Iðjuþjálfinn - 01.06.2002, Blaðsíða 25

°g horfa fram hjá öðru. Ég hef þurft að sýna
frumkvæði og ítreka mikilvægi samvinnu og
reyna að gera sjálfri mér og öðrum grein fyr-
n því að ég vinn mitt starf ekki ein, heldur
þarf ég að geta nýtt umhverfið. Ég hef þurft
að trúa á sjálfan mig og hafa trú á mikilvægi
þjónustu iðjuþjálfa, sem eitt af úrræðunum
fyrir þetta umhverfi. Kannski er það ég sem
er að læra mest í þessu umhverfi, en þetta
hefur verið heill skóli fyrir mig. Við iðjuþjálf-
ar a Islandi höfum lengi ekki getað annað
vaxandi eftirspurn eftir þjónustu okkar. Við
stöndum því frammi fyrir því í dag að þörf-
inni hefur víða verið mætt með öðrum úr-
ræðum. Þetta þurfum við að vera meðvituð
Með góðri samvinnu er hægt að gera
frábæra hluti.
um núna þegar okkur fjölgar ört og mæta
því með skilningi, en sýna samtímis hvað
við höfum fram að færa og hvað í okkur býr.
Að lokum vil ég nefna einn þátt sem hef-
ur gefið starfinu mikið gildi og stuðlað að
sýnilegri iðjuþjálfun hér á HS, auk þess að
vera mikil hvatning fyrir mig persónulega
og faglega. Það eru þeir iðjuþjálfanemar sem
hafa verið í verknámi héma. Þeir hafa allir
lagt sitt að mörkum til þess að gera iðjuþjálf-
un sýnilegri og hafa allir hver á sinn hátt
markað spor í þróun þjónustu iðjuþjálfa í
Skagafirði.
Höfundur er iöjuþjálfi á
Heilbrigðisstofnun Sauðárkróks
Iðjuþjálfun og heilsugæslan
- Hugleiðingar iðjuþjálfa
Fyrir nokkrum árum var
ýtt úr vör tilraunaverk-
efninu iðjuþjálfun í
heilsugæslu á vegum heil-
brigðisráðuneytisins. Undir-
rituð var verkefnisstjóri til-
raunaverkefnisins og tók þátt
í undirbúningi þess frá upp-
hafi. Iðjuþjálfun fékk góðar
móttökur hjá neytendum og
samstarfsfólk og fulltrúar
ráðuneytisins sem komu að
verkefninu gerðu því góðan
róm. Sérstök matsnefnd
komst að þeirri niðurstöðu að æskilegt væri að bjóða
upp á þjónustu iðjuþjálfa í heilsugæslunni. Síðan eru
liðin fjögur ár og lítið sem ekkert gerst. Guðrún Haf-
steinsdóttir iðjuþjálfi, sem var einn þriggja iðjuþjálfa
sem unnu við tilraunaverkefnið, vinnur nú á heilsu-
gæslustöðinni í Mjódd og hefur sýnt og sannað enn
frekar að þörfin fyrir iðjuþjálfa í heilsugæslunni er
mikil.
í hugmyndafræði iðjuþjálfa er lögð áhersla á sam-
spilið milli manneskjunnar og þess umhverfis sem
hún lifir í. Iðjuþjálfar leitast við að aðlaga umhverfið
að þörfum skjólstæðingsins. Oftast er markmiðið að
skjólstæðingurinn geti búið á heimili sínu, verið sem
mest sjálfbjarga og lifað innihaldsríku lífi. Yfirlýst
markmið heilbrigðisyfirvalda er að auka þjónustu við
fatlaða og lasburða aldrað fólk og gera þeim kleift að
búa heima sem lengst. En er unnið að þessum mark-
miðum á sannfærandi hátt??
Undirrituð starfaði við endurhæfingu á Reykja-
lundi í 16 ár. Þar varð ég áþreifanlega vör við skort á
þjónustu iðjuþjálfa úti í samfélaginu sem varð oft til
þess að fresta þurfti útskrift skjólstæðinga. Einnig hef
ég reynslu af því að oft hefði mátt koma í veg fyrir inn-
lögn á stofnun hefði iðjuþjálfun verið í boði utan
hennar.
Þegar ég tók þátt í tilraunaverkefninu iðjuþjálfun í
heilsugæslu og kom inn á heimili fólks varð ég vör
við að margir voru í mikilli þörf fyrir stuðning, ráðgjöf
og upplýsingar og algengt var að fólk þekkti ekki rétt
sinn innan kerfisins.
I hinum títt nefndu nágrannalöndum okkar hefur
þáttur iðjuþjálfa í þjónustu úti í samfélaginu stórauk-
ist á undanförnum árum á meðan við drögum lapp-
imar endalaust hér á íslandi. Allir sem að málinu
koma eru sammála um að þörfin fyrir iðjuþjálfa er til
staðar og hagkvæmt sé að bjóða þjónustu iðjuþjálfa í
heilsugæslunni en það eru svo mörg önnur mál sem
virðast hafa meiri forgang hjá þeim sem taka ákvarð-
anir um hvernig fjármagni er ráðstafað.....því það
er það sem allt veltur á ekki satt??????
Ég sé fyrir mér að iðjuþjálfun verði hlekkur í þjón-
ustukeðju sem heilsugæslan býður upp á - þannig eigi
allir kost á breiðri þjónustu sem tekur til sem flestra
þátta daglegs lífs og stuðlað verði að því að einstak-
lingar með skerta getu verði færir um að búa heima,
nýta sínar sterku hliða og njóta lífsins gæða eins og
frekast er unnt. Þetta hljómar klisjukennt en ég veit að
þetta er hægt og oft þarf ekki mikið til. Reynsla mín í
starfi sem iðjuþjálfi innan endurhæfingar, heilsugæslu
og öldrunar, með heilabilun sem sérsvið, hefur sann-
fært mig um að það þarf að bæta þjónustu við heima-
búandi einstaklinga sem eiga við sjúkdóma eða fötlun
að stríða og ekki síður við aðstandendur þeirra. Þeir
standa oft einir og þurfa að klóra sig í gegnum frum-
skóga reglugerða og misvitra fulltrúa kerfisins. Það
þarf sterk bein til og kjark sem því miður bilar oft þeg-
ar veikindi og afleiðingar þeirra herja á fólk af fullum
þunga.
Ég sé fyrir mér að bætt þjónusta heilsugæslu og fé-
lagsþjónustu gæti komið á móts við þarfir þessa hóps
IÐJUÞJÁLFINN 1 /2002 - 25