Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.11.2009, Blaðsíða 12

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 85. árg. 20098
að takast á við veikindi barna sinna.
Sambærilega hjúkrunarmeðferð geta
skólahjúkrunarfræðingar notað til að
bregðast við þörfum fjölskyldna barna
með langvinna sjúkdóma, draga úr álagi
og þjáningu og samþætta þjónustu milli
göngudeildar og skóla.
Á öðru veggspjaldi voru kynntar rann­
sóknarniðurstöður frá Finnlandi um
forvarnir gegn offitu barna. Höfundarnir,
Anne Taulu, Tarja Suominen, Katri
Vehviläinen­Julkunen og Ursula Schwab,
lýstu þeim gífurlega heilbrigðisvanda sem
fylgir offitu og afleiðingum hennar fyrir börn
og fullorðna. Börn á aldrinum 5­13 ára og
foreldrar þeirra fengu fræðslu og stuðning
þar sem lögð var áhersla á mataræði
og hreyfingu. Í rannsóknarhópnum var
marktækt meira samræmi milli hæðar­
og þyngdaraukningar en í saman burðar­
hópnum eftir 6 og 12 mánuði. Önnur
finnsk rannsókn, sem unnin var af Tiina
Mäenpää og Päivi Åstedt­Kurki, sýndi að
foreldrar 12 ára barna vilja vera í samvinnu
við skólahjúkrunarfræðinga svo að þeir
geti verið virkir þátttakendur varðandi
heilsueflingu og forvarnir fyrir börn sín.
Lífssýn á sjúkdóma
Fjölskyldumiðuð hjúkrunarmeðferð, sem
byggist á líkani um lífssýn á sjúkdóma,
var einnig kynnt á ráðstefnunni. Nami
Kobayashi frá Japan lýsti meðferð á pari
sem hafði verið vísað til hennar vegna
barnleysis, en þar í landi er ekki hefð
fyrir því að tala um kynlíf, hvað þá ef um
vandamál er að ræða. Hún gaf parinu færi
á að færa í orð það sem erfitt er að tala
um (speak the unspeakable) samkvæmt
líkaninu um lífssýn á sjúkdóma. Með
þessari aðferð braut hún hefðir varðandi
samræðu um menningarlega bannhelgi
og kveikti vonir hjá parinu um barneignir.
Parið fékk nýja sýn á vandamálið og dró
það úr vanlíðan þeirra að finna fyrir að
vera eðlileg fjölskylda þrátt fyrir barnleysi.
Önnur rannsókn, þar sem notað var líkan
um lífssýn á sjúkdóma og var kynnt
á ráðstefnunni, var íslensk og hana
höfðu unnið Stefanía B. Arnardóttir og
Marga Thome. Þátttakendur í þessari
rannsókn voru barnshafandi konur
sem höfðu lýst andlegri vanlíðan sinni
í hefðbundinni meðgönguvernd og var
vísað til hjúkrunarfræðings sem veitti
sérhæfða fjölskyldumeðferð. Þátttakendur
fengu fjórar heimavitjanir á meðgöngunni,
þar sem unnið var með samskipti,
styrkleika og tengsl á breytingatímum.
Fyrstu niðurstöður, í mælingum fyrir og
eftir meðferð hjá báðum foreldrum, gáfu
til kynna að meðferðin dró marktækt
úr vanlíðan beggja foreldra og bætti
samskipti sambúðarfólksins, að
mati beggja. Níu vikum eftir fæðingu
var skimað eftir andlegri vanlíðan í
ungbarnavernd og eru þær niðurstöður
hluti af rannsókninni. Í ljós kemur að
sumar konurnar úr rannsóknarhópnum
eru enn að kljást við andlega vanlíðan
á þeim tímapunkti. Miðað við erlendar
rannsóknir ætti um helmingur kvenna, sem
finna fyrir andlegri vanlíðan á meðgöngu,
einnig að vera með tíð þunglyndiseinkenni
9 vikum eftir barnsburð en í íslenska
rann sóknarhópnum reyndist einungis
fimmtungur með umrædd einkenni sam­
kvæmt Edinborgarþunglyndis kvarðanum.
Lokaorð
Sífellt fjölgar í hópi þeirra sem þjást af
langvinnum sjúkdómum og sálfélagslegum
vandamálum hér á landi eins og annars
staðar í heiminum. Þetta er mikilvægt
að hafa í huga þegar niðurstöður
þeirra rannsókna, sem kynntar voru á
fjöl skylduhjúkrunarráðstefnunni, eru
skoðaðar þar sem þær sýna að hjúkrunar­
fræð ingar efla heilbrigði sam félagshópa
með margs konar hjúkrunar meðferð
sem byggð er á Calgary­líkaninu og
stuðlar að heilsu eflingu og for vörnum.
Þessari gagn reyndu þekkingu þarf að
taka mið af í starfi hjúkrunarfræðinga
sam hliða því að safna gögnum um
íslenskan veruleika og skipuleggja úrræði.
Er þetta ekki síst mikilvægt í þjónustu
hjúkrunarfræðinga í ung­ og smábarna­
vernd og skólaheilsugæslu. Börnin eru
að temja sér lífshætti sem munu móta
heilbrigðisviðhorf þeirra og fylgja þeim
að öllum líkindum út ævina og eiga þau
viðhorf sjálfsagt eftir að berast til næstu
kynslóðar. Hjúkrunarfræðingar geta haft
áhrif á þetta, meðal annars með því að
nýta úti í samfélaginu þær gagnreyndu
hjúkrunaraðferðir sem kynntar voru á
alþjóðlegu fjölskyldu hjúkrunarráðstefnunni
í byrjun sumars.
Stefanía B. Arnardóttir er hjúkrunar­
fræðingur á heilsugæslustöðinni í Árbæ
og Brynja Örlygsdóttir er lektor við
hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands.
Heimildir
Leahey, M., Svavarsdottir, E.K., og Duhamel, F.
(2009). Implementing family nursing: How do
we translate knowledge into clinical practice?
Journal of Family Nursing, 15 (4), 445­460.
Wright, L.M., og Leahey, M. (2005). Nurses and
families: A guide to family assessment and
intervention (4. útg.) Philadelphia: F.A. Davis
Company.
Wright, L.M., Watson, W.L., og Bell, J.M. (1996).
Beliefs: The heart of healing in families and ill­
ness. New York: Basic Books.
Skipuleggjendum ráðstefnunnar færðar þakkir og gjöf.
Meðferð í allt að 4 ár
Understanding Potential long-term Impacts on Function with Tiotropium.
Aðalendapunktar voru breyting á árlegri skerðingu lungnastarfsemi ( FEV fyrir og eftir berkjuvíkkandi lyfjagjöf (meðaltal)
frá 30. degi).
Þessir endapunktar voru ekki tölfræðilega marktækir. Aðrir endapunktar sem voru skilgreindir fyrirfram voru m.a. bættar
niðurstöður mælinga á lungnastarfsemi (skerðing ári), lífsgæði (metið á grundvelli breytinga á SGRQ ), LLT-versnanir og
dauðsföll
Lífsgæði voru metin á grundvelli St. George's Respiratory Questionnaire (SGRQ). SGRQ er mælikvarði á lífsgæði, sem mælir
breytingar á lífsgæðum á kvarðanum 0-100. Breyting sem nemur 4 einingum eða meira er álitin klínískt marktæk
Undir þetta heyrir hjartabilun, hjartadrep, andnauð, LLT-versnanir og öndunarbilun
1
†
1
Grundvallarmeðferð við LLT á öllum stigum3,4
SPIRIVA (TIOTROPIUM) hefur áhrif á
einkenni og framvindu LLT – einnig þegar
til lengri tíma er litið
®
*1
SPIRIVA hafði kosti til lengri tíma fyrir LLT sjúklinga
í fjögurra ára UPLIFT* rannsókninni :
Viðvarandi betri lungnastarfsemi
Viðvarandi jákvæð áhrif á lífsgæði
Minnkuð áhætta á LLT- versnunum og
versnunum sem leiddu til innlagnar
Niðurstöður varðandi aukaverkanir sýndu minnkaða
áhættu á öndunarfærasjúkdómum og hjarta- og
æðasjúkdómum hjá sjúklingum á SPIRIVA meðferð
®
®
1
1
1
1,†
1,2