Jón á Bægisá - 01.12.2005, Blaðsíða 66
H. C. Andersen
Nú var eiginlegi næturgalinn gjörður útlægur úr ölli Kínlandi.
Vjelfuglinn var nú látinn sitja á silkisvæfli rjett við sæng keisarans;
tignarnafn hans var nú orðið: Hákeisaralegur sængborðs söngfugl. í
tignröðinni var hann aptur á vinstri hönd, því keisaranum þótti sú hliðin
tignari, er hjarta er á, og hjarta er einnig í keisurunum vinstra megin.
Söngmeistarinn reit bók í 25 bindum um vjelfuglinn. Það var afar langt rit,
skrifað með mesta lærdómi á þungskilda kínversku. Allir sögðust hafa lesið
og skilið bókina um vjelfuglinn, því annars hefðu þeir verið kallaðir
heimskir og barðir á kviðinn.
Þannig leið nú heilt ár. Keisarinn, hirðin og allir Kínverjar kunnu
sjerhvert kvak í lagi fuglsins; en einmitt af þvf þótti þeim mest til hans
koma; þeir gátu allir sungið með honum og gjörðu það. Götudrengirnir
sungu “zizizi klukklukkluk“ og keisarinn söng einnig; það var yndislegt.
Kveld eitt lá keisarinn í sæng sinni og hlýddi á vjelfuglinn, sem var að
syngja; allt í einu heyrðist “svup“ innan í fuglinum, eitthvað stökk í
sundur, snurrrr, öll hjólin snerust og söngurinn þagnaði.
Keisarinn stökk þegar upp úr sæng sinni og ljet kalla hirðlækni, en
hvaða gagn gat hann gert? Síðan var úrsmiður kallaður; hann talaði fjarska
mikið og skoðaði vjelfuglinn í krók og kring, en gat þó loksins gert
nokkurnveginn við hann; þó sagði hann að ásarnir væru orðnir svo slitnir,
að eigi mætti þreyta fuglinn mikið, því óvíst væri hvort hann gæti sungið,
ef farið væri að setja í hann nýja ása. Þetta var nú mesta sorgarefni við
hirðina, því vjelfuglinn mátti að eins syngja einu sinni á ári og hálfbágt í
þetta eina skipti; en þá hjelt söngmeistarinn ræðu, og talaði þungskildum
orðum, og sagði að það færi eins vel og áður, og þá fór það eins vel og áður.
Nú liðu fimm ár; þegar þau voru liðin kom mikill harmur upp í öllu
Kínaveldi, því keisarinn var veikur og eptir því, sem sagt var, gat hann ekki
lifað, en öllum Kínverjum þótti vænt um keisara sinn. Nú var búið að velja
nýjan keisara; úti á götunni fyrir utan höllina stóð fjöldi manns; allir
spurðu hirðstjórann, hvernig keisaranum liði.
„P,“ sagði hann og hristi höfuðið.
Keisarinn lá kaldur og fölur í skrautlegu sænginni sinni; allir
hirðmennirnir hjeldu, að hann væri dáinn, og flýttu sjer því, eins og
eðlilegt var, til að heilsa nýja keisaranum. Þjónarnir fóru út, til þess að tala
um allt þetta við kunningja sína og herbergismeyjarnar hjeldu stórar
kaffiveizlur.
Gólfbreiður voru lagðar á alla ganga og í öllum sölum til þess, að ekki
heyrðist neitt fótatak. Þess vegna var allt svo hljótt, svo ógnar hljótt. En
keisarinn var enn eigi dáinn; hann lá nábleikur og hreifingarlaus í
skrautlegu sænginni, sem löngu silkitjöldin með gullskúfunum voru fyrir;
64
á- dföaysAá — Tfmarit þýðenda nr. 9 / 2005