Jón á Bægisá - 01.12.2005, Blaðsíða 18

Ernst Philipson
bókmenntatilraunum Andersens sem voru morandi í hroðalegum
ritvillum. Þessi söfnun prófessorsins bar góðan árangur - ioo ríkisdali —
sem voru miklir peningar í þá daga, og nú átti hann að fá io dali á mánuði,
sem að vísu var engin stórfúlga en nægði þó til þess, að hann þyrfti ekki að
hafa stöðugar áhyggjur af afkomu sinni.
Næsta ‘fórnarlamb’ Andersens var Carl Dahlén sólódansari. Honum
tókst að koma sér í mjúkinn bæði hjá Dahlén og hinni ágætu, ástríku konu
hans, Johanne Dahlén, og eignaðist þannig góða vini og gott heimili
þarsem hann var velkominn. Fyrir milligöngu Dahléns fékk hann aðgang
að ballettskólanum, þó hann kæmist þar aldrei nema í smávægileg auka-
hlutverk. En hann var að minnstakosti kominn í leikhúsið, og nú gat hann
fengið að horfa á allar sýningar þar úr aukaleikarastúkunni, og það
ókeypis. Ennþá hafði hið ótrúlega gerst!
Þegar á fyrstu dögum ferils síns komst þessi einkennilegi einkasonur
fjónska skóarans í kynni við hirðina, en seinnameir varð slíkt daglegur
viðburður. Fyrir milligöngu Lauru Tonder Lund, sem var æskuvinstúlka
hans, og systur hennar, sem var aðmírálsfrú, komst hann eftir löngum
krókaleiðum svo langt að vera kynntur fyrir einni af hirðdömum Karólínu
krónprinsessu, en hana langaði að sjá þennan piltung sem hafði vakið svo
mikla eftirtekt, og því lagði hann af stað til Fredriksberghallar í snöggtum
léttara skapi en þegar hann hafði forðum stigið útúr póstvagninum á þeim
sama stað. Andersen hafði ekki lengi talað við hirðdömuna, þegar krón-
prinsessan sjálf kom inní stofuna. Síðan söng hann og las upp fyrir þær, en
þær gerðu góðan róm að og launuðu honum með brosi og sætabrauði.
Loksins „sveif hann heim á rósrauðum sæluskýjum," einsog SigneToksvig
orðar það í Andersen-ævisögu sinni, „tíu silfurdölum ríkari og með fullt
kramarhús af sætindum, vínberjum og ferskjum.“ Hann hafði gert góða
ferð!
Nú var komið sumarið 1820 og aftur voru vasarnir galtómir! Þetta var
vandamálið síendurtekna, og hann ræddi það við efnaða vini sína, sem
réðu honum til að senda bænarskjal til Friðriks konungs sjötta. Illu heilli
var svarið neikvætt — ein vonbrigðin enn! Hérumbil samtímis varð Dahlén
að vísa Andersen úr ballettskólanum sökum hæfileikaskorts. Hver
ósigurinn rak annan, en þrautseigja Andersens var söm við sig. Hún
hjaðnaði að minnstakosti ekki, hvað sem á dundi. Það mátti næstum halda
að hann lifði eftir hinu fræga spakmæli Micawbers: „Manni leggst
ævinlega eitthvað til.“ Leikhúsið varð nú fyrsta og hinsta takmark hans, og
aftur auðnaðist honum að komast þar að — en þessu sinni í söngkórinn.
Mitt í þessari baráttu fyrir lífinu og tilraunum sínum til að fá eitthvað
fast undir fætur hóf Andersen bókmenntastarfsemi sína, en einmitt á þeim
16
á . jOr/'y/'■)// -TÍmarit I>ÝÐENDA nr. 9 / 2005