að þykjast
nær um orðið >hansa< éftir en
áður.
Hamborg er Hansa-staður og
var um langt skeið aðalborgin í
Hansa-bandalagiuu alkunna á 13.
til 17. öld. Bygg'Mst hún utan um
vígi, er reist v. r árið 808, og
varð þar biskuj: s-setur og síðar
erkiblskups. Var >ar biskup Ansgar
sá, er kristni k m á Norðurlönd,
svo sem kent ir í kristnisögu.
Gerðist Hambori mikil verzlunar-
borg með tíma um sökum legu
1?
Pappír alls konar.
Pappírspokar.
Kauplð þar, sam ódýrast ar!
Herluí Clausen.
Sími 39.
Hvera vegna
er bezt að auglýoa í Alþýðublaðinu?
Vegna þess,
að það er allra blaða mest lesið.
að það er allra kaupstaða- og dag-
blaða útbreiddast.
að það er lítið og þyí ávalt lesið frá
upphafi til enda.
að sakir alls þessa koma auglýsingar
þar að langmestum notum.
að þess eru dæmi, að menn og mál-
efni hafa boðið tjón við það að
auglýsa ekki í Alþýðublaðinu.
Hafið þér ekki lesið þetta?
sinnar, Liggur Hamboig eigi all-
skamt frá ejó á austurbakka
fljótsins Saxelfar, er kemur upp í
Risafjöllum og fellur norðvestnr
um Þýzkaland og út í Englands-
haf; er Saxelfur geng hafskipum
langt upp 1 land, og er Hainborg-
arhöfn í fljótinu. Voru þangað
| skipagöngur miklar fyrir stríð
: (1913 16 þús. hafskipa með alís
; 14 millj. smál.), en lögðust að
i mestu af í stríðinu; nú aukast
j þær aftur hröðum. Yar Hamboig
! mesta sjóverzlunarborg á megin-
i landi Norðurálfu og næststæreta
borg á Pýzkalanái. Saman við
Dan Griffiths: Höfuðóvinurinn
Menn segja, að þeir hafi ekki áhuga á stjórnmálum.
Þeir vilja heldur eyða tómstundum sinum i reyfara-
lestur, föndur i höndunum eða biósetur. Þeir botna
ekki i, til hvers stjórnmál eru. Þeir hafa ekki hugboö
um, aö nokkurt samband sé á milli atkvæðagreiðslu
og lifskjara þeirra. Þeim er hulin orsök þjáninganna.
Þá sviður ekki undan hlekkjunum, icm þeir bera.
Þeir greina ekki i sundur vini slna og óvini. Þeir
elska herra sina af þvi. að þeir þekkjr. þá ekki.
Þeir kyssa á hendurnarjjá böðlum sinum. Þeir kjósa
atvinnurekendurna á þingið og i sveitastjórnirnar
og ganga svo 1 vcrkamannafólögin til þess að leita
þar verndar fyrir afleiðingunum af sinu eigin athæfi.*)
Þeir hjálpa burgeisunum til valda og vandræðast
siðan út af atvinnuleysinu og baslinu. Þeir beita
ekki skynseminni. Þelr hugsa ekki.
*) Svo langt eru islenzkir verkamenn yfirleitt ekki
kDmnir. Þýö.
Vitanlega eru sjálfir burgeisarnir og þeirra nánustu
attaniossar 1 arðsnúnir andstæðingar. En þeir eru I
svo miklum minni hlnta, að einir út af fyrir sig
megna þeir i kkert.
Ef stéttab ráttan vwri barátta milli rikra og fá-
tækra, væri Jienni lokið fyrir löngu. En fjöldi fátækl-
inganna hefii skipað sér undir merki auðkýfinganna
i og þó nokk ir rikir menn tekið að sór málstað ör-
eiganna.
Auðugu stóttirnar, ræningjarnir, eru ekki verstu
S andstæðingainir. Hættulegustu andstæöingarnir eru
þeir, sem rændir eru, öreígarnir sjálfir. Eins og Ro-
l bert Tressall segir: „Þeir eru höfuðóvinurinn —
þessir karbæv.tu mannvinir, sem láta það ekki nægja
að gefa sig uudir okið eins og uxar öðrum til gróða,
heldur verja þetta skipulag og risa gegn öllum um-
bótum. Þeir eru hinir sönnu kúgíirar, þessir menn,
sem tala um sjálfa sig eins og „vora lika“, sem hafa
I lifað i örbirgð og niðurlægingu alla sina æfi, og
telja, að það, sem þeir hafa búið við, só nógu gott
II fyrir börnin, sem þeir hafa hjálpað inn i voröldina,