Feykir - 26.01.2005, Blaðsíða 4

4 Feykir 04/2005
Þegar fé og menn var komið um borð var þorramatur í boði Helgustaðahjóna. Leiðangursmenn talið frá vinstri Þorsteinn
Jónsson Helgustöðum,Rögnvaldur Gottskálksson Siglufirði,Þorsteinn Þorsteinsson Helgustöðum,Hafliði Jónsson
Lynghvammi.Haraldur Björnsson Siglufirði,Gunnar Steingrímsson Stóra-Holti,Jóhannes Ríkharðsson Brúnastöðum,
GunnarJúlíussun Siglufirði.Óðinn Rögnvaldsson Lambanesi og Einar Númason Reykjarhóli. Á myndina vantarskip-
stjórann, Ijósmyndarann og Hjört Þorsteinsson sem fórstyttri leiðin til Siglufjarðar.
Örn Þórarinsson segir frá
Björgunarieiðangiir
í Héðinsfjörð
Eins og fram kom í síðasta tölublaði Feykis hefur síðan í haust verið
vitað um sauðfé í Héðinsfirði oa lentu nokkrir menn í svaðilför
þegarþeir fóru þangað á snjósleöum að huga að fénu fyrir sköm-
mu. Síðastliðinn sunnudag var hinsvegar gerður út fjölmennur
björgunarleiðangur til Héðinsfjarðar til þess að sækja kindurnar
sem talið var að væru 22 talsins.
Eftir svaðilförina var vitað
að tveir fimm kinda hópar voru
á hagleysu framarlega í firðin-
um við eyðibýlin Grundarkot
og Ámá. En aðalhópurinn var
við eyðibýlið Vík sem er
skammt frá neyðarskýlinu.
Á þessum kindum var skár-
ri vist því þær höfðu nokkra
rinda sem á var einhver snöp,
aðgang að fjörunni og það sem
mestu máli skipti gat verið inni
í Vikurbænum í illviðrunum.
Héðinsfjörður fór í eyði um
miðja síðust öld, enda snjó-
þungur og harðbýll. Hann
heyrir undir Siglufjörð hvað
smalamennsku varðar, en fé
sem gengur í firðinum er úr
Ólafsfirði og Fljótum. Seinni
göngur þar misheppnuðust
algerlega haust og var vitað að
talsvert af fé ýmisst slapp eða
varð eftir.
Leiðangurinn í Héðinsfjörð
var í raun þrískiptur. Þrettán
menn og einn hundur fóru á
fimmtíu tonna bát ffá Siglufirði
og tók siglingin til Héðins-
fjarðar um 75 mínútur. I hóp-
num voru bændur úr Fljótum,
tveir björgunarsveitarmenn úr
Siglufirði, skipstjóri sem var
Pétur Bjarnason og báts-
eigandinn Gunnar Júlíusson.
Tveir fóru á snjósleðum úr
Siglufirði og þrír fóru á
snjósleðum frá Ólafsfirði og
raunar var einn þeirra úr
Haldið í á fjörukambinum meðan beðið var eftir að gúmmíbáturinn kasmi.
Fljótum. Útilokað var að fara
með féð úr firðinum nema
sjóleiðis því fjöllin umhverfis
fjörðinn eru svo brött að ekki
er mögulegt að draga fé aftaní
snjósleðum yfir. Áður en
snjóar í fjöll er hinsvegar féð
rekið yfir fjöllin, ofitast til
Siglufjarðar.
Að sjálfsögðu er ekki
lendingaraðstaða í Héðinsfirði
og var því lagst við akkeri eins
nærri landi og mögulegt var og
mannskapurinn ferjaður í
land á gúmíbát. Byrjað var að
ná fénu við Vík og eftir smá
snúninga var það rekið inní
gamla íbúðarhúsi og hand-
samað þar. Vöru kindurnar
síðan settar í stóra poka tvær í
hvern og þannig dregnar á
snjósleða niður í fjöruna og
pokinn síðan borinn um borð í
gúmmíbátinn. Var féð þannig
selflutt út að skipinu og farið
með fjórar í hverri ferð. Var
pokinn síðan hífður upp með
spilinu og settur niður í lest þar
sem losað var úr pokanum og
botn fjarðarins. þar tók báts-
gengið við þeim og leiddi eftir
sandfjörunni nokkurn spöl og
ferjaði með sama hættin og
hinar.
En þegar þeir flutnings-
nrenn fóru að svipast betur
um í firðinum komu þeir auga
á þrjár kindur sem hímdu á
rinda í fjallshlíðinni að vestan
verðu og voru þær að sjálf-
sögðu sóttar. Tóku þeir einn
góðan hring um fjörðinn til að
kannað hvort þar gæti leynst
fleira fé en svo var ekki. Þarna
náðust því alls 25 kindur, átta
ær og sautján lömb. Tíu kindur
voru ffá Kvíabekk í Ólafsfirði,
en fljótabændur áttu afgang-
inn. Átta voru frá Brúnastöð-
um, þrjár frá Stóra-Holti. og
tvær frá Helgustöðum og
Reykjarhóli. Kindurnar voru í
mjög misjöfnu ásigkomulagi.
Allt féð var svangt ogeinær
var orðin verulega aflögð,
einnig nokkur lambanna. Má
fullyrða að eitthvað af fénu
hefði ekki haft veturinn af í
Vaðið með bátnum þar til hægt var að setja mótorinn í gang. Fjær sjást
Hestfjöllin við vestanverðan fjörðinn en þar var mannskæðasta flugslys hér á
landi til þess árið 1947.
Eftir velheppnaðan túr var fengnum landað í Siglufirði.
góð heytugga beið kindanna.
En snjósleðinn hafði einmitt
verið skilinn eftir við Víkur-
bæinn helgina á undan og kom
þarna að góðum notum.
Þegar lokið var við að koma
þessum kindum í skip var
komið að þætti þeirra þriggja
sem komu frá Ólafsfirði. Var
ferð þeirra í þeim tilgangi að
keyra kindum sem voru ffemst
í firðinum niður að sjó. Til
þess flutnings kom sleði Jóns
bónda á Þrasastöðum í góðar
þarfir. Var kindunum raðað á
sleðann fimm í einu og sett net
yfir. Félagar hans fóru á undan
og gerðu slóð þannig að
ágætlega gekk að flytja féð með
þessu móti niður til sjávar við
firðinum. Fyrir þó sem fóru
með bátnum tók túrinn fimm
og hálfa klukkustund þ.e. ffá
því látið var úr höfii og þar til
kornið var að bryggju aftur.
Þessi leiðangur sem gekk
ágætlega var búinn að standa
til um nokkurn tíma en veður
búið að harnla. Eins og getur
nærri verður að vera kyrrt í sjó
þegar svona selflutningar á
litlum gúmíbát eiga sér stað.
Þarna kom hinsvegar tæki-
færið og það var notað enda
ljóst að ekki mátti dragast
lengur að koma hluta af fénu til
bjargar.
Texti og myndir:
Örn Þórarinsson